Người được ủy quyền tham gia tố tụng có bắt buộc phải ký tên vào giấy ủy quyền ?

Trong nhiều vụ án dân sự, hình sự, hành chính... hiện nay, việc đương sự ủy quyền cho người khác tham gia tố tụng khá phổ biến. Tuy nhiên, có một vấn đề vướng mắc là giấy ủy quyền tham gia tố tụng có bắt buộc người được ủy quyền phải ký tên vào giấy ủy quyền không?

Nội dung vụ việc như sau: Ông A là bị đơn trong vụ án tranh chấp về hợp đồng vay tài sản do Tòa án nhân dân huyện X thụ lý giải quyết. Ngày 07/8/2019, ông A nộp cho Tòa án huyện X giấy ủy quyền có nội dung ông A ủy quyền cho ông B thay mặt ông A tham gia tố tụng trong vụ án và có toàn quyền quyết định mọi vấn đề trong vụ án. Sau khi xem xét giấy ủy quyền, Thẩm phán được phân công giải quyết cho rằng giấy ủy quyền không hợp lệ, do ông B là người được ủy quyền không có ký tên vào giấy ủy quyền. Xung quanh vấn đề này hiện có hai quan điểm khác nhau.

Quan điểm thứ nhất cho rằng: Về hình thức, giấy ủy quyền khác với hợp đồng ủy quyền. Theo quy định tại Điều 562 BLDS năm 2015 thì “Hợp đồng ủy quyền là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên được ủy quyền có nghĩa vụ thực hiện công việc nhân danh bên ủy quyền, bên ủy quyền chỉ phải trả thù lao nếu có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định”. Như vậy, hợp đồng ủy quyền đòi hỏi phải có sự tham gia ký kết của cả bên ủy quyền và bên nhận ủy quyền. Việc lập hợp đồng ủy quyền đòi hỏi bên nhận ủy quyền phải đồng ý và có giá trị bắt buộc phải thực hiện các công việc đã nêu trong hợp đồng. Còn giấy ủy quyền hiện nay pháp luật không có quy định cụ thể. Cho nên giấy ủy quyền có thể hiểu chỉ là văn bản thể hiện hành vi pháp lý đơn phương của một người cho một người khác đại diện mình thực hiện một hoặc nhiều công việc cụ thể nào đó. Do đó, khi ủy quyền, không cần có sự tham gia của bên nhận ủy quyền. Việc lập giấy ủy quyền không đòi hỏi bên nhận ủy quyền phải đồng ý và không có giá trị bắt buộc bên nhận ủy quyền phải thực hiện các công việc ghi trong giấy ủy quyền. Cho nên không bắt buộc ông B phải ký tên vào giấy ủy quyền nên giấy ủy quyền của ông A là hoàn toàn hợp lệ.

Quan điểm thứ hai cho rằng: Hiện nay BLDS năm 2015 chỉ có quy định về hợp đồng ủy quyền mà không có quy định về giấy ủy quyền. Tuy nhiên, xét về bản chất giấy ủy quyền là hợp đồng ủy quyền. Vì trong giấy ủy quyền có những điều khoản cơ quan của một hợp đồng ủy quyền như: người ủy quyền, người được ủy quyền, quyền và nghĩa vụ của người được ủy quyền (thường là được thay mặt người ủy quyền tham gia tố tụng trong vụ án và toàn quyền quyết định mọi vấn đề có liên quan trong vụ án…); thời gian ủy quyền … Mặt khác dù là giấy ủy quyền hay hợp đồng ủy quyền cũng là sự thỏa thuận của người ủy quyền và người được ủy quyền. Cho nên việc người được ủy quyền ký tên vào giấy ủy quyền nhằm để thể hiện ý chí đồng ý nhận sự ủy quyền của người ủy quyền. Vì vậy, giấy ủy quyền bắt buộc người được ủy quyền phải ký tên vào giấy ủy quyền.

Việc đánh giá một giấy ủy quyền có hợp lệ hay không để Tòa án chấp nhận hay không chấp nhận việc ủy quyền của đương sự có ý nghĩa quan trọng. Vì có liên quan đến việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của đương sự trong quá trình tiến hành tố tụng. Tuy nhiên, từ hai quan điểm khác nhau nêu trên để thấy rằng thực tiễn hiện nay vẫn còn nhận thức khác nhau về việc giấy ủy quyền có bắt buộc người được ủy quyền phảo ký tên hay không. Tác giả rất mong bạn đọc cùng trao đổi để có nhận thức thống nhất về vấn đề nêu trên.

DƯƠNG TẤN THANH (TAND thị xã Duyên Hải, tỉnh Trà Vinh)