Tòa án đã hoàn thành nhiều chỉ tiêu, nhiệm vụ cơ bản mà các Nghị quyết của Quốc hội đề ra

Chánh án TANDTC Nguyễn Hòa Bình cho biết, TANDTC đã chỉ đạo Tòa án các cấp khẩn trương quán triệt và triển khai thực hiện nghiêm các nội dung liên quan tới công tác Tòa án ngay sau khi các Nghị quyết được ban hành. Về cơ bản, các Tòa án đã hoàn thành nhiều chỉ tiêu, yêu cầu, nhiệm vụ cơ bản mà các Nghị quyết của Quốc hội đề ra; một số lĩnh vực công tác mặc dù chưa đạt được 100% theo yêu cầu nhưng tiếp tục có nhiều tiến bộ.

Xét xử kịp thời, nghiêm minh

Các Tòa án đã chủ động, tăng cường phối hợp với các cơ quan tiến hành tố tụng nhằm sớm đưa vụ án ra xét xử; trong thời gian qua, không có vụ án nào để quá hạn luật định. Các Tòa án đã áp dụng hình phạt nghiêm khắc đối với người lợi dụng chức vụ, quyền hạn để chiếm đoạt hoặc làm thất thoát số lượng lớn tài sản của Nhà nước.

Liên quan đến thực hiện Nghị quyết số 82/2019/QH14 ngày 14/6/2019 về tiếp tục hoàn thiện, nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực hiện chính sách, pháp luật về quy hoạch, quản lý, sử dụng đất đai tại đô thị,  tính từ ngày 01/6/2019 đến ngày 30/6/2020, các Tòa án đã thụ lý theo thủ tục sơ thẩm đối với 35 vụ với 138 bị cáo; đã xét xử 19 vụ với 67 bị cáo phạm các tội vi phạm các quy định về quản lý và sử dụng đất đai, vi phạm quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất.

Tuy vậy, Chánh án Nguyễn Hoà Bình cho rằng, xét xử các hành vi phạm tội liên quan đến quy hoạch, quản lý và sử dụng đất đai tại đô thị vẫn còn những tồn tại, hạn chế. Việc điều tra, truy tố những người phạm tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng đất đai thường khó phát hiện hơn những người phạm tội khác; có nơi còn có biểu hiện sợ mất thành tích, mất cán bộ nên không xử lý, thậm chí che giấu vi phạm…

Trong thời gian tới, phải tiếp tục xử lý nghiêm hành vi phạm tội liên quan đến quy hoạch, quản lý và sử dụng đất đai tại đô thị mới đủ sức răn đe và phòng ngừa chung; áp dụng hình phạt và mức phạt phải tương xứng với tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội.

Về thực hiện nghiêm Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước, Chánh án TANDTC cho biết, từ ngày 1/10/2015 đến ngày 30/6/2020, các Tòa án đã thụ lý 17 yêu cầu bồi thường thuộc trách nhiệm của Tòa án; đã giải quyết dứt điểm 12 trường hợp. Các Tòa án cũng đã thụ lý 70 vụ án dân sự mà người bị thiệt hại khởi kiện các cơ quan nhà nước yêu cầu bồi thường; đã giải quyết bằng bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật 54 vụ, còn lại 16 vụ đang xem xét, giải quyết.

Công tác xét xử các vụ án hình sự đảm bảo kịp thời, nghiêm minh, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, hạn chế đến mức thấp nhất các trường hợp kết án oan người không có tội. Tòa án các cấp đã đưa ra xét xử kịp thời, nghiêm minh nhiều vụ án lớn như: vụ án Đinh La Thăng; vụ án Trịnh Xuân Thanh; vụ án Huỳnh Thị Huyền Như… “Áp dụng hình phạt nghiêm khắc đối với người chủ mưu, cầm đầu, người lợi dụng chức vụ, quyền hạn để chiếm đoạt hoặc làm thất thoát số lượng lớn tài sản của Nhà nước; đồng thời, chú ý áp dụng các biện pháp kê biên, phong tỏa tài khoản, tài sản của các đối tượng phạm tội nhằm tránh việc tẩu tán tài sản” – Chánh án Nguyễn Hoà Bình nhấn mạnh.

Chưa phát hiện trường hợp nào kết án oan người vô tội

TANDTC cũng đã hoàn thiện quy trình lựa chọn, công bố và áp dụng án lệ theo thủ tục đơn giản hơn. Tính đến ngày 30/6/2020, TANDTC đã ban hành được 37 án lệ.

Về thực hiện Nghị quyết số 83/2019/QH14 về hoạt động chất vấn tại kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XIV, Báo cáo của Chánh án TANDTC cho thấy, để kịp thời phòng ngừa, đấu tranh với các loại tội phạm nói chung, trong đó có loại tội phạm xâm hại trẻ em, đặc biệt là xâm hại tình dục và bạo hành trẻ em, Hội đồng Thẩm phán TANDTC đã ban hành Nghị quyết hướng dẫn áp dụng một số quy định về tội hiếp dâm, tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi, tội cưỡng dâm, tội giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi….

Trong công tác xét xử các vụ việc dân sự, đã hạn chế đến mức thấp nhất việc để các vụ việc dân sự quá thời hạn giải quyết theo quy định của pháp luật. Đối với an hành chính, các Tòa án cũng đã quan tâm đẩy nhanh tiến độ giải quyết, tính đến ngày 30/6/2020 không còn vụ án hành chính quá hạn luật định do nguyên nhân chủ quan của Tòa án…

THÁI VŨ