Hà Tĩnh: Thực trạng nợ đóng Bảo hiểm xã hội và một số giải pháp thu hồi

Tồn tại và nguyên nhân

Theo đó, tính đến 31/5 tổng số thu BHXH, BHYT, BHTN 5 tháng đầu năm 2024 của BHXH Hà Tĩnh là 1.381 tỷ đồng, đạt 37,24% chỉ tiêu giao. Tổng số tiền nợ BHXH, BHYT, BHTN tính đến ngày 31/5/2024 là 153 tỷ đồng; trong đó có 1.690 đơn vị nợ từ 3 tháng trở lên với số tiền nợ là 112,3 tỷ đồng.

Nguyên nhân được xác định là do ý thức chấp hành pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN của một số đơn vị sử dụng lao động chưa cao; cố tình dây dưa, chây ỳ để nợ tồn đóng. Bên cạnh đó, tình hình sản xuất, kinh doanh của một số đơn vị còn gặp nhiều khó khăn, chưa thực hiện kịp thời việc trích nộp hàng tháng theo quy định, nhiều đơn vị thua lỗ trong kinh doanh, hoạt động cầm chừng. Một số đơn vị tạm ngừng hoạt động hoặc phá sản, giải thể, mất tích (không còn hoạt động tại địa điểm đăng ký) không có khả năng đóng BHXH, BHYT, BHTN, dẫn tới nợ đóng kéo dài.

Một buổi truyền thông chính sách và hướng dẫn hồ sơ tham gia BHXH, BHYT, BHTN, TNLĐ - BNN cho các doanh nghiệp mới thành lập do BHXH tỉnh Hà Tĩnh chủ trì.

Đến nay, chưa có văn bản quy phạm pháp luật để quy định xử lý dứt điểm khoản nợ BHXH, BHYT, BHTN khó thu đối với các đơn vị SDLĐ đã mất tích, không còn hoạt động, giải thể, phá sản.

Các giải pháp để thực hiện thu nợ BHXH

Thực hiện ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo BHXH tỉnh, BHXH các huyện, thị xã đã phối hợp với phòng chuyên môn chủ động bám sát đơn vị sử dụng lao động nắm bắt kịp thời tình hình, tích cực trong việc đôn đốc thu nộp, hướng dẫn nghiệp vụ cho các đơn vị sử dụng lao động, người lao động. Hàng tháng xây dựng kế hoạch và phương án triển khai đôn đốc thu nợ đạt hiệu quả cao, đề xuất với lãnh đạo xử lý kịp thời những vướng mắc của đơn vị với mục tiêu thu kịp thời và giảm số tiền chậm đóng đến mức thấp nhất.

Đồng thời, tiếp tục phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương, các ngành triển khai đồng bộ các giải pháp để hạn chế trốn đóng, nợ đóng BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động. Phối hợp Sở Lao động - Thương binh và Xã hội thanh tra liên ngành về việc chấp hành pháp luật, chính sách BHXH, BHYT, BHTN tại các đơn vị sử dụng lao động.

 

Ông Nguyễn Văn Đồng - Giám đốc BHXH tỉnh Hà Tĩnh chủ trì trong phiên tiếp dân, giải quyết các chế độ cho người lao động.

Tiến hành thanh tra, kiểm tra chuyên ngành theo kế hoạch và thanh tra, kiểm tra đột xuất đối với những đơn vị có dấu hiệu vi phạm về đóng BHXH, BHTN, BHYT. Tạm dừng giá trị sử dụng trên thẻ BHYT của người lao động đối với các đơn vị chậm đóng BHYT. Phối hợp cơ quan Công an mời các đơn vị nợ đóng lên làm việc để đôn đốc và yêu cầu đơn vị cam kết thời gian trả nợ, nếu đơn vị không thực hiện thì sẽ tiến hành thanh tra. Xem xét nếu có dấu hiệu vi phạm pháp luật thì chuyển hồ sơ đề nghị cơ quan Công an điều tra, khởi tố hình sự đối với một số đơn vị đã thanh tra, xử phạt vi phạm hành chính nhưng vẫn còn tái vi phạm.

Hàng tháng cung cấp danh sách các đơn vị có số tiền nợ đóng lớn với thời gian nợ kéo dài cho các ngành để phối hợp chỉ đạo đôn đốc thu nợ gồm: Công an tỉnh, Thanh tra tỉnh, LĐLĐ tỉnh, Sở LĐ-TB&XH; Đồng thời hàng tháng công khai danh sách các đơn vị nợ đóng BHXH lên các phương tiện truyền thông như Báo Hà Tĩnh, Đài Phát thanh và truyền hình Hà Tĩnh, Fanpage BHXH tỉnh.

Kết quả thực hiện công tác thanh, kiểm tra 5 tháng đầu năm 2024

Tính từ đầu năm đến nay, BHXH Hà Tĩnh đã triển khai 11 cuộc thanh tra, kiểm tra tại 121 đơn vị sử dụng lao động; 04 cơ sở KCB BHYT; 02 cơ quan BHXH cấp huyện; 10 tổ chức dịch vụ thu.

Từ kết quả của công tác thanh tra, kiểm tra, BHXH tỉnh đã xem xét, giảm trừ, từ chối thanh toán chi phí KCB BHYT đối với các trường hợp không đúng quy định với tổng số tiền trên 4,5 tỷ đồng.

BHXH tỉnh Hà Tĩnh phối hợp với Liên đoàn lao động tỉnh; Sở Lao động - TB&XH tổ chức Hội nghị đối thoại, tư vấn, giải đáp chính sách pháp luật về lao động công đoàn, BHXH, BHYT tại Công ty Haivina Hồng Lĩnh 

Từ chối thanh toán chi phí KCB BHYT của các trường hợp không đúng quy định được phát hiện qua xác minh trực tiếp với số tiền là 35.575.686 đồng.

Yêu cầu 108 lao động chưa đóng, đóng thiếu thời gian với số tiền truy đóng là 345 triệu đồng; yêu cầu 80 lao động điều chỉnh mức đóng với số tiền truy đóng là 156 triệu đồng; thu hồi số tiền chậm đóng là 6 tỷ đồng; xử phạt vi phạm hành chính 01 đơn vị với số tiền 3 triệu đồng. Đề nghị thu hồi số tiền hơn 200 triệu đồng đối với các trường hợp hưởng chế độ BHXH không đúng quy định.

Sau khi tiến hành thanh, kiểm tra, một số đơn vị sử dụng lao động còn nợ BHXH với số tiền lớn, nhưng khi có Quyết định thanh tra của Đoàn thanh tra đã có sự chuyển biến tích cực và đã thực hiện đóng nộp BHXH, BHYT, BHTN giúp người lao động được hưởng các chế độ BHXH. Cụ thể như: Công ty Cổ phần Nghệ Tĩnh; Công ty TNHH Dũng Minh; Công ty CP Công nghệ in Trí Tuệ; Công ty TNHH đầu tư xây dựng Tiền Trang. Công ty CPXD & DVTM Sông La.

Thông qua công tác thanh tra, kiểm tra cơ quan BHXH đã chỉ ra những vi phạm nếu có và yêu cầu các doanh nghiệp sớm khắc phục. Qua đó, giúp các doanh nghiệp, chủ sử dụng lao động và người lao động hiểu rõ hơn về chính sách an sinh xã hội.

Tiếp tục phối hợp các cơ quan chức năng để thu hồi triệt để nợ đóng BHXH

Nhằm đẩy mạnh việc thực hiện nghiêm minh chính sách BHXH, BHYT, đảm bảo quyền lợi của người lao động, thời gian tới, BHXH Hà Tĩnh sẽ tiếp tục tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và xử phạt vi phạm hành chính đối với những đơn vị có hành vi vi phạm về đóng BHXH, BHTN, BHYT; chuyển hồ sơ cho cơ quan Công an điều tra, xử lý hình sự đối với hành vi chậm đóng theo Điều 216 Bộ Luật Hình sự. Tăng cường công tác tuyên truyền, đối thoai với doanh nghiệp về pháp luật BHXH, BHYT và Luật Việc làm, Luật an toàn vệ sinh lao động… nhằm nâng cao kiến thức và ý thức chấp hành pháp luật cho chủ sử dụng lao động, người làm công tác BHXH, BHYT tại các đơn vị, doanh nghiệp. Tiếp tục rà soát và lập danh sách các đơn vị nợ đóng BHXH kéo dài, có số dư nợ lớn, báo cáo UBND tỉnh và gửi các cơ quan, đơn vị liên quan, đồng thời công khai trên các phương tiện truyền thông.

 

Đoàn thanh tra của BHXH Hà Tĩnh làm việc tại Công ty CP Thủy sản Thông Thuận 

Bên cạnh đó, BHXH tỉnh tiếp tục phối hợp với Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Liên đoàn Lao động và ngành Công an thực hiện thanh tra, kiểm tra việc thực hiện chính sách pháp luật về BHXH, BHYT kết hợp đôn đốc thu, giảm nợ đóng BHXH tại các đơn vị sử dụng lao động.

Với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, cấp ủy, chính quyền các địa phương và sự chủ động của cơ quan BHXH trong công tác thanh tra, kiểm tra, thu hồi nợ BHXH, hi vọng trong thời gian tới với nhiều nhóm giải pháp, BHXH tỉnh Hà Tĩnh sẽ  giảm được tỷ lệ nợ đóng BHXH, BHYT. Qua đó, tiếp tục tăng tỷ lệ bao phủ BHXH, BHYT đưa chính sách nhân văn của Đảng và Nhà nước đến với nhiều người lao động.

Lãnh đạo BHXH tỉnh và Công an tỉnh Hà Tĩnh ký kết kế hoạch phối hợp.