Bảo hiểm thất nghiệp: Đồng hành cùng người lao động

Chính sách BHTN là chính sách mới và là một trong những chính sách quan trọng trong hệ thống an sinh xã hội. Chính sách này được coi là công cụ quản trị thị trường lao động, là chế độ nhằm bù đắp thu nhập của người lao động khi bị mất việc làm. Quan trọng hơn là tư vấn, giới thiệu việc làm, hỗ trợ người lao động học nghề, duy trì việc làm cho người lao động. Với những giải pháp đồng bộ, từ việc ban hành các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo điều hành, tuyên truyền, phổ biến chính sách; phối hợp tổ chức chính sách BHTN đã đạt những kết quả đầy khích lệ. Số liệu từ Cục Việc làm, Bộ Lao động thương binh và Xã hội (LĐTB&XH) cho thấy, số lượng người tham gia và đóng BHTN liên tục tăng qua các năm, đảm bảo chỉ tiêu kế hoạch Thủ tướng giao. 

Năm 2010, năm đầu tiên thực hiện các chính sách hỗ trợ người thất nghiệp, có 162.711 người nộp hồ sơ hưởng các chế độ thất nghiệp; có 156.765 người (96,3%) đủ điều kiện hưởng trợ cấp thất nghiệp; 125.562 người (77,1%) được tư vấn giới thiệu việc làm và 270 người được hỗ trợ học nghề. Để đạt mục tiêu trong 35% lực lượng lao động tham gia BHTN vào năm 2020, bên cạnh việc hoàn thiện các quy định của pháp luật về BHTN và các văn bản có liên quan theo hướng mở rộng đối tượng tham gia cần bổ sung các biện pháp hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động trên cơ sở sử dụng hiệu quả Quỹ BHTN. Đồng thời, đẩy mạnh các hoạt động thông tin, tuyên truyền nâng cao hơn nữa nhận thức của người lao động, người sử dụng lao động và các cơ quan, ban, ngành trong việc thực hiện chính sách BHTN. Có thể thấy, khi người lao động bị mất việc, chủ doanh nghiệp không phải mất phí trợ cấp mất việc làm cho người lao động nên họ sẽ sử dụng nguồn lao động thoải mái hơn, tạo động lực phát triển sản xuất. Cũng nhờ có BHTN, mà gánh nặng ngân sách của Nhà nước khi có thất nghiệp xảy ra được giảm bớt.

Hội nghị lần thứ VII Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII đã thông qua Nghị quyết số 28-NQ/TW về cải cách chính sách BHXH, chỉ rõ mục tiêu cải cách chính sách BHXH để BHXH thực sự là trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội; từng bước mở rộng vững chắc diện bao phủ BHXH, hướng tới mục tiêu BHXH toàn dân. Phát triển hệ thống BHXH linh hoạt, đa dạng, đa tầng, hiện đại và hội nhập quốc tế theo nguyên tắc đóng, hưởng; công bằng, bình đằng, chia sẻ và bền vững. Theo đó, mục tiêu phấn đấu đạt khoảng: 28% (năm 2021), 35% (2025), 45% (2031) lực lượng lao động trong độ tuổi tham gia BHTN. Để thực hiện mục tiêu trên, ông Lê Quang Trung – Phó Cục trưởng phụ trách Cục Việc làm cho biết, thời gian tới toàn ngành cần thực hiện đồng bộ một số giải pháp quan trọng. Trong đó, tiếp tục nghiên cứu, bổ sung chính sách BHTN tại Luật Việc làm theo hướng hỗ trợ doanh nghiệp và người lao động duy trì việc làm; đảm bảo quyền lợi chính đáng của doanh nghiệp, người lao động; khắc phục tình trạng gian lận, trục lợi BHTN, phát huy đầy đủ các chức năng của BHTN, bảo đảm BHTN thực sự là công cụ quản trị thị trường lao động. Đồng thời, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra tình hình thực hiện chính sách, pháp luật về BHTN; Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong việc thực hiện BHTN; Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, thực hiện dịch vụ công trực tuyến mức độ 4 trên tất cả các lĩnh vực BHTN; Tăng cường hợp tác liên ngành, hợp tác quốc tế trong lĩnh vực BHTN.

Hiện nay, đối tượng tham gia BHTN là: Công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên, có khả năng lao động và có nhu cầu làm việc, khi làm việc theo hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc không xác định thời hạn hoặc hợp đồng làm việc xác định thời hạn; hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 3 tháng đến dưới 12 tháng.

Người lao động chỉ cần đóng bằng 1% tiền lương tháng, người sử dụng lao động phải đóng bằng 1% quỹ tiền lương tháng của những người lao động đang tham gia BHTN. Ngân sách Trung ương hỗ trợ tối đa 1% quỹ tiền lương tháng đóng BHTN của những người lao động đang tham gia BHTN .

Anh Tuấn