Lương Văn H có phạm tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản không?

Ngày 23/4/2021, Lương Văn H (sinh năm 1996) trú tại TDP 1, phường A, thị xã B, tỉnh Đ, được bố đẻ là ông Lương Văn A (sinh năm 1966) mua cho một thửa đất của hộ bà Lê Thị L (sinh năm 1955), trú tại Phường A, thị xã B có diện tích 5777,3 m², theo Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số CY 238915 do Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Đ cấp ngày 19/3/2021.

Khi nhận được Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số CY 238915 đã được sang tên, H đã sử dụng điện thoại di động của mình chụp lại Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nhằm mục đích để khoe với bạn bè, rồi giao Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số CY 238915 về cho ông A quản lý.

Vào khoảng tháng 01/2022, vì muốn có tiền mua xe ô tô nhưng do ông A quản lý Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số CY 238915, nên H đã nảy sinh ý định tìm kiếm, người có thể làm giả Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Thông qua mạng xã hội Facebook H tìm được một người không rõ nhân thân lai lịch làm giả được Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số CY 238915 với giá 8 triệu đồng.

Đến ngày 08/02/2022 H đã đặt vấn đề với chị Nguyễn Thị L trú tại phường A, thị xã B vay số tiền 300 triệu đồng và dùng Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số CY 238915 (giả) thế chấp thì được chị L đồng ý. Hai bên cùng đến Văn phòng công chứng B làm hợp đồng vay tiền có thế chấp rồi đến Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai thị xã B làm thủ tục đăng ký thế chấp bảo đảm.

Từ tháng 02/2022 đến tháng 01/2023, H đã trả cho chị L 7 triệu đồng tiền lãi. Hết thời hạn vay H không có khả năng trả nợ nên chị L yêu cầu H chuyển nhượng lại thửa đất nói trên thì H đồng ý. Đến ngày 01/02/2023 chị L cầm Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất CY 238915 giả đi làm thủ tục xoá thế chấp và được Chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai thị xã B xoá thế chấp… Chỉ đến khi chị L làm thủ tục chuyển nhượng tại Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai thị xã B  mới phát hiện Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất CY 238915 là giả.

Trong quá trình giải quyết vụ án này, hiện có hai quan điểm xác định tội danh đối với Lương Văn H, cụ thể:

Quan điểm thứ nhất cho rằng: Vào tháng 01/2022, Lương Văn H đã có hành vi cung cấp thông tin, hình ảnh cho 01 người thanh niên (không rõ nhân thân, lai lịch) thông qua mạng xã hội Facebook để người này làm giả 01 Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số CY 238915, do Sở Tài nguyên và môi trưởng tỉnh Đ cấp ngày 19/3/2021, sau đó đem thế chấp cho chị Nguyễn Thị L, sinh năm 1985 ở số nhà 22 Hai Bà Trưng, phường A, thị xã B, tỉnh Đ để chiếm đoạt 300 triệu đồng. Do vậy, hành vi của bị cáo Lương Văn H đã phạm vào tội “Làm giả tài liệu của cơ quan, tổ chức” và “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” theo khoản 1 Điều 341 BLHS và điểm a khoản 3 Điều 174 BLHS.

Quan điểm thứ hai (đây cũng là quan điểm của các tác giả) cho rằng Lương Văn H chỉ có hành vi “Làm giả tài liệu của cơ quan tổ chức”. Tuy nhiên, việc H sử dụng giấy chứng nhận giả quyền sử dụng đất CY 238915 do Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Đ cấp ngày 19/3/2021 02 lần, cụ thể: Lần 1  sử dụng ngày 08/02/2022 dùng để thế chấp vay của chị Nguyễn Thị V 300 triệu đồng; lần 2 sử dụng khi hết thời hạn vay H không có khả năng trả nợ nên chuyển nhượng lại thửa đất nói trên, để khấu trừ nợ. Do vậy, phải truy tố xét xử Lương Văn H theo điểm b khoản 2 Điều 341 BLHS (phạm tội 02 lần trở lên) mới đúng pháp luật.

Trên đây là quan điểm của chúng tôi về việc xác định tội danh với Lương Văn H. Xin được trao đổi với các đồng nghiệp. Mong nhận được nhiều ý kiến tranh luận của đồng nghiệp và bạn đọc.

*ThS, TAQS Thủ đô Hà Nội và **ThS, Phó Chánh án TAND thị xã Buôn Hồ, Đăk Lăk

TAND huyện Ea Súp, Đăk Lăk xử trực tuyến vụ án hình sự - Ảnh: Nguyễn Thông

ĐỖ NGỌC BÌNH*- NGUYỄN BÁ NHẤT**