Bản án có hiệu lực pháp luật 10 năm lại có quyết định kháng nghị

Hợp đồng cam kết

Ngày 12/10/2005 UBND Tp Hà Nội ra Quyết định 6890/QĐ-UB phê duyệt kết quả đấu giá quyền sử dụng đất lô đất D13 Khu đô thị mới Cầu Giấy, phường Dịch Vọng, quận Cầu Giấy, do UBND quận Cầu Giấy tổ chức vào ngày 29/9/2005, trong đó có khu đất xây dựng nhà chung cư cao tầng với diện tích 7236m2, tổng số tiền sử dụng đất phải nộp trên 65  tỷ đồng. Đơn vị trúng đấu giá là Công ty cổ phần Quan hệ quốc tế đầu tư sản xuất (Công ty CIRI).

Ngày 10/11/2006 Công ty CIRI ký Hợp đồng số 458/HĐCNQSDĐ “Cam kết chuyển nhượng quyền sử dụng đất” với Công ty cổ phần Xây dựng và Dịch vụ thương mại Vạn Niên (Công ty Vạn Niên) với nội dung:

Công ty CIRI (Bên A) cam kết chuyển nhượng cho Công ty Vạn Niên (Bên B) diện tích 7.236m2 (thuộc Lô đất C/D13 bên A vừa trúng đấu giá để làm dự án nhà chung cư), sau khi bên A có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) với giá 12,3 triệu đồng/m2, thành tiền là 89 tỉ đồng. Trong 10 ngày, sau khi ký hợp đồng cam kết, bên B chuyển 65,124 tỉ đồng vào tài khoản của bên A để nộp tiền trúng đấu giá; Bên A có trách nhiệm hoàn tất thủ tục xin cấp GCNQSDĐ. Trong thời hạn tối đa không quá 5 ngày, kể từ khi bên A được cấp GCNQSDĐ, hai bên ký kết Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất. Trong thời hạn 5 ngày kể từ ngày ký hợp đồng chuyển nhượng, bên B chuyển 80% số tiền còn lại theo hợp đồng chuyển nhượng. Trong thời hạn 5 ngày, kể từ ngày Bên A nhận được 80% số tiền còn lại, bên A phải làm các thủ tục sang tên cho bên B. Bên nào không thực hiện đúng, đầy đủ phải chịu phạt 10% giá trị hợp đồng.

Sau đó, bên A không làm được các thủ tục sang tên cho bên B theo tiến độ hai bên thỏa thuận trong hợp đồng, dẫn đến tranh chấp.  Công ty Vạn Niên khởi kiện ra Tòa án. Vụ tranh chấp đã trải qua hai lần xét xử sơ thẩm, hai lần phúc thẩm và hai lần giám đốc thẩm.

Hành trình tố tụng

Ngày 20/11/2007 Công ty Vạn Niên có đơn khởi kiện tại TAND quận Đống Đa. Theo đơn khởi kiện, nguyên đơn cho rằng Công ty CIRI đã không khẩn trương tiến hành các thủ tục để được bàn giao đất và xin cấp GCNQSDĐ trong khi Công ty CIRI có đầy đủ điều kiện. Việc chậm trễ này của bên A vi phạm khoản 2 Điều 4 của Hợp đồng cam kết. Công ty Vạn Niên yêu cầu Tòa án buộc bên A phải thực hiện đúng tiến độ đã cam kết tại Hợp đồng số 458/HĐCNQSDĐ.

Bị đơn là Công ty CIRI thừa nhận có ký Hợp đồng cam kết chuyển nhượng QSDĐ với Công ty Vạn Niên và Công ty Vạn Niên cũng đã chuyển cho Ban quản lý Dự án UBND quận Cầu Giấy trên 60 tỷ đồng. Công ty cũng đã nhận được Quyết định 3206/QĐ-UB ngày 15/ 8 /2007 của UBND Tp Hà Nội về việc thu hồi 7220,9 m2 đất tại lô C/D13 Khu đô thị  Cầu Giấy giao cho Công ty CIRI để xây dựng nhà chung cư và GCNQSDĐ cho Công ty. Căn cứ vào hợp đồng cam kết số 458/HĐCNQSDĐ, sau khi nhận được GCNQSDĐ thì Công ty CIRI mới thực hiện các bước tiếp theo.

Tuy nhiên tại thời điểm Công ty Vạn Niên khởi kiện thì Công ty CIRI vẫn chưa nhận được GCNQSDĐ, vì vậy Công ty chưa vi phạm hợp đồng cam kết. Việc chậm được cấp GCNQSDĐ là do khách quan, không phải do lỗi của Công ty CIRI. Trong khi đó, Công ty Vạn Niên đã có nhiều đơn thư gửi các cơ quan chức năng, gây khó khăn trong việc cấp GCNQSDĐ và làm ảnh hưởng đến uy tín của Công ty CIRI. Trước khi  khởi kiện, Công ty Vạn Niên lại tự ý xây dựng trên lô đất C/D13. Công ty CIRI đề nghị Công ty Vạn Niên phá dỡ công trình xây dựng đó và rút đơn khởi kiện để hai Công ty đàm phán, thương lượng việc ký hợp đồng chuyển nhượng quyền QSDĐ vì đến nay Công ty CIRI đã nhận được GCNQSDĐ.

Bản án sơ thẩm số 03/2008/KDTM-ST ngày 18/3/2008 của TAND quận Đống Đa tuyên Hợp đồng cam kết 458/HĐCNQSDĐ có hiệu lực, buộc Công ty CIRI phải giao toàn bộ GCNQSDĐ và 7.236m2 cho Công ty Vạn Niên toàn quyền sử dụng.

Công ty CIRI kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm. TAND TP Hà Nội ra Quyết định số 10/2008/KDTM-PT ngày 19/5/2009, đình chỉ xét xử phúc thẩm; bản án sơ thẩm có hiệu lực pháp luật.

Chánh án TANDTC ra Quyết định số 13/2008/KDTM-KT ngày 29/12/2008 kháng nghị Quyết định số 10/2008/KDTM-PT của TAND Tp Hà Nội, nhận định bản án “không đúng pháp luật, vượt quá yêu cầu khởi kiện của đương sự và thẩm quyền của Tòa án, không đúng với nội dung cam kết trong hợp đồng”; đề nghị Tòa Kinh tế TANDTC hủy Quyết định, giao TAND Tp Hà Nội xét xử phúc thẩm theo đúng quy định của pháp luật. Tòa Kinh tế TANDTC xét xử giám đốc thẩm đã chấp nhận kháng nghị.

Ngày 26/6/2009 Viện trưởng VKSNDTC có Quyết định số 18/KBGĐT-V12 kháng nghị Quyết định giám đốc thẩm của Tòa Kinh tế TANDTC, đề nghị  Hội đồng Thẩm phán TANDTC xét xử giám đốc thẩm theo hướng hủy Quyết định giám đốc thẩm của Tòa Kinh tế, giữ nguyên Quyết định số 10/2008/KDTM-PT của TAND Tp Hà Nội.

Quyết định giám đốc thẩm số 14/2009/KDTM-GĐT ngày 18/12/2009 của Hội đồng Thẩm phán TANDTC không chấp nhận kháng nghị, giữ Quyết định giám đốc thẩm của Tòa Kinh tế TANDTC.

Phán quyết cuối cùng có hiệu lực pháp luật là Bản án phúc thẩm số 253, ngày 21/12/2011 của Tòa phúc thẩm TANDTC tại Hà Nội với phán quyết: Hợp đồng cam kết 458/HĐCNQSDĐ ngày 11/10/2006 giữa Công ty CIRI và Công ty Vạn Niên bị vô hiệu toàn bộ. Công ty CIRI phải thanh toán cho Công ty Vạn Niên số tiền 65.124.000.000 đ và tiền lãi của số tiền này là 24.698.227 đ. Công ty CIRI được tiếp tục sử dụng lô đất C/D13 Khu đô thị mới Cầu Giấy.

Sau khi bản án có hiệu lực pháp luật, Công ty Vạn Niên có nhiều đơn khiếu nại gửi đến các cơ quan có thẩm quyền yêu cầu bảo vệ quyền lợi hợp pháp của công ty, đồng thời đề nghị xem xét bản án nêu trên theo thủ tục giám đốc thẩm rồi tái thẩm.

Công ty CIRI sau rất nhiều lần đề nghị được trả tiền theo bản án nhưng Công ty Vạn Niên không nhận, nên ngày 02/12/2019 số tiền 89.822.277.000 đồng được chuyển vào tài khoản của Cục Thi hành án dân sự Hà Nội. Trong khi đó, Công ty Vạn Niên xây dựng nhà trái phép trên khu đất dự án từ năm 2007 nên việc thi hành án bị cản trở, việc triển khai dự án của CIRI cũng đình trệ, gây tổn thất rất lớn. Đến cuối tháng 11/2019, khu đất dự án mới được cưỡng chế thi hành án xong và bàn giao mặt bằng cho Công ty CIRI.

Có thể nói, từ một giao dịch với thiện chí ban đầu của hai doanh nghiệp nhưng chưa chặt chẽ, đã dẫn đến vụ tranh chấp kéo dài, tổn hại cho cả hai bên.

(Kỳ sau: Tái thẩm có nội dung gì mới?!)

Cục Thi hành án dân sự TP. Hà Nội tổ chức cưỡng chế thi hành Bản án số 253 ngày 21/12/2011 của Tòa phúc thẩm TANDTC tại Hà Nội, bàn giao mặt bằng dự án cho Công ty CIRI.

TRẦN ĐÔNG