Dự kiến thanh tra trong lĩnh vực báo chí, xuất bản sẽ do Thanh tra Chính phủ thực hiện

(TCTA) - Dự thảo Luật Thanh tra (sửa đổi) vừa được Thanh tra Chính phủ gửi tới Bộ Tư pháp thẩm định. Trong đó quy định Thanh tra Chính phủ tiếp nhận thêm chức năng, nhiệm vụ thanh tra của 12 Thanh tra Bộ; Thanh tra tỉnh tiếp nhận thêm chức năng, nhiệm vụ thanh tra của Thanh tra cấp huyện, Thanh tra sở.

Sắp xếp hệ thống cơ quan thanh tra theo 2 cấp

Theo Kết luận 134-KL/TW ngày 28/3/2025 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về Đề án sắp xếp hệ thống cơ quan thanh tra tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả nêu tại phiên họp ngày 14/3/2025, trên cơ sở Tờ trình số 05-TTr/ĐU, ngày 06/3/2025 của Ban Thường vụ Đảng uỷ Chính phủ về việc tiếp thu, hoàn thiện Đề án sắp xếp hệ thống cơ quan thanh tra tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả (sau đây gọi là Đề án), Bộ Chính trị, Ban Bí thư có ý kiến như sau:

Cơ bản đồng ý với báo cáo tiếp thu, giải trình ý kiến của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và các cơ quan liên quan về hoàn thiện Đề án sắp xếp hệ thống cơ quan thanh tra tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả; hợp nhất Trường Cán bộ thanh tra và Viện Chiến lược khoa học thanh tra.

Đồng ý chủ trương sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy hệ thống cơ quan thanh tra theo 2 cấp ở Trung ương và địa phương.

Kết thúc hoạt động của thanh tra các bộ, thanh tra sở, thanh tra huyện

Theo Kết luận 134-KL/TW ngày 28/3/2025 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư đối với hoạt động thanh tra ở Trung ương, kết thúc hoạt động của thanh tra các bộ để sắp xếp, tổ chức lại thành các cục thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực theo lĩnh vực thuộc Thanh tra Chính phủ.

Tiếp tục duy trì tổ chức và hoạt động đối với: Thanh tra Bộ Quốc phòng, Thanh tra Bộ Công an, Thanh tra Ngân hàng Nhà nước, Thanh tra Cơ yếu, Thanh tra Cục An toàn bức xạ và hạt nhân, Thanh tra Cục Hàng hải Việt Nam, Thanh tra Cục Hàng không Việt Nam, Thanh tra Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước.

Kết thúc hoạt động của cơ quan thanh tra: Cục Bổ trợ tư pháp, Kho bạc Nhà nước, Cục Dự trữ Nhà nước, Cục Thống kê; không thành lập cơ quan thanh tra Cục Giáo dục nghề nghiệp và Giáo dục thường xuyên. Các cục nêu trên thực hiện chức năng kiểm tra chuyên ngành theo quy định của pháp luật.

Bảo hiểm xã hội Việt Nam và các cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành: Không tổ chức thanh tra chuyên ngành mà thực hiện chức năng kiểm tra chuyên ngành và chức năng khác theo quy định của pháp luật.

Đối với địa phương, kết thúc hoạt động của thanh tra huyện và thanh tra sở, tổ chức lại thành các tổ chức thuộc thanh tra tỉnh.

Về hoạt động của tổ chức đảng: Đảng bộ Thanh tra tỉnh là đảng bộ cơ sở trực thuộc Đảng uỷ Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố.

Sau khi sắp xếp, các cơ quan không còn tổ chức thanh tra thì thực hiện chức năng, nhiệm vụ kiểm tra trong phạm vi quản lý nhà nước. Người đứng đầu có trách nhiệm giao đơn vị trực thuộc tham mưu thực hiện chức năng, nhiệm vụ kiểm tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực theo quy định của pháp luật.

Đảng ủy Chính phủ, Đảng ủy Thanh tra Chính phủ và các tỉnh ủy, thành uỷ tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện sắp xếp hệ thống cơ quan thanh tra theo đúng kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư. Rà soát, sắp xếp cơ cấu tổ chức, bố trí lực lượng, cơ sở vật chất, các điều kiện cần thiết, lộ trình triển khai thực hiện đồng bộ với việc thực hiện chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính, bảo đảm liên tục, không gián đoạn, không bỏ sót nhiệm vụ.

Đảng ủy Chính phủ, Đảng ủy Quốc hội, Đảng ủy Thanh tra Chính phủ phối hợp với các cơ quan liên quan rà soát, hoàn thiện các luật, quy định liên quan bảo đảm chức năng xử phạt vi phạm hành chính được quy định, thực hiện hiệu lực, hiệu quả.

Thanh tra Chính phủ tiếp nhận thêm chức năng, nhiệm vụ thanh tra của 12 Thanh tra Bộ

Dự thảo Luật Thanh tra (sửa đổi) vừa được Thanh tra Chính phủ gửi tới Bộ Tư pháp thẩm định. Thanh tra Chính phủ, cho biết các quy định tại Luật Thanh tra năm 2022 về thanh tra bộ, thanh tra tổng cục, cục thuộc bộ, cơ quan thanh tra ở cơ quan thuộc Chính phủ, thanh tra huyện, thanh tra sở, cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành đã được lược bỏ trong dự thảo luật.

Việc đó sẽ giúp cắt giảm các thủ tục do 12 thanh tra bộ, 5 thanh tra tổng cục, cục thuộc bộ, thanh tra Bảo hiểm xã hội Việt Nam, 696 thanh tra huyện, 1.001 thanh tra sở và 53 cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành thực hiện.

Hệ thống các cơ quan thanh tra sẽ bao gồm: Thanh tra Chính phủ; Thanh tra tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; Cơ quan thanh tra trong Quân đội nhân dân, Công an nhân dân, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Thanh tra Cơ yếu; Cơ quan thanh tra được thành lập theo điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên (Thanh tra Cục An toàn bức xạ và hạt nhân; Thanh tra Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam; Thanh tra Cục Hàng không Việt Nam; Thanh tra Ủy ban Chứng khoán nhà nước).

Khi tổ chức lại như vậy, nhiệm vụ, quyền hạn của Thanh tra Chính phủ, Thanh tra tỉnh được dự thảo luật bổ sung khá nhiều so với luật hiện hành.

Thanh tra Chính phủ tiếp nhận thêm chức năng, nhiệm vụ thanh tra của 12 Thanh tra Bộ; Thanh tra tỉnh tiếp nhận thêm chức năng, nhiệm vụ thanh tra của Thanh tra cấp huyện, Thanh tra sở. Theo đó, chức năng, nhiệm vụ thanh tra trong lĩnh vực báo chí, xuất bản của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ do Thanh tra Chính phủ thực hiện.

Dự thảo luật cũng đề xuất các quy định về vị trí, chức năng của Thanh tra Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Thanh tra Cơ yếu và cơ quan thanh tra theo điều ước quốc tế, nhằm tạo cơ sở pháp lý cho việc quy định cụ thể về tổ chức và hoạt động của các cơ quan thanh tra này.

Đề xuất bãi bỏ cụm từ "thanh tra sở, thanh tra huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh" tại khoản 3 Điều 63 của Luật Khiếu nại năm 2011.

Thanh tra Chính phủ đề nghị Chính phủ chỉ đạo Bộ Tư pháp xây dựng Luật Xử lý vi phạm hành chính (sửa đổi) để trình cấp có thẩm quyền cùng thời điểm trình dự thảo Luật Thanh tra (sửa đổi). Trong đó, bổ sung quy định về thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động kiểm tra chuyên ngành nhằm bảo đảm có đủ cơ sở pháp lý cho việc phòng ngừa, xử lý vi phạm hành chính, đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước.

Dự thảo Luật Thanh tra (sửa đổi) quy định, chậm nhất vào ngày 30/9 hàng năm, Tổng Thanh tra Chính phủ trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt định hướng chương trình thanh tra của năm sau, trước ngày 15/10.

Căn cứ vào định hướng đó, Tổng Thanh tra Chính phủ có trách nhiệm hướng dẫn Thanh tra Bộ Công an, Thanh tra Bộ Quốc phòng, Thanh tra Ngân hàng Nhà nước, Thanh tra Cơ yếu, Thanh tra theo điều ước quốc tế, Thanh tra tỉnh xây dựng dự thảo kế hoạch thanh tra.

"Việc xây dựng, ban hành kế hoạch thanh tra phải căn cứ vào định hướng chương trình thanh tra, hướng dẫn của Thanh tra Chính phủ, yêu cầu của nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội và công tác quản lý thuộc phạm vi quản lý của ngành, lĩnh vực và địa phương", dự thảo luật nêu rõ.

Hoạt động thanh tra được thực hiện theo kế hoạch hoặc đột xuất. Trong đó, thanh tra đột xuất được tiến hành khi phát hiện cơ quan, tổ chức, cá nhân có dấu hiệu vi phạm pháp luật hoặc theo yêu cầu của việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực hoặc do thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền giao hoặc đề nghị.

QUANG PHÚC

Chiều 31/3/2025, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Nguyễn Văn Cường chủ trì buổi công bố Kết luận thanh tra dự án đầu tư xây dựng mới cơ sở 2 của Bệnh viện Bạch Mai và dự án đầu tư xây dựng mới cơ sở 2 của Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức tại tỉnh Hà Nam. Ảnh: V.Oanh.