Cần xác định chiếc ghe máy đánh bắt cá là tài sản bị trộm cắp

Theo quy định tại Điều 173 Bộ luật Hình sự năm 2015 thì, tội trộm cắp tài sản có dấu hiệu đặc trưng là hành vi lén lút chiếm đoạt tài sản của người khác. Cụ thể, trộm cắp tài sản bao gồm việc thực hiện các hành vi nhằm mục đích lấy tài sản từ tay chủ sở hữu mà không được sự đồng ý của họ, và điều này thường được thực hiện một cách bí mật, không để lại dấu vết rõ ràng hoặc có sự chuẩn bị kỹ lưỡng để tránh bị phát hiện. Mục đích của hành vi trộm cắp tài sản là thu lợi bất chính từ giá trị của tài sản bị chiếm đoạt.

Hành vi của Phạm Hữu V đối với chiếc ghe máy đánh bắt cá có đầy đủ yếu tố cấu thành tội trộm cắp tài sản, cụ thể:

Thứ nhất về khách thể, khách thể của tội trộm cắp tài sản là quyền sở hữu tài sản của Nhà nước, cơ quan, tổ chức, cá nhân. Trong tình huống trên, V đã xâm phạm đến quyền sở hữu hợp pháp tài sản của ông Nguyễn Văn C đối với chiếc ghe và số lưới lồng bát quái.

Thứ hai về chủ thể, V đủ tuổi và có năng lực trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.

Tiếp theo về mặt chủ quan, V nhận thức rõ hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội, thấy trước hậu quả của hành vi đó và mong muốn hậu quả xảy ra. V hoàn toàn nhận thức được hành vi chiếm đoạt tài sản là trái pháp luật nhưng vẫn cố ý thực hiện để đạt mục đích cá nhân. Mục đích phạm tội của V là chiếm đoạt tài sản người khác để sử dụng cho cá nhân, khai thác lợi ích kinh tế từ tài sản đó.

Cuối cùng là về mặt khách quan, hành vi khách quan của tội trộm cắp tài sản là hành vi lén lút chiếm đoạt tài sản của người khác. "Lén lút" được hiểu là hành vi bí mật, không công khai, không để chủ sở hữu hoặc người quản lý tài sản biết được sự việc đang diễn ra. Hành vi lén lút chiếm đoạt tài sản của V thể hiện rõ ở chỗ vào sáng 01/7/2024, lợi dụng thời điểm xung quanh không có ai, V liền nhảy lên ghe, nổ máy di chuyển máy ghe đến gần khu vực đầm T. Trên ghe có 136 lưới lồng bát quái. Tới nơi V nói với 02 người đàn ông đã hẹn trước đó bốc hết 136 lưới lồng bát quái trên ghe xuống xe tải rồi chở về nhà cho V ở thị trấn Đ, huyện L. Xong việc V trả công cho mỗi người 200.000 đồng.

Hậu quả xảy ra đó là gây thiệt hại cho ông Nguyễn Văn C: 55.900.000 đồng bao gồm 01 ghe đánh bắt cá trị giá 10.350.000 đồng và 136 lưới lồng bát quái trị giá 45.550.000 đồng. Hành vi chiếm đoạt lén lút của V là nguyên nhân dẫn trực tiếp đến việc mất mát tài sản của ông C.

Xét thấy trong tình huống tác giả đưa ra, sau khi đã di chuyển 136 lưới lồng bát quái trên ghe xuống xe tải rồi chở về nhà ở thị trấn Đ, huyện L thì V đã để lại chiếc ghe máy ở đầm T thuộc thôn T, xã C thế nhưng việc V nổ máy di chuyển chiếc ghe ra khỏi khu vực quản lý, giám sát của chủ ghe là ông C thì đã đủ yếu tố cấu thành tội “Trộm cắp tài sản”. V đã lén lút lấy ghe mà không có sự cho phép và không có dấu hiệu "trả lại" mà chỉ bị phát hiện sau khi cơ quan chức năng điều tra, xác minh. Hành vi trong mặt khách quan của tội trộm cắp tài sản là chiếm đoạt được tài sản và toàn bộ tài sản là chiếc ghe cũng như 136 lưới lồng bát quái trên ghe được xác định là tài sản chiếm đoạt nên cần phải định giá giá trị của những tài sản này để làm tình tiết định tội. Ý thức chiếm đoạt tài sản của V thể hiện rõ qua việc đưa ghe đi xa khỏi nơi đậu và sử dụng cho mục đích cá nhân là di chuyển 136 lưới lồng bát quái trên ghe xuống xe tải rồi chở về nhà.

Cho nên, chiếc ghe không phải công cụ phạm tội mà chính là tài sản bị chiếm đoạt. Nó là đối tượng bị V "trộm" trước, rồi mới dùng để phục vụ hành vi tiếp theo (vận chuyển 136 lưới lồng bát quái). Chiếc ghe trị giá 10.350.000 đồng, đây là tài sản có giá trị, không thể xem nhẹ hay coi là công cụ đơn thuần.

Vì vậy, cần xác định chiếc ghe máy đánh bắt cá và toàn bộ số lưới lồng bát quái là tài sản mà Phạm Hữu V đã trộm cắp của ông Nguyễn Văn C. Giá trị tài sản chiếm đoạt là 55.900.000 đồng nên theo quan điểm của tôi, Phạm Hữu V phải chịu trách nhiệm hình sự về tội “Trộm cắp tài sản” theo quy định tại điểm c khoản 2 Điều 173 Bộ luật Hình sự 2015 (chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng) là đúng người, đúng tội, đúng pháp luật.

Trên đây là quan điểm của tác giả, rất mong nhận được ý kiến đóng góp của đồng nghiệp và bạn đọc.

DƯƠNG TRỌNG HUY (Toà án quân sự Quân chủng Hải quân)

Ảnh: nguồn Internet