Ngô Thị B là người làm chứng trong vụ án

Sau khi nghiên cứu bài viết “Xác định tư cách tham gia tố tụng trong vụ án Cướp tài sản” của tác giả Đinh Minh Lượng, đăng ngày 05/01, tôi cho rằng Ngô Thị B là người làm chứng trong vụ án.

Trên cơ sở nội dung vụ án, các quan điểm xác định tư cách tham gia tố tụng của chị Ngô Thị B trong vụ án, cụ thể: chị Ngô Thị B là bị hại hay là người làm chứng. Dựa theo căn cứ quy định tại Điều 62 BLTTHS năm 2015, với lập luận về khách thể của tội “Cướp tài sản”, tôi có quan điểm như sau:

Trước tiên, xác định thế nào là bị hại và thế nào là người làm chứng trong vụ án, điểm khác nhau cơ bản để phân biệt. Theo quy định tại Điều 62 BLTTHS 2015: “Bị hại là cá nhân trực tiếp bị thiệt hại về thể chất, tinh thần, tài sản hoặc là cơ quan, tổ chức bị thiệt hại về tài sản, uy tín do tội phạm gây ra hoặc đe dọa gây ra”. Như vậy, bị hại trong vụ án hình sự là cá nhân hoặc tổ chức. Nếu là cá nhân do hành vi phạm tội gây ra thiệt hại về thể chất, tinh thần, tài sản. Còn nếu là tổ chức thì do hành vi phạm tội gây ra thiệt hại về tài sản, uy tín hoặc đe dọa gây ra. Thiệt hại xảy ra biểu hiện mặt khách quan của tội phạm, phù hợp với mục đích của người phạm tội. Thông qua việc xâm hại đến khách thể của tội phạm như thể chất, tinh thần, tài sản của cá nhân hoặc tài sản, uy tín của tổ chức.

Còn người làm chứng theo Điều 66 BLTTHS năm 2015 quy định: “Người làm chứng là người biết được những tình tiết liên quan đến nguồn tin về tội phạm, về vụ án và được cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng triệu tập đến làm chứng”. Theo quy định trên thì người làm chứng trước hết là những người biết được những tình tiết liên quan đến vụ án, tức là những tình tiết cần phải chứng minh (sự việc phạm tội; thời gian, địa điểm xảy ra hành vi phạm tội, người thực hiện tội phạm…) họ có thể trực tiếp nhìn thấy, nghe thấy hoặc được người khác kể lại về những tình tiết có liên quan. Điều cần thiết họ chỉ ra được nguồn của những tin tức đó. Người làm chứng biết các tình tiết liên quan đến vụ án nhưng họ không có quyền và lợi ích liên quan đến vụ án, họ chỉ cung cấp lời khai để nhanh chóng tìm ra sự thật của vụ án.

Trở lại vụ án cho thấy mục đích chiếm đoạt tài sản của A là tài sản của cửa hàng Viettel Store. Cửa hàng Viettel Store là người bị thiệt hại trực tiếp về tài sản do hành vi cầm dao khống chế đe dọa, ép buộc chị B (nhân viên cửa hàng Viettel Store) đưa tiền để chiếm đoạt số tiền 35 triệu đồng. Vì vậy, xác định cửa hàng Viettel Store là bị hại trong vụ án; còn chị B chỉ là người làm chứng trong vụ án.

Bởi theo khách thể của tội “Cướp tài sản”, hành vi cướp tài sản xâm hại đồng thời hai quan hệ xã hội được luật hình sự bảo vệ, đó là quan hệ nhân thân và quan hệ sở hữu. Nhưng ở tội “Cướp tài sản” mục đích chính của người phạm tội là nhằm vào sở hữu và việc xâm hại quan hệ nhân xét về mặt nào đó chỉ là phương tiện để đạt mục đích chính đó. Ở đây khách thể, đối tượng bị A xâm phạm chính là 35 triệu đồng của cửa hàng Viettel Store mà A đã uy hiếp B đưa. Cửa hàng Viettel Store là người có thẩm quyền quản lý, chị B chỉ là nhân viên của cửa hàng vì vậy người bị thiệt hại trực tiếp ở đây là cửa hàng Viettel Store, do hành vi phạm tội của A. Giữa hành vi và hậu quả có mối quan hệ trực tiếp với nhau.

Chính vì vậy chị B không là bị hại trong vụ án. Còn hành vi dùng dao khống chế để đe dọa, ép buộc chị B khiến chị B bị thương tích nhẹ (bầm đầu gối trái và trầy tay phải) đã xâm phạm đến khách thể của tội phạm khác, đó là tội “Cố ý gây thương tích”. Hành vi của A đã đã gây ra thương tích, tổn hại cho sức khỏe của chị B. Nhưng trong vụ án, chị B có thương tích xảy ra nhưng không đi giám định thương tích và cũng từ chối giải quyết liên quan đến thương tích của mình. Vì vậy hành vi gây thương tích của A cho chị B không bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Cho nên trong vụ án chỉ xác định chị B là người làm chứng.

Trên đây là quan điểm của rồi về xác định tư cách tham gia tố tụng trong vụ án hình sự trên, rất mong được trao đổi với các tác giả và bạn đọc.

BBT. Tác giả Lưu Trung Huy (Tòa án quân sự Quân khu 3) trong một bài viết gửi đến Tòa soạn cũng có quan điểm B là người làm chứng.

 

Tòa án nhân dân huyện Krông Bông, Đắk Lắk xét xử vụ án Cướp giật tài sản”- Ảnh: Nguyễn Tâm

VŨ VĂN HOÀNG (Tòa án quân sự Quân chủng Hải quân)