Trong bài giới thiệu này, chúng tôi xin gửi tới độc giả một số nội dung cơ bản, trọng tâm được đề cập trong 10 bài viết đăng tải trên Tạp chí Tòa án nhân dân số 24 năm 2025, cụ thể như sau:

Bài viết “Tiếp tục đổi mới công tác xây dựng pháp luật theo tinh thần Nghị quyết số 66-NQ/TW ngày 30/4/2025 của Đảng: về các quy phạm tại Chương III và Chương IV Bộ luật Hình sự năm 2015” của các tác giả Lê Văn Cảm và Nguyễn Thị Phương Hoa đề cập đến việc phân tích khoa học một số nhược điểm về kỹ thuật lập pháp của các quy phạm tại Chương III và Chương IV Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017, 2025); đồng thời, đề xuất những kiến giải cụ thể về mặt lập pháp hình sự, nhằm tiếp tục khắc phục “những điểm nghẽn” còn tồn tại để hoàn thiện các quy phạm này theo đúng tinh thần Nghị quyết số 66-NQ/TW ngày 30/4/2025 của Bộ Chính trị về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới.    

Bài viết “Quy định pháp luật liên quan đến thẩm quyền giải quyết nguồn tin về tội phạm của cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra của Kiểm ngư - vướng mắc, bất cập và kiến nghị hoàn thiện” của các tác giả Nguyễn Đức Hạnh và Nguyễn Thị Thu Hồng làm rõ một số quy định của pháp luật liên quan đến việc giải quyết nguồn tin về tội phạm của cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra của Kiểm ngư và đưa ra một số vướng mắc, bất cập; từ đó, đề xuất, kiến nghị hoàn thiện pháp luật nhằm tạo cơ sở pháp lý vững chắc, góp phần đấu tranh phòng, chống tội phạm một cách hiệu quả.

Với bài viết “Hình sự hóa hành vi vi phạm trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công gây lãng phí”, tác giả Đỗ Đức Hồng Hà nêu: “Hoàn thiện pháp luật hình sự về phòng, chống lãng phí là một giải pháp quan trọng để giữ vững vai trò lãnh đạo của Đảng và quản lý của Nhà nước. Trong bài viết “Chống lãng phí”, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định, chống lãng phí là một “mệnh lệnh” chính trị cấp thiết, gắn với phát triển bền vững và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Chỉ thị số 43-CT/TW ngày 10/4/2025 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực thành pháp luật của Nhà nước, Hướng dẫn số 63-HD/BCĐTW ngày 28/4/2025 của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực về một số nội dung trọng tâm về công tác phòng, chống lãng phí và Nghị quyết số 66-NQ/TW ngày 30/4/2025 của Bộ Chính trị về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới cũng nhấn mạnh vai trò đột phá của thể chế, pháp luật trong phát triển đất nước. Trên cơ sở đó, việc hình sự hóa hành vi vi phạm trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công gây lãng phí là rất cấp bách và cần thiết”.

Bài viết “Yêu cầu pháp lý và tác động đối với hoạt động tố tụng khi thực hiện chuyển đổi số hồ sơ trong ngành Tòa án Việt Nam” của tác giả Lê Hải Yến phân tích cơ sở lý luận và pháp lý của chuyển đổi số hồ sơ trong hoạt động tố tụng, làm rõ các yêu cầu pháp lý cần đáp ứng khi triển khai, đồng thời, đánh giá tác động của quá trình này đối với hoạt động tố tụng. Trên cơ sở đó, bài viết đề xuất một số giải pháp nhằm bảo đảm hiệu quả, an toàn và tính bền vững trong quá trình thực hiện chuyển đổi số hồ sơ, góp phần nâng cao hiệu quả xét xử, minh bạch hóa hoạt động tư pháp và đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp trong kỷ nguyên số, tạo ra những đột phá trong nâng cao hiệu quả hoạt động của các Tòa án.

Bài viết “Bảo đảm quyền tiếp cận công lý của người dân trong bối cảnh chuyển đổi sang mô hình Tòa án khu vực” của tác giả Nguyễn Thị Thu Hiếu nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn của quyền tiếp cận công lý trong bối cảnh Việt Nam chuyển đổi sang mô hình Tòa án khu vực. Dưới góc độ lý luận pháp quyền và so sánh pháp luật, bài viết phân tích sự cần thiết khách quan của mô hình này, đồng thời, chỉ ra những thách thức tiềm ẩn đối với việc bảo đảm quyền tiếp cận công lý của người dân, đặc biệt ở vùng sâu, vùng xa. Qua tham chiếu kinh nghiệm quốc tế và thực tiễn Việt Nam, bài viết đề xuất định hướng hoàn thiện thể chế, tổ chức và hạ tầng tư pháp, nhằm bảo đảm mọi công dân đều có thể tiếp cận công lý một cách hiệu quả, bình đẳng.

Bài viết “Một số kiến nghị hoàn thiện pháp luật về người lao động khuyết tật trong bối cảnh hội nhập và phát triển ở Việt Nam” của tác giả Trần Minh Anh tập trung phân tích quy định của pháp luật hiện hành về người lao động khuyết tật trong bối cảnh hội nhập và phát triển ở Việt Nam; đồng thời, chỉ ra một số hạn chế, vướng mắc và đề xuất, kiến nghị hoàn thiện quy định của pháp luật về vấn đề này.

Bài viết “Nhận thức về chứng cứ và đánh giá chứng cứ theo quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015” của tác giả Tưởng Duy Lượng phân tích chuyên sâu về chứng cứ, đánh giá chứng cứ cùng việc đưa ra các ví dụ cụ thể; từ đó chỉ ra một số vấn đề cần làm rõ, để hiểu thống nhất khi áp dụng và đưa ra một số khuyến nghị cụ thể.

Bài viết “Ảnh hưởng của mạng xã hội đến tính khách quan trong hoạt động xét xử các vụ án hình sự” của tác giả Lê Hoàng Tân phân tích cơ sở lý luận và thực tiễn về mối quan hệ giữa mạng xã hội và tính khách quan trong xét xử, tham chiếu kinh nghiệm quốc tế và những nghiên cứu điển hình trên thế giới; qua đó, đưa ra các gợi mở nhằm bảo đảm nguyên tắc xét xử độc lập trong bối cảnh chuyển đổi số.

Bài viết “Kinh nghiệm quốc tế về tống đạt giấy tờ, tài liệu ra nước ngoài bằng phương thức điện tử và khuyến nghị cho Việt Nam” của tác giả Nguyễn Thu Thủy phân tích quy định của Công ước Lahay năm 1965 về tống đạt giấy tờ, tài liệu tư pháp và ngoài tư pháp ra nước ngoài và pháp luật Singapore về sử dụng phương thức điện tử để tống đạt giấy tờ, tài liệu ra nước ngoài; từ đó, đưa ra một số khuyến nghị hoàn thiện pháp luật Việt Nam về vấn đề này.

Bài viết “Xác định Tòa án có thẩm quyền xét xử tranh chấp kinh doanh có yếu tố nước ngoài: một số kinh nghiệm của Liên minh châu Âu (EU) và bài học cho Việt Nam” của tác giả Đinh Khương Duy nghiên cứu kinh nghiệm của Liên minh châu Âu (EU) trong việc xác định thẩm quyền của Tòa án đối với các tranh chấp kinh doanh có yếu tố nước ngoài. Đồng thời, phân tích các nguyên tắc được EU áp dụng trong quy định hiện hành và thực tiễn áp dụng các nguyên tắc này. Từ đó, bài viết chỉ ra sự cần thiết của những quy định về thẩm quyền của Tòa án để thúc đẩy quá trình giải quyết tranh chấp kinh doanh có yếu tố nước ngoài. Dựa trên kinh nghiệm của EU, bài viết đề xuất một số hướng đi cho Việt Nam nhằm hoàn thiện các quy định này, đặc biệt là trong các thỏa thuận về tương trợ tư pháp.

Kính mời quý độc giả đón đọc Tạp chí Tòa án nhân dân số 24 kỳ II tháng 12 năm 2025.

* Tạp chí Tòa án nhân dân bản in được phát hành 02 số/tháng (lịch phát hành là vào ngày 10 và 25 hằng tháng). Bạn đọc có nhu cầu đặt mua Tạp chí xin liên hệ bưu điện gần nhất hoặc gọi đến số điện thoại: (024) 39.341.735 để được tư vấn, hỗ trợ.

PHÒNG TẠP CHÍ IN