Quỹ đất dành cho giao thông và quản lý về đào tạo, sát hạch, cấp giấp phép lái xe

Ngày 24/10, Quốc hội đã nghe tờ trình Dự án Luật Giao thông đường bộ (sửa đổi), và dự án Luật Bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ, sau đó nghe Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Võ Trọng Việt trình bày Báo cáo thẩm tra Dự án luật này.

Luật Giao thông đường bộ tách thành hai dự luật

Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình về dự án Luật Giao thông đường bộ (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể cho biết, so với Luật Giao thông đường bộ năm 2008, dự thảo Luật Giao thông đường bộ (sửa đổi) có sự thay đổi về phạm vi điều chỉnh, theo đó Dự thảo Luật Giao thông đường bộ (sửa đổi) chỉ quy định đến các nội dung liên quan đến: kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ, hệ thống báo hiệu đường bộ, tổ chức giao thông; phương tiện giao thông đường bộ, vận tải đường bộ, quản lý nhà nước về giao thông đường bộ.

Trình bày Tờ trình về dự án Luật Bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm nêu rõ việc xây dựng, ban hành Luật Bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ là cần rất thiết.

Qua tổng kết 10 năm thi hành Luật Giao thông đường bộ năm 2008 cho thấy Luật có phạm vi điều chỉnh gồm cả hai lĩnh vực là bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ và xây dựng, phát triển kết cấu hạ tầng giao thông, quản lý vận tải đường bộ. Tuy nhiên, bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ thuộc lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; còn xây dựng, phát triển kết cấu hạ tầng giao thông, vận tải đường bộ lại thuộc lĩnh vực kinh tế – kỹ thuật. Hai lĩnh vực này có mục tiêu và đối tượng điều chỉnh khác nhau, trong đó, bảo đảm trật tự, an toàn giao thông với mục tiêu là bảo đảm an toàn tính mạng, sức khỏe cho người tham gia giao thông, bảo đảm an ninh con người; còn xây dựng, phát triển kết cấu hạ tầng giao thông là phục vụ phát triển kinh tế – xã hội, bảo đảm an toàn kỹ thuật công trình giao thông.

Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể

Hơn nữa, trật tự, an toàn giao thông đường bộ đang diễn biến rất phức tạp, vi phạm xảy ra phổ biến là ý thức chấp hành pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đáng báo động. Qua thống kê cho thấy, trong hơn 10 năm qua, tai nạn giao thông ở Việt Nam đã làm chết trên 100 nghìn người, bị thương trên 330 nghìn người. Nhiều vụ tai nạn giao thông thảm khốc xuất phát từ nguyên nhân lái xe sử dụng chất ma túy, vi phạm nồng độ cồn… Đường bộ là nơi diễn ra nhiều vấn đề phức tạp về hoạt động của tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật, như: trộm, cướp, gây rối trật tự công cộng, vận chuyển hàng cấm, hàng lậu…

Dự thảo Luật Luật Bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ gồm 8 chương, 71 điều.

Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm nhấn mạnh, việc Chính phủ quyết định trình Quốc hội dự án Luật này cùng với dự án Luật Giao thông đường bộ (sửa đổi) đã được thảo luận, cân nhắc, đánh giá thận trọng, kỹ lưỡng trên cơ sở xuất phát từ yêu cầu thực tiễn khách quan. Quá trình xây dựng dự án Luật Bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ đã nhận được sự đồng thuận cao của các bộ, ngành, các thành viên Chính phủ. Với việc xây dựng độc lập Luật Giao thông đường bộ (sửa đổi) và Luật Bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ sẽ góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác quản lý nhà nước trong từng lĩnh vực là bảo đảm an ninh, trật tự, an toàn giao thông đường bộ và xây dựng, phát triển kết cấu hạ tầng giao thông, vận tải đường bộ.

Về nội dung quản lý đào tạo, sát hạch lái xe; cấp, đổi, thu hồi giấy phép lái xe, dự thảo luật Bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ cũng quy định sẽ do Bộ Công an tổ chức thực hiện. Trong Luật Giao thông đường bộ năm 2008, nhiệm vụ này là của Bộ Giao thông – Vận tải.

Cạnh đó, luật cũng quy định trách nhiệm của Bộ Giao thông – Vận tải là phối hợp với Bộ Công an trong việc xây dựng, ban hành quy tắc giao thông đường bộ, chương trình, nội dung đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe.

Tăng quỹ đất dành cho giao thông đô thị

Sau khi nghe Tờ trình của Chính phủ, Quốc hội nghe Báo cáo thẩm tra hai dự án  Luật Giao thông đường bộ (sửa đổi) và Luật Bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ của Ủy ban Quốc phòng – An ninh của Quốc hội.

Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Võ Trọng Việt

Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Võ Trọng Việt trình bày Báo cáo thẩm tra Dự án Luật Giao thông đường bộ (sửa đổi), cho biết có ý kiến đề nghị không tách nội dung bảo đảm trật tự an toàn giao thông đường bộ ra khỏi dự án Luật này để bảo đảm tính tổng thể, đồng bộ, thống nhất và không chuyển thẩm quyền quản lý hoạt động đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe từ Bộ Giao thông vận tải sang Bộ Công an. Tuy nhiên, Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội cơ bản nhất trí với đề nghị của Chính phủ về việc sửa đổi Luật Giao thông đường bộ năm 2008  theo hướng tách thành hai Luật riêng biệt.

Ủy ban Quốc phòng và an ninh cơ bản tán thành với phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật và đề nghị tiếp tục rà soát, phân biệt rõ phạm vi và các nội dung điều chỉnh trong dự thảo Luật Giao thông đường bộ với dự thảo Luật Bảo đảm Trật tự an toàn giao thông đường bộ.

Về quy định tỷ lệ quỹ đất dành cho giao thông đường bộ trong đô thị (khoản 2 Điều 12), một số ý kiến cho rằng, một trong những nguyên nhân chủ yếu làm gia tăng ùn tắc giao thông ở các đô thị hiện nay, nhất là ở thành phố Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh, là do tỷ lệ quỹ đất giao thông đô thị so với đất xây dựng đô thị quá thấp, kể cả các đô thị xây dựng sau năm 2008 chưa tuân thủ quy định của Luật Giao thông đường bộ năm 2008 (từ 16% đến 26%); có ý kiến đề nghị quy định cụ thể trong dự thảo Luật tỷ lệ quỹ đất giao thông đô thị so với đất xây dựng đô thị phù hợp với từng loại đô thị khác nhau. Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội cơ bản tán thành như dự thảo Luật về tỷ lệ quỹ đất giao thông đô thị so với đất xây dựng đô thị như dự thảo Luật (từ 16% đến 26%).

Thẩm tra về việc sử dụng tạm thời gầm cầu cạn để trông, giữ phương tiện giao thông tham gia giao thông đường bộ (Điều 43), một số ý kiến cho rằng, quy định người điều khiển phương tiện dừng xe, đỗ xe tại gầm cầu vượt, cầu cạn dễ gây cháy nổ do xăng, dầu của xe sẽ làm hư hại, thậm chí còn gây sập cầu; có ý kiến nhất trí như dự thảo Luật về sử dụng tạm thời gầm cầu cạn để trông, giữ phương tiện tham gia giao thông đường bộ. Ủy ban Quốc phòng và An ninh đề nghị cân nhắc không nên quy định việc sử dụng tạm thời gầm cầu cạn, cầu vượt để trông, giữ phương tiện giao thông đường bộ nhằm bảo đảm an toàn cho cầu vượt, cầu cạn.

Cần nghiên cứu kỹ lưỡng

Đối với quy định về về kinh doanh vận tải bằng xe ô tô (khoản 4 Điều 60), có đại biểu đề nghị không quy định các dịch vụ sử dụng công nghệ thông tin hỗ trợ kết nối cho xe ô tô (như dịch vụ công nghệ do Grab, Be… cung cấp) là kinh doanh vận tải bằng xe ô tô; có ý kiến đề nghị quy định các dịch vụ sử dụng công nghệ thông tin hỗ trợ kết nối cho xe ô tô phải phù hợp với tinh thần Nghị quyết số 52-NQ/TW ngày 27/9/2019 của Bộ Chính trị về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư (4.0); có ý kiến tán thành quy định như khoản 4 Điều 60 dự thảo Luật. Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội đề nghị tiếp tục nghiên cứu bổ sung, chỉnh lý nội dung trên cho phù hợp, thực hiện đúng chủ trương của Đảng và bảo đảm tính khả thi, thống nhất trong hệ thống pháp luật.

Cho ý kiến về điều kiện hành nghề của người lái xe ô tô kinh doanh vận tải; vận tải hành khách bằng xe ô tô; quyền và nghĩa vụ của hành khách; hoạt động vận tải đưa đón học sinh bằng xe ô tô. Nhiều ý kiến nhất trí như dự thảo Luật; có ý kiến đề nghị cân nhắc quy định: “Người có giấy phép lái xe ô tô muốn hành nghề lái xe ô tô kinh doanh vận tải phải được đào tạo nghiệp vụ vận tải và được cấp Chứng chỉ hành nghề lái xe ô tô kinh doanh vận tải” làm phát sinh một loại giấy phép. Có ý kiến đề nghị bổ sung quy định về quyền ưu tiên đối với người khuyết tật, người cao tuổi, phụ nữ có thai và trẻ em.

Về hoạt động vận tải đưa đón học sinh bằng xe ô tô (Điều 83). Một số đại biểu đề nghị quy định chặt chẽ, hợp lý không gây tốn kém; đồng thời, gắn trách nhiệm của cơ sở giáo dục đào tạo trong việc tổ chức hoạt động, bảo đảm an toàn giao thông khi đưa đón học sinh. Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội đề nghị tiếp tục nghiên cứu bổ sung, chỉnh lý các nội dung trên cho phù hợp, không để trùng dẫm giữa hai Luật, tránh gây phiền hà cho cơ quan, tổ chức, cá nhân có phương tiện tham gia giao thông và bảo đảm tính khả thi.

Về đấu giá biển số xe: Một số ý kiến tán thành với quy định đấu giá biển số xe. Tuy nhiên, một số ý kiến khác đề nghị cân nhắc quy định này, vì cho rằng biển số xe dùng để quản lý, kiểm soát xe cơ giới (tài sản công), sau khi thực hiện đấu giá (bán, mua) sẽ trở thành tài sản cá nhân. Ý kiến khác cho rằng, việc đấu giá biển số xe không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật này.

Ủy ban Ủy ban Quốc phòng và An ninh đề nghị nghiên cứu các ý kiến trên để quy định cho phù hợp, rõ ràng, bảo đảm tính khả thi, nâng cao hiệu quả công tác quản lý.

Về quản lý đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xa (khoản 4 Điều 66): Một số ý kiến cho rằng đào tạo, sát hạch lái xe để hoàn thiện kiến thức, kỹ năng, ý thức của người lái xe, nhằm xây dựng trạng thái giao thông đường bộ an toàn, là nội dung của bảo đảm trật tự an toàn giao thông đường bộ, nên giao cho Bộ Công an quản lý nhà nước là phù hợp. Bộ Công an sẽ thống nhất quản lý về cả phương tiện và người tham gia giao thông xuyên suốt từ khâu đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe và sau khi được cấp giấy phép lái xe. Qua đó sẽ siết chặt kỹ luật, kỷ cương trong công tác đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe và chấp hành pháp luật của người lái xe. Việc chuyển đổi này chỉ thay đổi về quyền quản lý, còn các cơ sở đào tạo lái xe, trung tâm sát hạch lái xe đã được xã hội hóa vẫn tiếp tục hoạt động, không có sự thay đổi về vị trí, tổ chức, nhiệm vụ.

Một số ý kiến cho rằng, việc thay đổi thẩm quyền quản lý đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe từ Bộ Giao thông vận tải sang Bộ Công an là chưa phù hợp với tinh thần Nghị quyết số 17-NQ/TW ngày 01/8/2007 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý của bộ máy Nhà nước và gây lãng phí (Bộ Công an phải đầu tư về con người, phương tiện, cơ sở đào tạo, cơ sở sát hạch, cơ sở vật chất bảo đảm, trong khi Bộ Giao thông vận tải đã có và đang thực hiện ổn định).

Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Võ Trọng Việt nhấn mạnh: Ủy ban cho rằng, bảo đảm trật tự an toàn giao thông đường bộ có những nội dung đặc thù, nên việc Quốc hội quyết định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của một số bộ, ngành liên quan trong dự thảo Luật này là phù hợp, nhưng cần phải quy định bảo đảm tính thống nhất, phù hợp với nội dung đặc thù và bảo đảm khả thi. Về trách nhiệm quản lý về đào tạo, sát hạch, cấp giấp phép lái xe thuộc thẩm quyền phân công của Chính phủ, cần có sự nghiên kỹ lưỡng để bảo đảm tính khả thi, thuận lợi cho người dân và cải cách thủ tục hành chính./.

Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm trình bày Tờ trình về dự án Luật Bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ – Ảnh trong bài: Qh.vn

KIM DUNG