Tòa án đã ra quyết định hoãn chấp hành án tiếp tục quản lý, theo dõi người được hoãn chấp hành án thay đổi nơi cư trú

Thông tư số 64/2019/TT-BCA quy định về giải quyết trường hợp người được tha tù trước thời hạn có điều kiện, người được hoãn chấp hành án phạt tù, người được hưởng án treo, cải tạo không giam giữ thay đổi nơi cư trú có hướng dẫn về thủ tục giải quyết thay đổi nơi cư trú  nhưng chưa có hướng dẫn về việc Tòa án nào có thẩm quyền xử lý, giải quyết trong trường hợp người được hoãn chấp hành án phạt tù thay đổi nơi cư trú có nguyện vọng tiếp tục xin được hoãn chấp hành án khi đã hết thời hạn hoãn chấp hành án, hoặc khi những người này vi phạm Tòa án buộc những người này phải đi chấp hành án phạt tù. Việc thực hiện thi hành án trong trường hợp người chấp hành án thay đổi nơi cư trú được thực hiện theo quy định tại Điều 10 Thông tư số 64/2019/TT-BCA đó là:

“1. Cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện nơi đến tổ chức thực hiện thi hành bản án, quyết định của Tòa án đối với người chấp hành án; hướng dẫn Ủy ban nhân dân cấp xã thực hiện tiếp nhận, quản lý, giám sát, giáo dục người chấp hành án chuyển đến cư trú theo quy định của Luật Thi hành án hình sự và của Bộ Công an.

2. Công an cấp xã nơi đến có trách nhiệm tham mưu với Ủy ban nhân dân cấp xã trong việc tiếp nhận hồ sơ quản lý, giám sát, giáo dục người chấp hành án do cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện nơi đến bàn giao và thực hiện quản lý, giám sát, giáo dục người chấp hành án theo quy định của Luật Thi hành án hình sự.”

Theo quy định trên thì Cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện nơi đến tổ chức thực hiện thi hành bản án, quyết định của Tòa án đối với người chấp hành án và Ủy ban nhân dân cấp xã thực hiện tiếp nhận, quản lý, giám sát, giáo dục người chấp hành án chuyển đến cư trú theo quy định của Luật Thi hành án hình sự và của Bộ Công an. Ngoài ra tại Chương II của Thông tư số 64/2019/TT-BCA có hướng dẫn việc giải quyết thay đổi nơi cư trú của người chấp hành án. Tuy nhiên, về vấn đề thẩm quyền của Tòa án trong trường hợp giải quyết khi hết thời hạn hoãn chấp hành án thì chưa có quy định cụ thể. Nếu để Tòa án nơi đến (Tòa án người được hoãn chấp hành án cư trú) giải quyết thì họ không phải là Toà án đã ra quyết định thi hành án, Quyết định hoãn chấp hành án phạt tù, không có hồ sơ thi hành án đối với người chấp hành án nên không có thẩm quyền giải quyết khi hết thời hạn hoãn chấp hành án hoặc khi người được hoãn chấp hành án phạm tội mới. Theo quan điểm của tội, Tòa án đã ra quyết định thi hành án và Quyết định hoãn chấp hành án phạt tù là Tòa án tiếp tục xem xét, giải quyết có cho họ được hoãn tiếp hay không hoặc trường hợp có vi phạm thì xem xét buộc họ đi chấp hành án hay không. Trong trường hợp này, Cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện nơi đến có thể đề nghị Tòa án đã ra quyết định hoãn chấp hành án phạt tù giải quyết khi người được hoãn chấp hành án vi phạm. Hoặc khi người được hoãn chấp hành án có nguyện vọng tiếp tục xin hoãn chấp hành án thì nộp đơn tại Tòa án đã ra quyết định thi hành án và Tòa án này có thể phối hợp với địa phương nơi cư trú mới của người đó để tiến hành xác minh các điều kiện để được tiếp tục hoãn chấp hành án.

Ngoài ra, vấn đề là có được ủy thác thi hành án cho Tòa án nơi đến hay không? Tham khảo tinh thần của Nghị quyết số 02/2007/NQ-HĐTP ngày 02/10/2007 của Hội đồng Thẩm phán TANDTC quy định:

“c) Việc ủy thác cho Tòa án khác cùng cấp ra quyết định thi hành án chỉ được thực hiện khi thuộc một trong những trường hợp sau đây:

c.1) Sau khi Tòa án đã xét xử sơ thẩm vụ án ra quyết định thi hành án và đã gửi cho cơ quan Công an cùng cấp để thi hành, nhưng cơ quan Công an cùng cấp thông báo bằng văn bản cho Tòa án biết là người bị kết án đã chuyển đi nơi khác và có địa chỉ cụ thể;

c.2) Tòa án đã xét xử sơ thẩm vụ án có căn cứ về việc người bị kết án đang cư trú trên địa bàn hành chính khác”.

Như vậy, Nghị quyết số 02/2007 và BLTTHS đều không quy định trường hợp uỷ thác thi hành án khi người được hoãn chấp hành án thay đổi nơi cư trú. Bởi lẽ người được hoãn chấp hành án có nghĩa là họ đã có quyết định thi hành án, quyết định hoãn chấp hành án phạt tù của Toà án có thẩm quyền nên không thể uỷ thác thi hành án trong trường hợp này.

Trên đây là quan điểm trao đổi của tôi, rất mong nhận được ý kiến trao đổi từ quý độc giả.

NGUYỄN THANH HUYỀN (Tòa án quân sự Khu vực Quân khu 7)

Tòa án nhân dân tỉnh Kon Tum xét xử vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản - Ảnh: Văn Lai