Nâng cao năng lực xét xử vụ án hành chính đối với Tòa án nhân dân khu vực

Hội nghị được tổ chức theo hình thức kết hợp trực tiếp và trực tuyến dưới dạng tọa đàm, trao đổi chuyên môn. Điểm cầu trung tâm tại Học viện Tòa án, kết nối đến 355 điểm cầu tại các Tòa án nhân dân khu vực.

Phát biểu khai mạc, TS. Đặng Thị Thơm, Phó Bí thư Đảng ủy, Phó Giám đốc Học viện Tòa án nhấn mạnh: việc tổ chức và hoạt động của Tòa án nhân dân khu vực là một bước đi lớn trong lộ trình đổi mới mô hình tổ chức hệ thống Tòa án nhân dân theo tinh thần Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 09/11/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới.

Toàn cảnh Hội nghị.

Cùng với đó, trong bối cảnh chuyển đổi mô hình chính quyền hai cấp và Luật số 81/2025/QH15 của Quốc hội: Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Tòa án nhân dân ban hành 24/06/2025, có hiệu lực ngày 01/7/2025 và các văn bản hướng dẫn thi hành đã tạo cơ sở pháp lý để các Tòa án nhân dân khu vực chính thức được thành lập, từng bước tiếp nhận, giải quyết các loại vụ việc theo thẩm quyền mới, trong đó có các vụ án hành chính – lĩnh vực vốn đòi hỏi trình độ chuyên môn, bản lĩnh nghề nghiệp và bản lĩnh chính trị rất cao của người Thẩm phán.

“Thực tiễn giải quyết các vụ án hành chính trong thời gian qua cho thấy, mặc dù hệ thống pháp luật hành chính và tố tụng hành chính ngày càng được hoàn thiện, nhưng vẫn còn không ít vướng mắc, khó khăn trong quá trình áp dụng pháp luật: từ việc xác định đối tượng khởi kiện, người có quyền và nghĩa vụ liên quan, đến tòa án có thẩm quyền giải quyết, thu thập và đánh giá chứng cứ, áp dụng các biện pháp khẩn cấp tạm thời, thi hành bản án hành chính… Những vấn đề này đòi hỏi cần có sự thảo luận, trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn giữa các Tòa án khu vực và cơ quan chuyên môn để từng bước tháo gỡ, thống nhất nhận thức và cách vận dụng trong toàn hệ thống”. TS. Đặng Thị Thơm chia sẻ.

ThS. Lê Trí Cường, Thẩm phán, Phó Chánh án tòa án nhân dân khu vực 4, thành phố Hà Nội.

Mở đầu tham luận, Báo cáo viên ThS. Lê Trí Cường, Thẩm phán, Phó Chánh án tòa án nhân dân khu vực 4, thành phố Hà Nội cho biết, từ khi Nghị quyết số: 81/2025/UBTVQH15 được áp dụng, hệ thống Tòa án sắp xếp còn 3 cấp, thẩm quyền xét xử của các cấp Tòa án khu vực và Tòa án cấp tỉnh cũng được thay đổi. Ngoài ra, hiện nay khiếu kiện hành chính được coi là loại việc mới, kỹ năng tiến hành tố tụng còn nhiều vướng mắc, sai sót. Lĩnh vực xảy ra khiếu kiện nhiều là quản lý đất đai, trong khi pháp luật đã có những quy định thay đổi. Từ đó gây ra nhiều khó khăn cho quá trình xử lý.

Trong quá trình tham luận, Báo cáo viên ThS. Lê Trí Cường đã phân tích chi tiết về dấu hiệu nhận diện Quyết định hành chính, cũng như các đặc điểm, đặc trưng của vụ án hành chính, phân tích, làm rõ các quy định pháp luật hiện hành về tố tụng hành chính.

Theo đó hiện nay có các QĐHC như tại khoản 1 & khoản 2 Điều 3 Luật tố tụng hành chính, Điều 1 Nghị quyết 02/2011/NQ-HĐTP/29-7-2011, Điều 1 Nghị quyết 01/2015/NQ-HĐTP/15-01-2015, Giải đáp 02/2016 của TAND Tối cao, Công văn 64/2019 của Tòa án nhân dân Tối cao, Công văn số 212/2019 của Tòa án nhân dân Tối cao, Công văn số 196/2023 của Tòa án nhân dân Tối cao.

Để bám sát với thực tiễn hiện nay, quá trình tham luận Báo cáo viên cũng đưa ra nhiều ví dụ minh họa cùng kỹ năng xử lý áp dụng cụ thể cho từng vụ việc, điển hình là giải quyết hành chính đối với giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Sau phần tham luận, nhiều điểm cầu Tòa án nhân dân khu vực đã đóng góp ý kiến, cùng phân tích một số khía cạnh còn vướng mắc cũng như đưa ra những kiến nghị, giải pháp hiệu quả, nâng cao chất lượng đối với giải quyết vụ án hành chính, từ đó hoàn thiện pháp luật.

Phát biểu bế mạc Hội nghị, TS. Đặng Thị Thơm, Phó Bí thư Đảng ủy, Phó Giám đốc Học viện Tòa án đánh giá cao kết quả đã đạt được cũng như cảm ơn những đóng góp ý kiến của các điểm cầu Tòa án nhân dân khu vực, là cơ sở cho công tác nghiên cứu, đào tạo và hướng dẫn nghiệp vụ trong thời gian tới.

 

 

TUẤN QUANG