Tạ Tấn P được hưởng tình tiết giảm nhẹ nào?

Do mâu thuẫn trong việc bị cáo Tạ Tấn P nợ anh Nguyễn Văn H số tiền 10 triệu đồng. Khoảng 22 giờ ngày 11/12/2019, H và bạn bè của H nhiều lần điện thoại cho P yêu cầu đến khu vực công viên phường A, quận Y, thành phố H để nói chuyện. Khi P tới thì gặp H đi cùng 2 thanh niên (không rõ lai lịch) trên 2 xe SH chờ sẵn, H yêu cầu P lên xe đồng bọn của H để đến nơi khác nói chuyện.

Cả 4 người di chuyển về hẻm 360 bến V, phường B, quận Y, thành phố H. Khi vào hẻm, H yêu cầu P trả tiền và hai bên cự cãi. H yêu cầu P cởi áo ra để kiểm tra P có đem theo hung khí không. Sau đó, H thách thức P cởi áo ra để đánh nhau theo phương châm “đâm trúng chết ráng chịu”.

H ném 1 con dao về phía P đồng thời cũng cầm dao xông đến chém vào mặt P, P bỏ chạy nhưng vấp ngã nên nhặt con dao H ném ra, cầm trên tay phải chém về phía H. Cả hai đánh nhau khoảng 5 phút thì H gục tại chỗ còn P thì ngất xỉu. Sau đó, cả hai được đồng bọn của H đưa tới bệnh viện cấp cứu nhưng H chết trước khi nhập viện.

Tại bản kết luận giám định pháp y tử thi số 2066-19/KLGĐ-PY ngày 14/2/2020 của Trung tâm pháp y Sở Y tế thành phố H kết luận: Nguyễn Văn H chết do sốc mất máu không hồi phục do vết thương đâm đứt động - tĩnh mạch dưới đòn trái và thủng phổi trái.

Tại bản kết luận giám định pháp y, về thương tích số 83/TgT.19 ngày 10/2/2020 của Trung tâm pháp y Sở Y tế thành phố H kết luận: Thương tích của Tạ Tấn P là 32%.

Tại Bản án hình sự sơ thẩm số 419/2020/HS-ST ngày 24/9/2020 của TAND thành phố H đã quyết định: Tuyên bố bị cáo Tạ Tấn P phạm tội “Giết người”. Căn cứ vào điểm p khoản 1 Điều 123; điểm b, e, s khoản 1, khoản 2 Điều 51 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017. Xử phạt Tạ Tấn P 13 năm tù. Việc Tòa án nhân dân thành phố H áp dụng cho bị cáo P tình tiết giảm nhẹ thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải theo điểm s khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự là phù hợp. Tuy nhiên, đối với tình tiết “Phạm tội trong trường hợp bị kích động về tinh thần do hành vi trái pháp luật của nạn nhân gây ra” và tình tiết “Người phạm tội tự nguyện bồi thường thiệt thại” còn có các quan điểm khác nhau:

Quan điểm thứ nhất (cũng là quan điểm của tác giả): P được hưởng tình tiết giảm nhẹ “Phạm tội trong trường hợp bị kích động về tinh thần do hành vi trái pháp luật của nạn nhân gây ra” bởi lẽ khi bị H ném con dao về phía mình và đuổi theo chém, tinh thần của P đã bị kích động do hành vi trái pháp luật của H nên P phải được hưởng tình tiết “Phạm tội trong trường hợp bị kích động về tinh thần do hành vi trái pháp luật của nạn nhân gây ra”. Ngoài ra, khi gia đình bị cáo đã nộp số tiền 50 triệu đồng tại cơ quan thi hành án để bồi thường trách nhiệm dân sự nhưng gia đình bị hại chưa nhận được tiền bồi thường trên, mặc dù gia đình bị cáo chỉ nộp thông qua cơ quan thi hành án nhưng vẫn thể hiện được tinh thần chủ động bồi thường của bị cáo nên bị cáo phải được hưởng tình tiết giảm nhẹ “Người phạm tội tự nguyện bồi thường thiệt hại”.

Quan điểm thứ hai: P không được hưởng tình tiết “Phạm tội trong trường hợp bị kích động về tinh thần do hành vi trái pháp luật của nạn nhân gây ra” bởi lẽ khi bị hại chủ động thách đấu với bị cáo và bản thân bị cáo không bị kích động mà đã tự nguyện tiếp nhận sự thách đấu của bị hại. Do đó, không có cơ sở để áp dụng tình tiết “Phạm tội trong trường hợp bị kích động về tinh thần do hành vi trái pháp luật của nạn nhân gây ra”. Hơn nữa, đối với tình tiết “Người phạm tội tự nguyện bồi thường thiệt thại”, mặc dù trước khi mở phiên tòa sơ thẩm gia đình bị cáo đã nộp số tiền 50 triệu đồng tại cơ quan thi hành án để bồi thường trách nhiệm dân sự, tuy gia đình bị cáo đã có tinh thần chủ động bồi thường thiệt hại cho gia đình bị hại, nhưng lại thông qua cơ quan thi hành án, gia đình bị hại thực chất chưa nhận được khoản bồi thường này nên bị cáo không được hưởng tình tiết giảm nhẹ này.

Tác giả rất mong nhận được ý kiến trao đổi từ quý đồng nghiệp và bạn đọc.

NGUYỄN THANH HUYỀN (Tòa án quân sự Khu vực Quân khu 7)

TAND huyện Ia H'Drai, Kon Tum mở phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án hình sự về tội “Cố ý gây thương tích” - Ảnh: Phương Dung.