Vụ Vạn Thịnh Phát: Hôm nay HĐXX tuyên án đối với Trương Mỹ Lan và 85 bị cáo

HĐXX nhận định, lời khai tại tòa của các bị cáo đa số thừa nhận hành vi phạm tội như cáo trạng. Các lời khai phù hợp với nhau, phù hợp người làm chứng, người liên quan và các chứng cứ khác trong hồ sơ vụ án, đủ cơ sở xác định Trương Mỹ Lan là chủ của hệ sinh thái Tập đoàn Vạn Thịnh Phát.

Đồng thời, căn cứ tài liệu và lời khai của các bị cáo khác tại phiên tòa, thể hiện bị cáo Lan là người sở hữu thực sự và chi phối hơn 91,5% cổ phần SCB, là người thực tế có quyền lực chỉ đạo, điều hành tuyệt đối mọi hoạt động của SCB; tuyển chọn, bố trí nhân sự chủ chốt tại SCB.

Do đó, HĐXX không chấp nhận lời bào chữa của bị cáo Trương Mỹ Lan và các luật sư về việc thực tế bị cáo chỉ có 15% cổ phần, bao gồm của bị cáo và 2 người con gái. Quá trình điều tra, những người đứng tên trên 75% cổ phần tại SCB đều thừa nhận đứng tên hộ bị cáo Trương Mỹ Lan.

Cũng theo HĐXX, SCB là ngân hàng thương mại cổ phần, theo quy định pháp luật, quyết định của đại hội đồng cổ đông được thông qua khi số đông cổ đông biểu quyết thông qua. Vì vậy, việc chiếm trên 91,5% cổ phần tại SCB nên Trương Mỹ Lan thực tế đã chi phối và thực chất điều hành toàn bộ hoạt động tại ngân hàng này.

Trước đó, trong phiên xét xử ngày 19/3/2024, đại diện Viện Kiểm sát đề nghị HĐXX tuyên phạt bị cáo Trương Mỹ Lan mức án tử hình về tội “Tham ô tài sản”; 19 đến 20 năm tù về tội “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng” và 20 năm tù về tội “Đưa hối lộ”. Tổng hợp hình phạt của 3 tội là: Tử hình.

Theo đại diện Viện Kiểm sát, có đủ căn cứ xác định từ ngày 1/1/2012 đến ngày 17/10/2022 Trương Mỹ Lan và đồng phạm đã gây thiệt hại cho Ngân hàng SCB số tiền đặc biệt lớn 677.286 tỉ đồng. Đây chính là hậu quả thiệt hại của vụ án do hành vi phạm tội của bị cáo Trương Mỹ Lan gây ra.

Tuy nhiên, trong quá trình điều tra cũng như tại phiên tòa, bị cáo không hợp tác khai báo, không thừa nhận hành vi phạm tội của mình. Hành vi phạm tội của bị cáo Trương Mỹ Lan đã gây ra hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, dẫn đến hiện tại khả năng khắc phục không thể thanh khoản số tiền SCB bị chiếm đoạt, gây dư luận xấu trong xã hội và dư luận quốc tế trong việc điều hành quản lý vĩ mô của Nhà nước và trong kiểm soát điều hành kinh tế, chính sách tiền tệ tại Việt Nam.

Do đó, cần phải áp dụng mức hình phạt nghiêm minh, loại bỏ bị cáo ra khỏi đời sống để răn đe và phòng ngừa hành vi phạm tội tương tự khác xảy ra trong xã hội.

Các bị cáo trong phiên xét xử sáng ngày 11/4/2024

Theo cáo trạng truy tố, bị cáo Trương Mỹ Lan là chủ Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và phần lớn các công ty trong hệ sinh thái. Lợi dụng chính sách của Nhà nước về cơ cấu lại hệ thống ngân hàng, Trương Mỹ Lan đã tìm cách thâu tóm, chi phối, điều hành toàn bộ các hoạt động của Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB).

Cụ thể, sau khi hợp nhất 3 ngân hàng gồm Ngân hàng TMCP Sài Gòn (cũ), Ngân hàng TMCP Việt Nam Tín Nghĩa và Ngân hàng TMCP Đệ Nhất thành Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB), Trương Mỹ Lan đã nắm giữ cổ phần chi phối từ 85% đến 91,5% tổng số cổ phần Ngân hàng SCB. Bị cáo Trương Mỹ Lan thực tế là người có quyền lực cổ đông chi phối, thực hiện việc chỉ đạo, điều hành tuyệt đối mọi hoạt động tại Ngân hàng SCB.

Chính nhờ điều này, bị cáo đã sử dụng Ngân hàng SCB như là “công cụ” hữu hiệu để huy động vốn từ các tổ chức, cá nhân để qua đó chiếm đoạt tài sản của ngân hàng bằng nhiều thủ đoạn khác nhau.

Với mục đích chiếm đoạt tài sản, Trương Mỹ Lan đã can thiệp, chi phối, chỉ đạo hàng loạt lãnh đạo, cán bộ ngân hàng SCB, lãnh đạo chủ chốt tại các công ty trong hệ sinh thái Vạn Thịnh Phát và cả các công ty "ma" do bị cáo chỉ đạo Trương Huệ Vân là cháu ruột của mình lập nên. Bị cáo đã thực hiện nhiều hành vi trái pháp luật, gian dối với nhiều thủ đoạn tinh vi, từ việc câu kết thực hiện các hợp đồng hứa chuyển nhượng, hợp đồng khống để thực hiện thủ tục vay vốn, giải ngân trước và hợp thức hóa hồ sơ sau, nâng khống giá trị tài sản đảm bảo lớn hơn rất nhiều giá trị khoản vay tại ngân hàng SCB.

Khi được Ngân hàng SCB giải ngân theo hồ sơ, phương án khống, Trương Mỹ Lan chỉ đạo cấp dưới lập phương án rút tiền, cắt đứt dòng tiền bằng thủ đoạn lập hợp đồng hứa chuyển nhượng cổ phần khống tránh sự phát hiện của các cơ quan chức năng. Vì đều là các khoản vay khống, do vậy khi đến hạn không trả được nợ, Trương Mỹ Lan cùng đồng phạm tiếp tục tạo ra các khoản vay khống khác để lấy một phần trả nợ đến hạn, một phần lớn sử dụng cho mục đích riêng của mình.

Ngoài ra, nhằm che giấu thực trạng tài chính đặc biệt yếu kém và các sai phạm của SCB đã bị cơ quan thanh tra phát hiện, Trương Mỹ Lan còn gặp gỡ bàn bạc với Đỗ Thị Nhàn - Cục trưởng Cục 1 Cơ quan Thanh tra giám sát NHNN, Trưởng đoàn thanh tra, đồng thời chỉ đạo Võ Tấn Hoàng Văn - Tổng Giám đốc với SCB nhiều lần đưa tiền cho Đỗ Thị Nhàn với tổng số tiền 5,2 triệu USD và đưa tiền, quà bồi dưỡng các thành viên trong Đoàn thanh tra.

Việc đưa hối lộ nhằm để bị cáo Đỗ Thị Nhàn che giấu, báo cáo không trung thực, không đầy đủ các sai phạm của SCB theo hướng giảm nhẹ, có lợi cho Ngân hàng SCB, từ đó giúp Trương Mỹ Lan tiếp tục thao túng, điều hành ngân hàng SCB và chiếm đoạt tài sản của người dân gửi tại đây.

Đối với bị cáo Đỗ Thị Nhàn, Vụ trưởng Vụ I, Cơ quan Thanh tra giám sát NHNN - Trưởng đoàn thanh tra, bị cáo buộc về tội “nhận hối lộ”.

Cụ thể, bị cáo Nhàn biết rõ tình trạng của Ngân hàng SCB nhưng không báo cáo; bị cáo gặp bị cáo Trương Mỹ Lan thông qua Võ Tấn Hoàng Văn để trao đổi về những sai phạm này; lúc này, Trương Mỹ Lan đề nghị Nhàn hỗ trợ để SCB tái cấu trúc; sau gặp gỡ, bị cáo Nhàn nhận 5,2 triệu USD thông qua Võ Tấn Hoàng Văn.

HDXX cho rằng, việc bị cáo chỉ đạo thành viên đoàn thanh tra chỉnh sửa số liệu, không đưa SCB vào diện theo dõi, đây là phương thức để bị cáo nhận tiền hối lộ 5,2 triệu USD của Trương Mỹ Lan.

Tại tòa, bị cáo khai việc nhận 5,2 triệu USD là để bảo vệ gia đình, nhiều lần liên hệ Võ Tấn Hoàng Văn để trả lại nhưng không được. Tuy nhiên, HĐXX cho rằng, việc gặp bị cáo gặp Văn trong thời gian dài, nếu không muốn nhận thì có nhiều cơ hội để trả lại. Thậm chí, bị cáo còn đưa mật khẩu của nhà mình cho bị cáo Văn để đưa quà là tiền vào nhà.

Từ đó, HĐXX không chấp nhận quan điểm bào chữa của luật sư và bị cáo liên quan đến vấn đề này. HĐXX nhận định, hành vi của bị cáo đủ dấu hiệu cấu thành tội “nhận hối lộ”.

QUỐC TRỰC

HĐXX không chấp nhận lời bào chữa của bị cáo Trương Mỹ Lan và các luật sư (Ảnh: Bị cáo Trương Mỹ Lan trong phiên xét xử sáng ngày 11/4/2024)