Nguyễn Văn A phạm tội Cưỡng đoạt tài sản

Ngày 09/9/2024, Tạp chí đăng bài viết “Nguyễn Văn A phạm tội gì?” của tác giả Bùi Đức Tùng. Tôi đồng ý với quan điểm thứ nhất là Nguyễn Văn A phạm tội “Cưỡng đoạt tài sản” theo quy định tại khoản 1 Điều 170 của BLHS.

Thứ nhất, đặc trưng cơ bản của tội cưỡng đoạt tài sản là người phạm tội đã có hành vi uy hiếp tinh thần của người có trách nhiệm về tài sản bằng những thủ đoạn đe doạ sẽ dùng vũ lực hoặc thủ đoạn khác làm cho người có trách nhiệm về tài sản lo sợ mà phải giao tài sản cho người phạm tội:

- Đe doạ sẽ dùng vũ lực là hành vi (lời nói hoặc hành động) làm cho người bị đe doạ sợ nếu không giao tài sản cho người phạm tội thì sẽ bị đánh đập tra khảo, bị đau đớn về thể xác.

- Thủ đoạn khác uy hiếp tinh thần là những thủ đoạn mà người phạm tội sử dụng để uy hiếp tinh thần của người có tài sản hoặc của người có trách nhiệm về tài sản như: Doạ sẽ tố cáo với chồng về việc vợ ngoại tình, doạ sẽ tố cáo việc phạm tội hoặc việc làm sai trái của người có tài sản hoặc người có tránh nhiệm về tài sản.

Thứ hai, người phạm tội cưỡng đoạt tài sản có thể thực hiện một trong những hành vi khách quan sau:

- Hành vi đe doạ sẽ dùng vũ lực: Đe doạ sẽ dùng vũ lực là hành vi có thể được thực hiện bằng cử chỉ, hành động hoặc bằng lời nói, nhưng dù được thực hiện bằng hình thức nào thì việc dùng vũ lực cũng không xảy ra ngay tức khắc. Nếu người phạm tội đe doạ sẽ dùng vũ lực và nói rõ ý định của mình buộc người có trách nhiệm về tài sản phải giao tài sản cho người phạm tội trong một thời gian nhất định thì việc xác định hành vi phạm tội của họ dễ dàng hơn nhiều so với trường hợp người phạm tội đe doạ sẽ dùng vũ lực trực tiếp đối với người có trách nhiệm về tài sản hoặc đối với người khác để buộc họ phải giao tài sản cho người phạm tội. Người phạm tội có thể đe doạ sẽ dùng vũ lực đối với người có trách nhiệm về tài sản nhưng cũng có thể đe doạ sẽ dùng vũ lực đối với người khác (chủ yếu là đối với người thân của người có trách nhiệm với tài sản).

- Ngoài hành vi đe doạ sẽ dùng vũ lực đối với người có trách nhiệm về tài sản nhằm chiếm đoạt tài sản, thì người phạm tội còn có thể thực hiện những thủ đoạn khác uy hiếp tinh thần của người có trách nhiệm về tài sản để chiếm đoạt tài sản.

Thứ ba, người phạm tội cưỡng đoạt tài sản có thể dùng những thủ đoạn như:

- Doạ sẽ hủy hoại tài sản nếu người có trách nhiệm về tài sản không giao tài sản cho người phạm tội. Ví dụ: Doạ sẽ đốt nhà, đốt xe; doạ sẽ đập phá nhà, đập phá xe hoặc những tài sản khác...

- Doạ sẽ tố cáo hành vi sai phạm hoặc những bí mật đời tư của người có trách nhiệm về tài sản mà họ không muốn cho ai biết.

- Bịa đặt, vu khống người có trách nhiệm về tài sản.

- Giả danh là cán bộ, chiến sĩ Công an, Quân đội, Thuế vụ, Hải quan... để kiểm tra, bắt giữ, khám người có trách nhiệm về tài sản buộc họ phải giao nộp tiền hoặc tài sản.

Trở lại vụ án, ta thấy A đã rủ cháu H đi bơi và đã chở cháu H đến bể bơi cách đó 3 km để cho gia đình không tìm thấy cháu H. Khi cháu H xuống bể bơi, thì A đã sử dụng điện thoại của cháu H nhắn nhiều tin cho mẹ và cô của cháu H, yêu cầu chuyển vào tài khoản cho A 10 triệu đồng và đe dọa “nếu sau 17h mà không chuyển thì đừng liên lạc lại nữa”. Nếu A nhận được tiền thì cháu H sẽ được về nhà. Như vậy, A đã dùng thủ đoạn đe dọa người nhà của cháu H bằng cách sử dụng điện thoại của cháu H để nhắn tin yêu cầu gia đình cháu H phải chuyển tiền cho A thì cháu H mới được về nhà và đến 17h30 thì gia đình cháu H vẫn chưa tìm thấy cháu H. Như vậy, Nguyễn Văn A đã có hành vi dùng thủ đoạn khác làm cho người có trách nhiệm về tài sản lo sợ mà phải giao tài sản cho người phạm tội. Căn cứ vào những phân tích trên thì hành vi của Nguyễn Văn A đã đủ yếu tố cấu thành tội “Cưỡng đoạt tài sản” theo quy định tại khoản 1 Điều 170 của BLHS

Trên đây là qua điểm của tôi đối với bài viết “Nguyễn Văn A phạm tội gì?”, rất mong nhận được ý kiến trao đổi của bạn đọc. Xin chân thành cảm ơn Ban Biên tập Tạp chí Tòa án nhân dân điện tử.

HUỲNH PHAN CHÂU THÀNH (Tòa án quân sự Quân khu 7)

Toà án tỉnh Bắc Ninh xét xử vụ "Chiếm đoạt người dưới 16 tuổi"- Ảnh: Phạm Đông