Tòa án nhân dân TP Đà Nẵng: Giữ vững kỷ cương, nâng cao chất lượng xét xử

Hoàn thành chỉ tiêu Quốc hội giao: “Kỷ cương, đoàn kết là yếu tố cốt lõi”

Phóng viên (PV): Thưa Chánh án, đâu là yếu tố then chốt giúp TAND TP Đà Nẵng nhiều năm liền hoàn thành và vượt chỉ tiêu Quốc hội giao?

Đồng chí Nguyễn Chí Công – Chánh án Toà án nhân dân TP Đà Nẵng.

Chánh án Nguyễn Chí Công (Chánh án): Theo tôi, nhiệm vụ Quốc hội giao đối với Toà án nhân dân TP Đà Nẵng nhiều năm qua, cũng như các địa phương khác chỉ tiêu rất là cao. Tuy nhiên, một trong những việc đảm bảo hoàn thành tốt chỉ tiêu ngay từ đầu năm công tác là Ban lãnh đạo Toà án nhân dân TP đã có kế hoạch rất chi tiết, trước hết là sự đoàn kết và kỷ cương trong toàn hệ thống. Chúng tôi xác định rõ từng mục tiêu ngay từ đầu năm, xây dựng kế hoạch cụ thể, phân công trách nhiệm đến từng thẩm phán, thư ký. Mỗi vụ án đều được giám sát chặt chẽ về tiến độ, chất lượng và tinh thần phục vụ nhân dân.

Bên cạnh đó, ban hành quy trình nghiệp vụ để các hoạt động xét xử có lề lối đảm bảo đúng tinh thần chỉ đạo. Lãnh đạo trực tiếp thường xuyên đôn đốc, kiểm tra việc xét xử của thẩm phán. Nhờ đó, tiến độ xét xử nhanh, hạn chế tối đa việc án bị tạm đình chỉ, hoặc đình chỉ mà không có lý do chính đáng, tránh kéo dài bị động bởi nguyên nhân chủ quan. Song song đó, việc thường xuyên tập huấn, trao đổi nghiệp vụ giúp đội ngũ thẩm phán tự tin xử lý các vụ việc phức tạp, bảo đảm xét xử đúng pháp luật, giải quyết kịp các quyền lợi của người dân cũng như của doanh nghiệp.

Án hành chính: Bản lĩnh và khách quan là then chốt

PV: Án hành chính vốn liên quan trực tiếp đến quyết định của các cơ quan nhà nước, Tòa án nhân dân TP Đà Nẵng tiếp cận thế nào để đảm bảo khách quan, công bằng, thưa Chánh án?

Chánh án: Chúng tôi luôn coi đây là lĩnh vực nhạy cảm, đòi hỏi bản lĩnh và sự công tâm. Ngay từ khâu tiếp nhận, phân công, chúng tôi bảo đảm nguyên tắc “không có vùng cấm, không chịu áp lực”. Hội đồng xét xử phải dựa hoàn toàn vào chứng cứ, lắng nghe đầy đủ ý kiến của các bên, bảo vệ tối đa quyền và lợi ích hợp pháp của công dân.

Bên cạnh đó, chúng tôi chủ động đối thoại trước phiên tòa, tạo cơ hội để các bên trao đổi, tháo gỡ vướng mắc, giúp nhiều vụ việc được giải quyết nhanh, giảm căng thẳng và chi phí.

Đổi mới quy trình, đẩy nhanh tiến độ nhưng vẫn giữ chất lượng

PV: Thưa Chánh án, Toà án nhân dân TP Đà Nẵng đã có giải pháp gì để vừa rút ngắn thời gian, vừa đảm bảo chất lượng xét xử các vụ án hành chính?

Chánh án: Đối với Toà án nhân dân TP Đà Nẵng khi sáp nhập Thành phố Đà Nẵng và tỉnh Quảng Nam, từ 25 đơn vị Toà án cấp huyện tinh gọn còn 12 Toà án cấp khu vực. Khối lượng án tính đến hết tháng 8/2025 là 20.000 vụ án, số lượng án khá nhiều, với khối lượng án hiện tại của Toà án TP Đà Nẵng nằm trong khoảng 10 tỉnh, TP có lượng án vượt trên 20.000 vụ án/năm. Áp lực công việc lớn do đó thẩm phán phải phấn đấu vượt chỉ tiêu theo quy định của ngành.

 PV: Thưa Chánh án Toà án nhân dân TP Đà Nẵng đã triển khai những giải pháp nào để giảm áp lực công việc cho thẩm phán và các Toà khu vực?

Chánh án: Chúng tôi tổ chức xét xử theo phương án: điểm Toà khu vực nào nóng về lượng án thì tăng cường, chi viện tăng nguồn lực thẩm phán hỗ trợ. Các Toà khu vực 1, 3, 4, 5, 10 là những khu vực có lượng án trên 3.000 vụ án/năm. Hiện nay, sau khi sáp nhập theo thẩm quyền mới có nhiều vụ việc khó, xác định khu vực nào rơi vào điểm nóng chúng tôi bổ sung các nguồn lực hỗ trợ, đã điều động 30 lượt thẩm phán, thư ký giỏi về tăng cường hỗ trợ cho Toà án khu vực này.

Trong tháng 7 và 8/2025 lãnh đạo Toà án TP Đà Nẵng đã chỉ đạo, tháo gỡ khó khăn cho thẩm phán, nếu vụ án không phổ biến thì do đồng chí Chánh án hoặc phó Chánh án trực tiếp chủ trì tổ chức nghe hội đồng báo cáo, còn nếu những vụ án khó khăn vướng mắt phổ biến kéo dài, thì chúng tôi tổ chức nghe uỷ ban thẩm phán, trực tiếp trao đổi án để tháo gỡ, nhờ vậy đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ trong việc xét xử các vụ án tương tự.

PV: Thưa Chánh án, được biết trong thời gian qua Toà án nhân dân TP Đà Nẵng còn có nhiều cải tiến trong quá trình chuẩn bị xét xử?

Chánh án: Hiện nay, Toà án nhân dân Đà Nẵng còn áp dụng cách làm mới: trước mỗi phiên toà, thư ký và thẩm phán chủ động liên hệ với đương sự nắm được thông tin hạn chế việc hoãn. Trong giai đoạn hiện nay sau sáp nhập để mở được phiên toà người khởi kiện trước đây là đại diện chủ tịch xã, Quận, huyện (cũ) hiện nay người tham gia lại là đại diện Chủ tịch xã mới theo mô hình chính quyền hai cấp thì chính quyền mới không muốn tham gia. Vì vậy, để xét xử được nhiều vụ án đảm bảo chỉ tiêu đề ra thì thư ký và thẩm phán phải nắm được thông tin các đương sự có lý do không tham gia xin vắng mặt, tránh việc kéo dài vụ án vì lý do chủ quan. Theo định hướng của Toà án TP phải xét xử được vụ án tại phiên toà thứ nhất, sau khi Toà án xem xét căn cứ vào hồ sơ vụ án và quy định pháp luật. Như vậy, ngay ở phiên toà đầu tiên các đương sự xin vắng mặt thì vẫn xét xử được không nhất thiết mở phiên toà thứ hai, cách làm như vậy về phía đại diện chính quyền cũng rất ghi nhận việc này, chính quyền cũng đề nghị toà xét xử trên cơ sở hồ sơ chứng cứ vụ án và theo quy định của pháp luật, đảm bảo quyền, lợi ích của nhà nước và đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của các đượng sự.

Chánh án TAND TP Đà Nẵng Nguyễn Chí Công trao đổi với PV Tạp chí Toà án nhân dân.

PV: Thưa Chánh án, riêng án dân sự thì sao, việc phối hợp giữa Tòa án và các cơ quan liên quan được triển khai thế nào?

Chánh án: Với án dân sự, chúng tôi phối hợp chặt chẽ với UBND TP Đà Nẵng và các cơ quan chuyên môn. Khi gặp vướng mắc xử lý nhiều vụ án phức tạp, Chánh án trực tiếp làm việc với lãnh đạo UBND TP để chỉ đạo, tháo gỡ kịp thời. Nhờ vậy việc cung cấp chứng cứ, thông tin từ các cơ quan quản lý nhà nước nhanh hơn, chính xác hơn. Kết quả là số lượng án dân sự tồn đọng giảm rõ rệt, đảm bảo chỉ tiêu Quốc hội giao.

Xây dựng tập thể đoàn kết, phát huy năng lực từng cá nhân

PV: Công tác nội bộ đóng vai trò quan trọng. Chánh án, đã làm gì để phát huy tối đa năng lực của đội ngũ thẩm phán, thư ký?

Chánh án: Chúng tôi xác định đoàn kết trong đơn vị, đặt nặng tinh thần “đồng hành và chia sẻ” cơ hội phát triển cho mỗi cá nhân là cái ưu tiên trong hoạt động nghề nghiệp, để khuyến khích, động viên anh em làm việc có trách nhiệm, tâm huyết hoàn thành tốt nhiệm vụ. Mỗi tuần đều có cuộc họp rút kinh nghiệm, cùng tháo gỡ khó khăn trong từng vụ án, chúng tôi chú trọng bồi dưỡng đạo đức nghề nghiệp, rèn luyện bản lĩnh, tính độc lập cho thẩm phán. Bên cạnh đó, chúng tôi cử cán bộ đi đào tạo, quy trình quy hoạch, bổ nhiệm được thực hiện một cách công tâm khách quan và minh bạch. Mỗi cán bộ hiểu rõ mình vừa là người cầm cân nảy mực, vừa là công bộc của dân. Chúng tôi thường xuyên khơi dậy truyền thống của đơn vị, của ngành, đặt biệt truyền thống 80 năm của ngành Toà án nhân dân vừa qua có rất nhiều đóng góp trong công cuộc xây dựng bảo vệ đất nước, truyền thống này được đôn đúc qua nhiều thế hệ. Chúng tôi luôn luôn nhắc cán bộ, thẩm phán, thư ký, thẩm tra viên, người lao động phải phát huy truyền thống đó, để xây dựng hệ thống Toà án nói chung và Toà án hai cấp TP Đà Nẵng nói riêng luôn có vị trí quan trọng và dành được niềm tin từ nhân dân, nhận được sự đánh giá cao của xã hội đối với hoạt động nghề nghiệp.

Công nghệ – chìa khóa giảm phiền hà cho người dân

PV: Việc ứng dụng công nghệ thông tin và cải cách thủ tục đã mang lại thay đổi như thế nào cho công tác xét xử, thưa Chánh án?

Chánh án: Với cuộc cách mạng số diễn ra mạnh mẽ, trong mọi lĩnh vực đời sống xã hội, tôi cho rằng việc áp dụng công nghệ thông tin, khoa học kỹ thuật vào các hoạt động xét xử, giải quyết án, không phải là lựa chọn “có hay không” mà đó là yêu cầu bắt buộc. Nhờ đó, người dân và doanh nghiệp có thể nộp đơn và theo dõi hồ sơ trực tuyến, tiết kiệm thời gian, chi phí. Người dân và doanh nghiệp có thể nắm thông tin của từng phiên toà, lịch xét xử, kết quả xét xử được công khai trên cổng thông tin, tạo sự minh bạch, tạo thuận tiện và niềm tin của người dân đối với Tòa án.

PV: Hiện nay Toà án nhân dân TP Đà Nẵng đang triển khai những giải pháp gì?

Chánh án: Chúng tôi đang xúc tiến việc xây dựng Đề án Toà án hai cấp, trong đó Toà án nhân dân TP Đà Nẵng sẽ là đơn vị thí điểm mô hình Toà án điện tử Toà án hai cấp TP Đà Nẵng. Đề án này được Đảng uỷ, lãnh đạo Toà án nhân dân tối cao và chính quyền TP Đà Nẵng rất quan tâm, hỗ trợ.

Thứ nhất, chúng tôi xây dựng hệ thống quan sát trực tuyến để các cơ quan, lãnh đạo theo dõi phiên họp công khai, để nắm được và chỉ đạo kịp thời.

Thứ hai, cho xây dựng tổ chức truyền hình hội nghị trực tuyến để xét xử các vụ án hành chính trực tuyến trên phạm vi toàn TP, dự kiến có 12 điểm cầu trực tuyến xét xử các vụ án hành chính chuyên biệt ở trên toàn TP đặt tại trụ sở 12 khu vực kết nối với điểm cầu trung tâm Toà án nhân dân TP Đà Nẵng, để phục vụ các vụ án hành chính của 94 xã, phường có thể tham gia qua điểm cầu gần nhất, tiết kiệm thời gian, chi phí đi lại.

Thứ ba, chúng tôi thực hiện quản trị nội bộ từ các phần mềm để người dân và doanh nghiệp có thể nộp đơn trực tuyến, chứng cứ, tài liệu trực tuyến giảm thời gian đi lại, thậm chí có thể kiến nghị xem xét cho người dân, doanh nghiệp tham gia phiên Toà trực tuyến tại các điểm cầu gần nhất do Toà án phê duyệt, các đương sự có thể tham gia tại trụ sở của doanh nghiệp và cá nhân nhưng phải đảm bảo các yêu cầu của Toà án và phiên toà, tạo điều kiện tối đa cho người dân và doanh nghiệp, tiết kiệm các chi phí hạn chế việc đi lại cũng như mọi chi phí phát sinh khác.

PV: Thưa Chánh án định hướng trong thời gian tới ra sao?

Chánh án: Muc tiêu lớn nhất của Toà án TP Đà Nẵng là đến năm 2027 hoàn thành Toà án điện tử hai cấp tại TP Đà Nẵng, song song đó, chúng tôi tiếp tục nghiên cứu, ứng dụng có hiệu quả các phần mềm mà Toà án tối cao đang vận hành, như phần mền quản lý án, thụ lý, trợ lý ảo, báo cáo, văn phòng không giấy… đồng thời chúng tôi đang nghiên cứu xây dựng một số phần mềm riêng cho Toà án TP Đà Nẵng trong thời gian tới, để phục vụ xét xử nhanh chóng, minh bạch, hiệu quả hơn.

Định hướng: “Giữ vững niềm tin, tiếp tục là điểm sáng của miền Trung”

PV: Với vị thế là trung tâm miền Trung, Tòa án nhân dân TP Đà Nẵng đặt ra mục tiêu gì trong thời gian tới, thưa Chánh án?

Chánh án: Mục tiêu chung trên cơ sở nghị Quyết của Đại hội Đảng bộ TP mới đề ra cũng như nhiệm vụ Trung ương giao, TP Đà Nẵng là cực tăng trưởng là một trong những TP Trung tâm kinh tế lớn của miền Trung, với vai trò nhiệm vụ của Toà án nhân dân TP Đà Nẵng cũng như Toà án nói chung, ngành Toà án chúng tôi cùng với các cơ quan bảo vệ pháp luật đảm bảo an ninh, an toàn trên địa bàn TP, đảm bảo môi trường lành mạnh để các nhà đầu tư trong, ngoài nước nhìn và cảm nhận được sự an tâm về công lý và pháp luật trên địa bàn TP Đà Nẵng. Qua đó, nhằm thu hút nhiều nhà đầu tư vào địa bàn TP Đà Nẵng làm cho nên kinh tế phát triển bền vững, muốn hoàn thành mục tiêu chung của toàn TP thì không những ngành Toà án mà các cơ quan bảo vệ pháp luật, các cơ quan trong hệ thống chính trị cũng hoàn thành nhiệm vụ và thực hiện tốt chức năng và nhiệm vụ, mục tiêu chung mà Trung ương giao cũng như Nghị Quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố Đà Nẵng Lần thứ I. Đồng thời, ngành Toà án tiếp tục nâng cao chất lượng xét xử, đặc biệt là án hành chính - lĩnh vực luôn được dư luận quan tâm. Song song đó, Tòa án sẽ mở rộng dịch vụ công trực tuyến, tăng cường đối thoại, hòa giải để giảm bớt căng thẳng cho các bên. Mục tiêu hướng tới là xây dựng Toà án nhân dân TP Đà Nẵng trở thành điểm sáng của cả nước về tính minh bạch, chuyên nghiệp và thân thiện với người dân.

Thông điệp cho thế hệ trẻ ngành tòa án

PV: Thưa Chánh án ông muốn gửi gắm điều gì tới các thẩm phán, cán bộ trẻ?

Chánh án: Tôi mong các bạn trẻ là thẩm phán luôn giữ vững phẩm chất liêm chính, phát huy tốt truyền thống của cơ quan đơn vị, của ngành, tiếp tục cống hiến, đóng góp nhiều hơn nữa, quyết tâm hơn nữa trong việc thực hiện nhiệm vụ chính trị và chuyên môn được giao, luôn đặt pháp luật và quyền lợi của nhân dân lên trên hết. Dù áp lực công việc lớn, hãy kiên trì học hỏi, rèn luyện kỹ năng và bản lĩnh nghề nghiệp. Niềm tin của người dân chính là phần thưởng cao quý nhất cho mỗi cán bộ ngành Tòa án.

PV: Xin trân trọng cảm ơn Chánh án đã dành thời gian chia sẻ với Tạp chí Tòa án nhân dân. Chúc TAND TP Đà Nẵng tiếp tục giữ vững kết quả và góp phần quan trọng vào công cuộc cải cách tư pháp, xây dựng nền công lý ngày càng minh bạch, vì nhân dân.

LƯƠNG NGHIỆP - TẤN THÀNH