Có áp dụng tình tiết định khung tăng nặng đối với Nguyễn Văn T ?

Đối tượng dùng dao đe dọa sau đó đâm nạn nhân để cướp tài sản thuộc tình tiết định khung “Sử dụng vũ khí, phương tiện nguy hiểm khác” hay “Giết người mà liền trước đó hoặc ngay sau đó thực hiện một tội phạm rất nghiêm trọng”?

Nguyễn Văn T từng có quan hệ tình cảm với chị Trần Văn H nên biết chị H có xe mô tô và thường có nhiều tiền và trang sức mang theo người. Do là người thất nghiệp, thường xuyên ăn chơi nên T đã nảy sinh ý định giết chị H để chiếm đoạt tài sản bán lấy tiền để tiêu xài. Để thực hiện ý đồ trên, T đã lên kế hoạch rủ chị H đi chơi, chị H đồng ý. Khoảng 8 giờ 45 phút ngày 2/1/2021, chị H điều khiển xe mô tô đến đón T. Lúc này, T đã chuẩn bị 1 con dao gấp để vào trong túi quần.

Sau đó T đã chở chị H đến khu đất trống thuộc thôn 2, xã A, huyện B, tỉnh K. T đã dựng xe ngoài đường lớn rồi cùng chị H vào khu đất trống cách chỗ để xe khoảng 50 mét để cùng nhau tâm sự. Khi quan sát không có người xung quanh, T đã lấy dao trong túi quần, cầm trên tay phải, ngồi đè lên bụng chị H, tay trái bóp cổ, tay phải cầm dao dí vào mạng sườn trái, rồi yêu cầu chị H tháo hết nữ trang trên người đưa cho T.

Sau khi lấy được số nữ trang gồm nhẫn, dây chuyền, hoa tai của chị H. T cất vào túi quần và tiếp tục dùng tay trái bóp cổ chị H, đồng thời cầm dao đâm nhiều nhát vào bụng chị H cho đến khi chị H không còn chống cự. Nghĩ rằng chị H đã chết cho nên T đã bẻ cành cây gần đó phủ lên người nạn nhân, rồi cầm theo túi xách của chị H đi ra lấy xe mô tô của chị H.

T mang đến tiệm cầm đồ tại thị trấn D cầm cố được 7.000.000 đồng và đi bán số nữ trang của chị H được 6.6750.000 đồng. Lục trong túi xách của chị H, T lấy được số tiền 1.200.000 đồng.

Về phía chị H, sau khi tỉnh lại, chị H đã bò ra đường thì được người dân gần đó phát hiện và đưa đi cấp cứu tại bệnh viện đa khoa thị trấn D, sau đó chuyển đến bệnh viện đa khoa tỉnh K để điều trị. Theo thông tin trình báo của chị H, cơ quan Công an đã nhanh chóng bắt giữ T tại nhà riêng của T.

 Khi giải quyết vụ án trên, vấn đề xác định tội danh không có vướng mắc, các cơ quan tố tụng đều cho rằng hành vi của T đã vi phạm vào hai tội danh được quy định trong BLHS đó là tội Giết người quy định tại Điều 123 và tội Cướp tài sản quy định tại Điều 168 BLHS 2015. Tuy nhiên, vấn đề xác định tình tiết định khung trong tội Cướp tài sản đã nảy sinh hai quan điểm khác nhau:

Quan điểm thứ nhất (đây cũng là quan điểm của tác giả) cho rằng: T có hành vi ngồi đè lên bụng chị H, tay trái bóp cổ, tay phải cầm dao dí vào mạng sườn trái của chị H đe dọa buộc chị H phải tháo trang sức trên người đưa cho T. Hành vi dùng dao đe dọa để chiếm đoạt tài sản của T đã vi phạm quy định tại điểm d khoản 2 Điều 168 BLHS với tình tiết định khung “sử dụng vũ khí, phương tiện nguy hiểm khác”. Tội cướp tài sản đã hoàn thành ở thời điểm T dùng vũ lực để chiếm đoạt số trang sức của chị H. Công cụ là con dao mà T sử dụng để đe dọa chị H chiếm đoạt tài sản và cũng được T sử dụng để thực hiện hành vi giết người không phải là yếu tố định tội hay định khung đối với tội giết người.

Quan điểm thứ hai cho rằng, động cơ gây án của T là giết chị H để cướp tài sản. Liền trước và liền sau khi bị cáo thực hiện hành vi giết người, T đã thể hiện rõ ý định và hành vi chiếm tài sản của bị hại. Do đó, hành vi của T đã phạm vào tình tiết định khung quy định tại điểm c khoản 1 Điều 123 “Giết người mà liền trước đó hoặc ngay sau đó thực hiện một tội phạm rất nghiêm trọng”. T đã chuẩn bị con dao để giết chị H và thực tế T đã sử dụng hung khí là con dao để giết người. Hơn nữa, trên người nạn nhân có nhiều vết thương chủ yếu là do dao gây nên, nếu T không dùng phương tiện là dao hỗ trợ tấn công chị H thì chưa chắc có thể gây hại cho tính mạng, sức khỏe của chị H. Do đó, công cụ phạm tội là con dao được T chuẩn bị là để giết chị H được xem xét truy cứu trách nhiệm hình sự về tội Giết người nên không sử dụng là tình tiết định khung “Sử dụng vũ khí, phương tiện nguy hiểm” quy định tại điểm d khoản 2 Điều 168 BLHS.

Trên đây là hai quan điểm khác nhau về vụ án Nguyễn Văn T phạm tội Giết người, Cướp tài sản. rất mong nhận được sự trao đổi của Ban biên tập và các độc giả của tạp chí Tòa án điện tử. Xin chân thành cảm ơn!

Tòa án nhân dân huyện M'Đrăk, tỉnh Đăk Lăk xét xử vụ án hình sự - Ảnh: Việt Hoàng

 

 

 

 

 

 

DƯƠNG VĂN HƯNG (Tòa án Quân sự Quân chủng Hải quân)