Quang V và đồng phạm có bị áp dụng tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự “Phạm tội 2 lần trở lên” hay không?

Ngày 09/3/2019, Quang V và Nguyễn Minh C (cùng trú tại Buôn Đ, xã C, huyện K, tỉnh ĐL) bàn bạc, thống nhất với nhau đi tìm và hủy hoại rừng thông hành lang Quốc lộ 14 để chiếm đất mặt đường chia nhau. V và C mua 02 khoan tay, thuốc diệt cỏ và 02 chế chai nhựa loại 1,5 lít có gắn van xe máy để đựng thuốc diệt cỏ mang đi đổ thuốc vào lỗ khoan trên cây thông. V, C chọn khu rừng thông tại lô 1, 2, 3 khoản 5 tiểu khu 1333, rừng phòng hộ cảnh quan Quốc lộ 14 thuộc Buôn Đ, xã C, huyện K, tỉnh ĐL để tiến hành hủy hoại. V rủ thêm em vợ là Lê Minh T cùng tham gia. Tại khu vực này, V, C, T hủy hoại trong 3 đêm, cụ thể:

Đên thứ nhất: khoảng 22 giờ ngày 11/3/2019, C, T đến nhà V. V nói T đi đổ thuốc diệt cỏ vào 02 chai nhựa 1,5 lít đã được gắn van xe máy ở nắp chai và kiểm tra lại 02 khoan tay. V điều khiển xe máy chở C, T và các dụng cụ mang theo đến khu vực rừng thông tại lô 1, 2, 3 khoản 5 tiểu khu 1333, C cầm máy khoan tay đi trước khoan vào cây thông từ 02-03 lỗ trên mỗi cây còn V đi sau cần điện thoại bật đèn màn hình để chiếu sáng, T lấy chai nhựa có chứa thuốc diệt cỏ đổ vào lỗ khoan trên cây Thông. V, T, C hủy hoại rừng Thông trong khoảng 2 giờ thì hết thuốc và trở về nhà.

Đêm thứ hai: Khoảng 22 giờ ngày 12/3/2019, C, T đến nhà V, chuẩn bị khoan, đổ thuốc diệt cỏ vào 2 chai nhựa loại 1,5 lít. V điều khiển xe máy chở T, C đến lô 1, 2, 3 khoản 5 tiểu khu 1333. Lần này V cầm máy khoan lỗ trên cây thông, C đi sau dùng điện thoại chiếu sáng, T cầm chai nhựa đổ thuốc diệt cỏ vào lỗ khoan. V, C, T hủy hoại cây đến khi hết thuốc diệt cỏ trong 02 chai nhựa thì về.

Đêm thứ ba: Khoảng 22 giờ ngày 13/3/2019, cũng với công cụ, phương tiện và cách thức hủy hoại rừng Thông như đêm thứ hai, V, T và C đã tiếp tục hủy hoại tại khu vực rừng thông trên.

Khảng 5 ngày sau khi đã hủy hoại rừng thông ở lô 1, 2, 3 khoảnh 5 tiểu khu 1333 thì V, T và C gặp nhau tại quán cà phê Sơn Ca gần nhà V, cả ba ngồi nói chuyện cho rằng đã đủ diện tích để canh tác sau khi số cây Thông này bị chết. Tuy nhiên ba người tiếp tục bàn bạc thống nhất với nhau đi tìm khu vực rừng thông mới để hủy hoại. Thấy khu vực rừng thông tại lô 8, 9 khoảnh 12 tiểu khu 1666, rừng phòng hộ cảnh quan Quốc lộ 14 thuộc thôn Buôn S, xã C, huyện K, tỉnh ĐL có vị trí đẹp nên đã thống nhất với nhau chọn khu vực rừng thông này tiếp tục hủy hoại.

Tại khu vực này V, T và C hủy hoại rừng Thông trong 03 đêm, cụ thể như sau:

Đêm thứ nhất: Khoảng 23 giờ ngày 22/3/2019, ba đối tượng với thủ đoạn như trước, sử dụng hết thuốc mang theo thì về nhà.

Đêm thứ hai: Khoảng 22 giờ ngày 24/3/2019, cũng tương tự.

Đêm thứ ba: Khoảng 22 giờ ngày 25/3/2019, V, T và C đang tiến hành hủy hoại thông được khoảng 10 phút thì nghe có tiếng động, tất cả dừng lại không hủy hoại rừng nữa.

 Tại Biên bản định giá tài sản và kết luận định giá tài sản trong tố tụng hình sự số 55/HĐ-ĐG ngày 06/11/2019 của Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự huyện K, tỉnh ĐL xác định:

- Khu  vực rừng thông tại lô 1, 2, 3 khoản 5 tiểu khu 1333, rừng phòng hộ cảnh quan Quốc lộ 14 thuộc Buôn Đ, xã C, huyện K, tỉnh ĐL, tổng diện tích rừng thông bị hủy hoại là 19.139m² và số cây bị hủy hoại là 487 cây, giá trị thiệt hại tính thành tiền là 241.713.900 đồng.

- Khu vực rừng thông tại lô 8, 9 khoảnh 12 tiểu khu 1666, rừng phòng hộ cảnh quan Quốc lộ 14 thuộc thôn Buôn S, xã C, huyện K, tỉnh ĐL, tổng diện tích rừng thông bị hủy hoại là 11.036m² và số cây bị hủy hoại là 672 cây, giá trị thiệt hại tính thành tiền là 331.566.100 đồng.

Viện kiểm sát nhân dân huyện K, tỉnh ĐL đã truy tố Quang V và đồng phạm về tội “Hủy hoại rừng” theo điểm c khoản 3 Điều 243 BLHS năm 2015. Trong vụ án này, có đủ cơ sở để khẳng định hành vi của Quang V và đồng phạm phạm tội “Hủy hoại rừng” theo quy định tại điểm c khoản 3 Điều 243 BLHS năm 2015. Tuy nhiên, về áp dụng tình tiết tăng nặng “Phạm tội 2 lần trở lên” đối với Quang V và đồng phạm thì còn có những quan điểm khác nhau, cụ thể như sau:

Quan điểm thứ nhất: Từng đêm Quang V và đồng phạm đi hủy hoại rừng không xác định được số cây thông khoan lỗ bị chết, không xác định được diện tích rừng thông bị hủy hoại; 6 đêm Quang V và đồng phạm đi hủy hoại rừng thông là một chuyển hành vi liên tục; Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát đã lấy tổng diện tích rừng thông bị hủy hoại của 6 đêm là 30.175m², có giá trị thiệt hại là 573.280.000 đồng để khởi tố, truy tố đối với Quang V và đồng phạm nên không thể áp dụng tình tiết tăng nặng “Phạm tội 2 lần trở lên” đối với Quang V và đồng phạm.

Quan điểm thứ hai: Lần hủy hoại rừng thông tại lô 1, 2, 3 khoản 5 tiểu khu 1333, Quang V và đồng phạm đã hủy hoại trong 3 đêm, tổng diện tích rừng thông bị hủy hoại là 19.139m² và số cây bị hủy hoại là 487 cây, giá trị thiệt hại tính thành tiền là 241.713.900 đồng, lần hủy hoại này đã đủ yếu tố cấu thành tội phạm. Tương tự, lần hủy hoại rừng Thông tại lô 8, 9 khoảnh 12 tiểu khu 1666, Quang V và đồng phạm hủy hoại rừng trong 3 đêm, tổng diện tích rừng Thông bị hủy hoại là 11.036m² và số cây bị hủy hoại là 672 cây, giá trị thiệt hại tính thành tiền là 331.566.100 đồng, đủ yếu tố cấu thành tội phạm; sau khi hủy hoại rừng thông tại lô 1, 2, 3 khoản 5 tiểu khu 1333, V và đồng phạm xác định là đã đủ diện tích để canh tác, sau đó đi tìm khu vực rừng Thông khác để tiếp tục hủy hoại, điều này chứng tỏ là có sự ngắt quảng về mặt thời gian đối với hành vi mà các bị can thực hiện. Do vậy, cần áp dụng tình tiết “Phạm tội 2 lần trở lên” theo điểm g khoản 1 Điều 52 BLHS năm 2015 đối với Quang V và đồng phạm.

Trên đây là tình huống và quan điểm về áp dụng tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự “Phạm tội 2 lần trở lên”. Rất mong quý bạn đọc và đồng nghiệp có ý kiến trao đổi, góp ý.

Ảnh minh họa của Thái Vũ

 

ĐINH MINH LƯỢNG (Tòa án quân sự Khu vực 2 Quân khu 5)-