Chuyện pháp đình

Tòa án hai cấp tỉnh Quảng Bình: Năm 2017, nỗ lực rất lớn để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao

01/03/2018 01:26

Năm 2017 là năm triển khai thi hành các Bộ luật như: Bộ luật hình sự, Bộ luật Tố tụng hình sự, Bộ luật dân sự, Bộ luật Tố tụng dân sự, Luật Tố tụng hành chính; cũng là năm có ý nghĩa quan trọng đối với TAND các cấp, tiếp tục triển khai có hiệu quả Luật Tổ chức Tòa án nhân dân (sửa đổi) năm 2014 và đẩy mạnh thực hiện các nhiệm vụ cải cách tư pháp và các nhiệm vụ trọng tâm công tác mà TANDTC đề ra. Mặc dù còn không ít khó khăn, nhưng Tòa án hai cấp tỉnh Quảng Bình trong năm qua đã có những nỗ lực rất lớn để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.

Với đặc điểm về vị trí của tỉnh Quảng Bình, khí hậu diễn biến bất thường đã ảnh hưởng không nhỏ đến cơ sở kinh tế, xã hội và đời sống của người dân. Là tỉnh có địa bàn hẹp, phía tây tiếp giáp biên giới Lào, hơn 50% đơn vị TAND cấp huyện hoạt động ở địa bàn miền núi nên đi lại khó khăn, ảnh hưởng tiến độ giải quyết, xét xử các loại án và triển khai thực hiện các kế hoạch công tác của mỗi đơn vị. Mặc dù đã có sự quan tâm của TANDTC và chính quyền địa phương hỗ trợ, tuy nhiên, cơ sở vật chất trang thiết bị hoạt động của TAND hai cấp tỉnh vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ công tác.

Năm 2017, TAND hai cấp tỉnh Quảng Bình đã thụ lý tổng số 2489 vụ việc; đã giải quyết 2334 vụ, việc; đạt 93,8%. (Trong đó: Tòa án tỉnh: Thụ lý 347 vụ, việc; đã giải quyết 290 vụ, việc; đạt tỷ lệ 83,4 %. Tòa án cấp huyện: Thụ lý 2142 vụ, việc; đã giải quyết 2044 vụ, việc; đạt tỷ lệ 95,4%). So với năm 2016, lượng án thụ lý tăng 51 vụ, việc; giải quyết giảm 32 vụ, việc; xét xử lưu động 115 vụ án. Tất cả các vụ án chưa giải quyết do mới thụ lý và đều đang trong thời hạn giải quyết. Hòa giải thành 964 vụ; đạt 53,8 %. Đối thoại thành công 01 vụ, đạt tỷ lệ 2,3 %.

TAND hai cấp tỉnh bị cấp phúc thẩm, giám đốc thẩm xét xử hủy 09 vụ, việc do lỗi chủ quan (chiếm tỷ lệ 0,4%); án bị sửa do lỗi chủ quan 05 vụ, việc (chiếm tỷ lệ 0,2%).

Đánh giá chung về chất lượng giải quyết án, Chánh án TAND tỉnh Quảng Bình Nguyễn Thanh Xuân cho biết: “Nhìn chung, trong năm qua, chất lượng giải quyết, xét xử tiếp tục được nâng lên. Tuy số lượng án năm 2017 tăng so với năm 2016 và các năm trước, số lượng Thẩm phán không tăng nhưng xét xử vẫn đạt tỷ lệ cao. Tỷ lệ bình quân giải quyết xét xử năm 2017 của mỗi Thẩm phán trung bình 64,8 vụ/ năm. Toà án nhân dân tỉnh đã chọn các vụ án điểm, phức tạp để tổ chức các phiên toà mời Ban chỉ đạo CCTP, Ban NCTU, VKSND tỉnh và các cơ quan ban ngành liên quan, phóng viên báo chí TW và địa phương dự để rút kinh nghiêm về công tác xét xử; đặc biệt là vấn đề tranh tụng tại phiên toà theo Nghị quyết số 49-NQ/TW của Bộ Chính trị và chỉ đạo của Bí thư Tỉnh uỷ – Trưởng Ban chỉ đạo cải cách tư pháp tỉnh”.

Đặc biệt ở Quảng Bình, do sự hổ trợ kinh phí của UBND tỉnh và UBND các huyện, thị xã, thành phố, Toà án nhân dân tỉnh và 8 đơn vị Toà án cấp huyện đã lắp đặt và vận hành hệ thống camera truyền hình trực tuyến phiên toà và cài đặt kết nối tín hiệu âm thanh, hình ảnh từ phòng xét xử của Toà án đến máy vi tính tại các phòng làm việc của các Bí thư Huyện uỷ, Thị uỷ, Thành uỷ, Viện trưởng, Chánh án Toà án cấp huyện, cấp tỉnh và một số thành viên Ban chỉ đạo cải cách tư pháp tỉnh. Đây là một kênh thông tin trực tuyến, tạo ra cho Thẩm phán, cho HĐXX, cho công tố viên… đòi hỏi cao về chuyên môn, nghiệp vụ trong công tác xét xử.

Bên cạnh các kết quả đã đạt được, Chánh án Nguyễn Thanh Xuân cũng chia sẻ: Toà án nhân dân hai cấp tỉnh Quảng Bình vẫn còn một số hạn chế như: Việc xác định thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai của một số Thẩm phán không đúng Luật đất đai năm 2013 và Luật tố tụng hành chính 2015 dẫn đến việc Toà án cấp cao xét xử phúc thẩm, giám đốc thẩm đã huỷ một số bản án. Mặc dù tỷ lệ các bản án bị huỷ đã giảm so với năm trước nhưng vẫn còn. Nguyên nhân chủ yếu là do một số trường hợp nghiên cứu hồ sơ vụ án chưa kỹ, đánh giá chứng cứ chưa toàn diện, áp dụng pháp luật chưa chính xác, xác định đối tượng khởi kiện vụ án hành chính không đúng.

Về công tác xét xử các vụ án hình sự năm 2017, Tòa án nhân dân hai cấp tỉnh đã thụ lý 506vụ/ 784 bị cáo; đã giải quyết, xét xử được 499 vụ án/ 775 bị cáo; đạt tỷ lệ 98,6 % số vụ và 98,9 % số bị cáo. Có 08 vụ án trả hồ sơ cho Viện kiểm sát để điều tra bổ sung. Viện kiểm sát chấp nhận 07 hồ sơ, không chấp nhận 01 hồ sơ.

Tòa án hai cấp tỉnh Quảng Bình đã tổ chức được 115 phiên tòa xét xử lưu động, qua đó góp phần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật và tinh thần đấu tranh phòng, chống tội phạm trong quần chúng nhân dân. Trong năm 2017, Toà án hai cấp tỉnh chưa phát hiện trường hợp nào kết án oan người không có tội hoặc bỏ lọt tội phạm.

Hình phạt mà Tòa án áp dụng đối với các bị cáo về cơ bản đảm bảo nghiêm minh, đúng quy định, tương xứng với tính chất, mức độ hành vi phạm tội của bị cáo, đáp ứng được yêu cầu đấu tranh phòng, chống tội phạm trong tình hình hiện nay. Việc phối hợp liên ngành giữa Công an, Viện kiểm sát, Tòa án và Thi hành án tiếp tục được tăng cường thông qua các hình thức giao ban Nội chính, họp liên ngành định kỳ…

Về công tác xét xử các vụ, việc dân sự, hôn nhân gia đình, hành chính, kinh doanh thương mại và lao động: Năm 2017, Toà án hai cấp tỉnh đã thụ lý và giải quyết 315/ 263 vụ việc dân sự (đạt 83,5%); thụ lý và giải quyết 1547/ 1463 vụ án hôn nhân gia đình (đạt 94,6%); thụ lý và giải quyết 72/ 63 vụ việc kinh doanh thương mại (đạt 87,5%); đã thụ lý và giải quyết 02/02 vụ án tranh chấp lao động (đạt 100%); đã thụ lý và giải quyết 45/43 vụ án hành chính (đạt 95,5 %).

Về cơ bản, các Tòa án đã thực hiện đúng luật định về tố tụng; quan tâm làm tốt việc hướng dẫn cho các đương sự thực hiện các nghĩa vụ về giao nộp chứng cứ; đồng thời tích cực xác minh, thu thập chứng cứ trong những trường hợp cần thiết, theo quy định để giải quyết vụ án đúng pháp luật. Các Toà án đã chú trọng làm tốt việc đối thoại trong giải quyết án hành chính, hoà giải trong quá trình giải quyết các vụ việc dân sự, hôn nhân gia đình, kinh doanh thương mại, lao động. Có 01 vụ án đối thoại thành công đạt tỷ lệ 2,32%, có 964 vụ án hoà giải thành, đạt tỷ lệ 53,8%. So với năm 2016, số lượng hòa giải thành tăng 55 vụ.

Về công tác xét xử các vụ án phá sản, tổng số án phá sản đã thụ lý 02 vụ; giải quyết 01 vụ, đạt tỷ lệ 50,0 %. Về áp dụng các biện pháp xử lý hành chính tại Toà án, Toà án hai cấp tỉnh Quảng Bình đã thụ lý và giải quyết 11/ 11 trường hợp bị đề nghị áp dụng các biện pháp xử lý hành chính tại Tòa án.

Ngày 05/10/2017, Đoàn công tác của TAND tỉnh Quảng Bình do Chánh án Nguyễn Thanh Xuân dẫn đầu phối hợp với Hội hưu trí TAND tỉnh Thanh Hóa đã tổ chức thăm hỏi và trao tặng quà hỗ trợ cho đồng bào dân tộc Rục, tỉnh quảng Bình.

Bên cạnh đó, công tác kiểm tra của Toà án nhân dân tỉnh đối với Toà án cấp huyện được duy trì thường xuyên và nghiêm túc hàng tháng, quý. Trong năm đã kiểm tra được 1540/ 1540 quyết định, bản án có hiệu lực pháp luật của Toà án cấp huyện. Tòa án nhân dân tỉnh đã tổ chức Đoàn công tác tiến hành kiểm tra chuyên đề án đình chỉ và tạm đình chỉ tại hai đơn vị Tòa án cấp huyện, số hồ sơ vụ án đã kiểm tra là 175 hồ sơ. Qua công tác kiểm tra đã có thông báo kết quả và chấn chỉnh những sai sót trong các quyết định, bản án của Toà án nhân dân cấp huyện.

Tòa án hai cấp tỉnh đã ra quyết định thi hành án hình sự đối với 659 người bị kết án mà bản án đã có hiệu lực pháp luật; Ra quyết định thi hành án 564 trường hợp; ủy thác thi hành án 75 trường hợp; hoãn thi hành án 19 trường hợp; không có trường hợp tạm đình chỉ hoặc miễn giảm chấp hành hình phạt; ra quyết định giảm thời hạn chấp hành hình phạt cho 1032 phạm nhân; Rút ngắn thời gian thử thách của án treo cho 37 trường hợp.

Công tác giải quyết đơn thư khiếu nại về tư pháp, việc tiếp nhận đơn thư được các đơn vị thực hiện nghiêm túc, có mở sổ theo dõi để phân loại, xử lý đúng luật định. Công tác tiếp dân được thực hiện đúng theo quy chế của cơ quan và quy định của Tòa án nhân dân tối cao. Tại trụ sở làm việc của các đơn vị đều có đặt thùng thư góp ý giao cho Ban thanh tra nhân dân, Văn phòng mở hàng tháng và báo cáo với Chánh án để xử lý đảm bảo luật định. Năm 2017, Tòa án hai cấp tỉnh đã thụ lý 81 đơn khiếu nại về tư pháp, trong đó có 33 đơn không thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án đã chuyển đến các cơ quan có thẩm quyền giải quyết theo quy định; đã giải quyết 48/48 đơn thuộc thẩm quyền, đạt tỷ lệ 100 % đúng pháp luật. Không có trường hợp nào khiếu nại về việc chuyển đơn của Tòa án.

Trao đổi với chúng tôi về phương hướng đặt ra cho năm 2018, Chánh án Nguyễn Thanh Xuân cho biết, Tòa án Quảng Bình sẽ bám sát chủ đề xuyên suốt “Phụng công thủ pháp, chí công vô tư” với phương châm “gần dân, hiểu dân, giúp dân, học dân” gắn với việc đẩy mạnh thực hiện “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” để tạo sự chuyển biến mạnh mẽ và sâu rộng về ý thức nâng cao đạo đức, lối sống; nói không với các tệ nạn tiêu cực; đẩy mạnh xây dựng văn hóa công sở. Mỗi cán bộ, công chức và người lao động phải tự liên hệ bản thân trong việc thực hiện tốt lời dạy của Bác về “Cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư” bằng những việc làm cụ thể. Cán bộ, công chức, người lao động TAND hai cấp tỉnh Quảng Bình quyết tâm ra sức thi đua phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, góp phần thực hiện thắng lợi quá trình xây dựng nền pháp chế xã hội chủ nghĩa.

Ảnh đầu bài: Chánh án TAND tỉnh Quảng Bình Nguyễn Thanh Xuân

THÁI VŨ