Để tính có tái phạm hay không thì phải xác định thời điểm thực hiện hành vi phạm tội

Sau khi nghiên cứu bài viết “Nguyễn Văn A có phải chịu tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự là tái phạm hay không?” của tác giả Đỗ Ngọc Bình đăng ngày 05/10/2023, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả.

 

Theo quy định tại khoản 1 Điều 53 BLHS thì “Tái phạm là trường hợp đã bị kết án, chưa được xóa án tích mà lại thực hiện hành vi phạm tội do cố ý hoặc thực hiện hành vi phạm tội về tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng do vô ý.” Như vậy, có thể xác định tuy ngày 23/6/2022 Nguyễn Văn A  bị TAND tỉnh Đ xử phạt tiền 100 triệu đồng tại bản án số 123/2022/HS-ST; ngày 27/7/2022 Nguyễn Văn A đã chấp hành xong hình phạt tiền và án phí, nhưng hành vi đánh bạc trái phép dưới hình thức ghi lô đề  của Nguyễn Văn A được thực hiện trong khoảng thời gian từ tháng 2 năm 2019 đến hết tháng 12 năm 2020. Nếu hiểu hành vi mà Nguyễn Văn A trộm cắp tài sản là chiếc xe SH xảy ra vào ngày 14/5/2022 tức là thời điểm thực hiện hành vi sau xảy ra trước khi có bản án số 123/2022/HS-ST ngày 23/6/2022 của TAND tỉnh Đ xử phạt A 100 triệu đồng, nên không xác định hành vi trộm cắp ngày 14/5/2022 thuộc trường hợp “tái phạm” theo điểm h khoản 1 Điều 52 BLHS là không đúng với quy định của pháp luật.

Trước hết, phải xác định hành vi trộm cắp chiếc xe SH của Nguyễn Văn A được thực hiện sau hành vi đánh bạc. Tiếp đó, tuy ngày 23/6/2022 Tòa án tỉnh Đ mới xét xử hành vi đánh bạc nhưng hành vi này được Nguyễn Văn A thực hiện từ tháng 2/2019 đến hết tháng 2/2020, tức là hành vi đánh bạc thực hiện trước hành vi trộm cắp ngày 14/5/2022.

Ngày 14/6/2023 Nguyễn Văn A bị truy tố theo khoản 1 Điều 173 BLHS ra Tòa án huyện B để xét xử theo thẩm quyền khởi tố hành vi trộm cắp chiếc xe SH. Tính đến ngày xét xử có thể sẽ được 01 năm và theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 70 BLHS năm 2015: Người bị kết án đương nhiên được xóa án tích, nếu từ khi chấp hành xong hình phạt chính hoặc hết thời gian thử thách án treo, người đó đã chấp hành xong hình phạt bổ sung, các quyết định khác của bản án và không thực hiện hành vi phạm tội mới trong thời hạn sau đây: a) 01 năm trong trường hợp bị phạt cảnh cáo, phạt tiền, cải tạo không giam giữ, phạt tù nhưng được hưởng án treo;”. Theo quy định trên thì để tính có tái phạm hay không thì phải xác định thời điểm thực hiện hành vi phạm tội chứ không thể xác định là ngày ra bản án.

Như vậy chúng tôi cho rằng việc VKS không truy tố đề nghị áp dụng tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự đối với Nguyễn Văn A theo điểm h khoản 1 Điều 52 BLHS “tái phạm” là chưa đúng quy định của BLHS.

*Tòa án quân sự Quân khu 7

Toà án nhân dân huyện  Ea Kar, Đăk Lăk xét xử vụ án hình sự - Ảnh: Võ Mai

 

NGUYỄN HỒNG PHONG – HOÀNG THÙY LINH*