Còn có 8.000 người chết và 15.000 người bị thương vì tai nạn giao thông

Hội nghị trực tuyến sơ kết công tác bảo đảm an toàn giao thông (ATGT) 6 tháng đầu năm 2019 và triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm, của Uỷ ban An toàn giao thông quốc gia, do Thủ tướng Chính phủ chủ trì, đã đánh giá, mặc dù có chuyển biến tích cực, tai nạn giao thông (TNGT) giảm cả 3 tiêu chí về số vụ, số người chết và số người bị thương, nhưng an toàn giao thông vẫn diễn biến rất phức tạp.

Xuất hiện các “điểm đen” ngay chính tại cơ quan đào tạo, kiểm tra

Tại Hội nghị, ý kiến của một số địa phương cho rằng chế tài đối với lái xe vi phạm về nồng độ cồn, dùng ma túy còn nhẹ, chưa đủ sức răn đe. Quy trình kiểm tra xử lý lái xe dùng ma túy còn mất nhiều thời gian. Hiện nay, việc kiểm tra sức khỏe lái xe thì đều do lái xe tự đi khám mà không có sự giám sát của cơ quan chức năng, nên xảy ra tình trạng gian lận. Có trường hợp lái xe nhờ người lấy hộ mẫu nước tiểu. Đối với việc xử lý xe quá khổ, quá tải, theo đại diện tỉnh Nghệ An, có trường hợp chủ xe thuê người giám sát hoạt động của lực lượng chức năng để trốn tránh.

Ý kiến của đại diện Bộ Tư pháp nhấn mạnh tồn tại là xử lý chưa nghiêm vi phạm, khiến lái xe “nhờn luật”. Bộ Y tế cho rằng, khi phát hiện lái xe sử dụng ma túy cần tước bằng lái xe ngay, bởi nếu nương tay, sẽ có nguy cơ gây ra những vụ tai nạn nghiêm trọng.

Về công tác đào tạo lái xe, yêu cầu các trung tâm sát hạch lái xe tại 5 tỉnh, thành phố (Hà Nội, TPHCM, Hải Phòng, Nghệ An và Đà Nẵng) lắp đặt camera giám sát phòng sát hạch lý thuyết, sân sát hạch lái xe trong hình, bảo đảm kết nối trực tuyến, truyền dữ liệu hình ảnh về Tổng cục Đường bộ Việt Nam, có chia sẻ dữ liệu với các Sở Giao thông vận tải và thực hiện trên toàn quốc trước ngày 31/12/2019.

Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể cho biết, chế tài xử phạt các hành vi vi phạm giao thông sẽ được sửa đổi theo hướng nặng hơn. Bộ cam kết, trong năm 2019, sẽ xóa tất cả “điểm đen” trên các tuyến quốc lộ. ““Điểm đen” ngay chính tại cơ quan đào tạo, kiểm tra.

Phát biểu kết luận Hội nghị, Thủ tướng hoan nghênh kết quả bảo đảm ATGT trong 6 tháng đầu năm 2019 (giảm mạnh cả 3 tiêu chí, số vụ tai nạn, người chết, bị thương), nhưng “chúng ta nên nhớ rằng còn có 8.000 người chết và đến 15.000 người bị thương” mà “tính mạng con người là trên hết”, chúng ta cần quan tâm công việc quan trọng này để xã hội bình yên hơn, giảm đau khổ cho người dân. Đó chính là nhiệm vụ nặng nề với cấp ủy, chính quyền, Ủy ban ATGT các cấp.


Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc – Ảnh: VGP News

Tuy nhiên, Thủ tướng cho rằng, còn một số tồn tại như xảy ra nhiều vụ tai nạn xe khách, xe tải nghiêm trọng. Xuất hiện các “điểm đen” ngay chính tại cơ quan đào tạo, kiểm tra, “đăng kiểm thì xe xấu thành xe tốt, đào tạo thì không nghiêm khắc”. “Điểm đen” này còn nguy hiểm hơn “điểm đen” trên đường. Thủ tướng lấy ví dụ, Cục Đăng kiểm Việt Nam đã kiểm tra, xác minh, quyết định thu hồi giấy phép hoạt động đối với Trung tâm đăng kiểm 9803D tỉnh Bắc Giang do hành vi cấp khống giấy chứng nhận đăng kiểm cho xe kinh doanh vận tải hay như “gần đây, báo chí nói nhiều về hiện tượng có những trung tâm đào tạo lái xe dễ tính đến nổi tiếng, có cả phương thức bảo đảm thi là đỗ”. Các tỉnh, cơ quan liên quan phải chú ý vấn đề này. “Hậu quả khôn lường của người điều khiển không đủ tiêu chuẩn này rất nguy hiểm. Hồi trước tôi đã nói với anh Trương Hòa Bình là cần xử lý cả người điều khiển phương tiện và chủ phương tiện “khoán trắng” cho lái xe, thúc lái xe chạy bất kể ngày đêm, gây tai nạn nghiêm trọng” – Thủ tướng nói.

Cho rằng báo cáo sơ kết 6 tháng mới tập trung nhiều đến ATGT đường bộ, Thủ tướng nhấn mạnh, ATGT đường sắt, đường thủy, hàng không cũng vô cùng quan trọng khi mà tăng trưởng khách du lịch đi qua đường hàng không ở Việt Nam thuộc diện cao nhất thế giới.

Về nhiệm vụ thời gian tới, Thủ tướng đề nghị, Bộ GTVT khẩn trương đề xuất sửa đổi, bổ sung Luật Giao thông Đường bộ 2008, khung pháp luật quan trọng nhất để xử lý vấn đề đặt ra.

Bộ Tư pháp khẩn trương đề xuất sửa đổi, bổ sung Luật Xử lý vi phạm hành chính theo hướng tăng mạnh khung xử phạt đối với hành vi vi phạm pháp luật về ATGT. “Quy định hiện nay đã cao rồi nhưng chưa đủ răn đe, tôi đã trao đổi với anh Khuất Việt Hùng, cứ 80 mg/100 ml máu thì coi như chuyển hình sự rồi, chứ không phải hành chính bình thường nữa. Hay là nghiện ma túy, nghiện rượu, thu ngay vĩnh viễn bằng lái. Luật Xử lý vi phạm hành chính này phải sửa khung cao như một số nước. Phải sửa khung này, mang tính răn đe cần thiết, ít tốn kém mà lại hiệu quả cao”, Thủ tướng nói.

Cần khẩn trương hoàn thiện nghị định thay thế Nghị định 46 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, đường sắt. “Đặc biệt là khẩn trương báo cáo lại Thủ tướng Nghị định thay thế Nghị định 86 về điều kiện kinh doanh vận tải, các đồng chí lấy ý kiến thành viên Chính phủ. Yêu cầu loại bỏ ngay các điều kiện không cần thiết, đẩy mạnh ứng dụng CNTT vào quản lý vận tải thay cho phương thức quản lý truyền thống. Tôi thấy có nhiều đồng chí Bộ trưởng góp ý là đề nghị hủy bỏ quy định bắt buộc phải gắn hộp đèn trên nóc xe dưới 9 chỗ, thay vào đó dùng công nghệ để quản lý. Tôi yêu cầu Bộ GTVT nghiên cứu vấn đề này”, Thủ tướng nói.

Cần hoàn thiện chương trình giáo dục ATGT trong hệ thống giáo dục phổ thông, nâng cao giáo trình, chất lượng. “Ở Nhật Bản cách đây 40 năm, tình trạng y như Việt Nam, nhưng giờ giáo dục từ nhỏ, ý thức giao thông người ta rất tốt”, Thủ tướng cho biết và đề nghị đưa giáo dục ATGT vào sinh hoạt khu phố, xóm, thôn.
“Yêu cầu phải lập cơ sở dữ liệu người dân và chủ các phương tiện cũng như các biện pháp quyết liệt để chuyển hẳn sang chủ yếu là phạt nguội, không để bộ máy cứ phình to, cán bộ cứ tiếp tục rải trên đường mà hiệu quả không cao, không đáp ứng được yêu cầu của một xã hội 4.0. Cần đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và các công nghệ trong kỷ nguyên số để giải quyết thật bài bản vấn đề này”.

Thủ tướng yêu cầu khi cấp lại giấy phép lái xe, cần rà lại việc thực hiện pháp luật, kỹ năng, hành vi vi phạm trước đó. Yêu cầu đóng cửa cơ sở đăng kiểm hoặc sát hạch lái xe không bảo đảm chất lượng.
Chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác bảo đảm ATGT, cụ thể là cảnh sát giao thông không được nhận hối lộ và bao che sai phạm, các cơ quan thực hiện công tác bảo đảm ATGT, công tác trong lĩnh vực xã hội khác cần kiên quyết nói không với tiêu cực, lợi ích nhóm.

Các cơ quan tố tụng xử lý nghiêm, kịp thời các vụ vi phạm ATGT và yêu cầu quần chúng giám sát, phát hiện sai trái, bao che. “Người chết rõ ràng nhưng nói không có tai nạn; tôi biết Ủy ban ATGT quốc gia nhận được một số đơn kiến nghị vấn đề này”, Thủ tướng chỉ ra.

Tai nạn giao thông giảm cả ba tiêu chí

Báo tại Hội nghị cho biết, 6 sáu tháng đầu năm 2019 (tính từ 15-12-2018 đến 14-6-2019), toàn quốc xảy ra 8.385 vụ tai nạn giao thông (TNGT), làm chết 3.810 người, bị thương 6.358 người. So với sáu tháng đầu năm 2018, giảm 641 vụ (7,1%); giảm 311 người chết (7,55%) và giảm 679 người bị thương (9,65%).

47 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có số người chết do tai nạn giao thông giảm so với cùng kỳ năm 2018 và 11 địa phương có số người chết do tai nạn giao thông tăng so với cùng kỳ 2018. 6 tháng xảy ra 19 vụ tai nạn giao thông đặc biệt nghiêm trọng, làm chết 73 người, bị thương 87 người.

Về ùn tắc giao thông, cả nước xảy ra 46 vụ; so với cùng kỳ năm 2018, tăng 8 vụ (tăng 17,4%). Nguyên nhân do tai nạn giao thông là 33 vụ (71,7%), lưu lượng phương tiện đông: 7 vụ (15,2%), nguyên nhân khác (sự cố phương tiện, cháy nổ, sạt lở…) 6 vụ (13,04%).

Theo Ủy ban ATGT quốc gia, dù đạt được những kết quả nổi bật, nhưng trật tự ATGT vẫn diễn biến hết sức phức tạp. Thời gian qua, cả nước còn xảy ra 19 vụ TNGT đặc biệt nghiêm trọng, làm chết, bị thương nhiều người, gây bức xúc dư luận xã hội, nhất là tai nạn liên quan xe chở khách, xe tải nặng, tai nạn do lái xe vi phạm nồng độ cồn, sử dụng ma túy gây nên.

Cũng theo ông Hùng, trong sáu tháng, lực lượng CSGT đã kiểm tra, xử lý gần hai triệu trường hợp vi phạm trật tự ATGT, phạt tiền gần 1.275 tỷ đồng, tước GPLX 163.990 trường hợp, tạm giữ 292.287 phương tiện.
Bộ Công an đã chỉ đạo công an các đơn vị, địa phương, nòng cốt là lực lượng CSGT, phối hợp ngành GTVT, y tế tập trung kiểm soát ngay tại các bến xe, bến cảng để phát hiện, xử lý kịp thời các trường hợp vi phạm về ma túy, nồng độ cồn, chở quá số người quy định…

Kết quả, sáu tháng đầu năm 2019, lực lượng CSGT đã phát hiện xử lý 78.117 trường hợp vi phạm quy định về nồng độ cồn, 239 trường hợp lái xe dương tính với ma túy…

Nhiệm vụ 6 tháng cuối năm

Ông Trương Hoà Bình, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ, Chủ tịch Uỷ ban An toàn giao thông quốc gia phát biểu nêu rõ: Trong thời gian qua, công tác bảo đảm trật tự an toàn giao thông (TTATGT) tiếp tục có chuyển biến tích cực.

Tuy nhiên, cần thẳng thắn nhìn nhận rằng, trật tự ATGT vẫn diễn biến hết sức phức tạp, liên tục xảy ra các vụ TNGT đặc biệt nghiêm trọng, làm chết và bị thương nhiều người, nhất là trong những tháng đầu năm 2019 liên tục xảy ra các vụ TNGT do sử dụng rượu bia và chất kích thích, gây bức xúc trong dư luận. Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu các bộ, ngành, địa phương phải có giải pháp xử lý tình trạng này.

Bên cạnh đó, tình hình vi phạm kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng ô tô, vi phạm quy định về tải trọng xe vẫn còn diễn ra ở nhiều nơi, ùn tắc giao thông tại các đô thị lớn như tại Hà Nội, TPHCM cũng như tại các trạm thu phí có xu hướng gia tăng trở lại.

Tình trạng lái xe vi phạm nồng độ cồn, nghiện ma tuý, chất kích thích vẫn còn diễn biến phức tạp, trong khi hoạt động kiểm tra, xử lý hầu như chỉ phụ thuộc vào hoạt động tuần tra của lực lượng giao thông và các đợt kiểm tra sức khoẻ tập trung, tỉ lệ còn thấp so với thực tế, vai trò trách nhiệm của chủ doanh nghiệp vận tải trong việc phát hiện, ngăn ngừa lái xe sử dụng ma tuý, chất kích thích còn rất hạn chế. Tình trạng trẻ em vi phạm quy tắc giao thông khi điều khiển xe máy điện diễn ra phổ biến, tiềm ẩn nguy cơ TNGT, xảy ra một số vụ sàm sỡ, quấy rối tình dục phụ nữ trên xe buýt gây bức xúc trong dư luận…

“Mặc dù không mong muốn nhưng tôi vẫn phải nhắc nhở Chủ tịch UBND 11 tỉnh, thành phố có số người chết vì TNGT tăng cao so với cùng kỳ. Trong đó có 6 tỉnh tăng hơn 10% là Đà Nẵng, Cần Thơ, Thừa Thiên-Huế, Khánh Hoà, Thanh Hoá, Vĩnh Phúc. Đề nghị Chủ tịch tỉnh chỉ đạo để trong quý III và 6 tháng cuối năm phải có sự chuyển biến”, Phó Thủ tướng lưu ý.

Về nhiệm vụ trọng tâm thời gian tới, Phó Thủ tướng Thường trực đề nghị các bộ, ngành, địa phương tập trung một số nhiệm vụ sau:

Uỷ ban ATGT quốc gia tiếp tục đôn đốc các bộ ngành, địa phương thực hiện năm ATGT 2019 với chủ đề “ATG cho hành khách và người đi mô tô, xe máy”; tổ chức kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện Nghị quyết số 12/NQ-CP ngày 19/2/2019 và các địa phương có TNGT tăng trong 6 tháng đầu năm.

Đối với Bộ GTVT, Phó Thủ tướng Thường trực yêu cầu thực hiện kế hoạch xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, chính sách về bảo đảm TTATGT năm 2019, trong đó tập trung xây dựng nghị định thay thế Nghị định số 46/2016/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đường bộ, đường sắt.

Tiếp tục thực hiện kế hoạch duy tu, bảo trì kết cấu hạ tầng GTVT, hoàn thành xử lý điểm đen, điểm tiềm ẩn TNGT trên mạng lưới quốc lộ và thu hẹp, xóa bỏ các lối đi tự mở qua đường sắt theo kế hoạch năm 2019, lưu ý một số đoạn tuyến có nguy cơ TNGT trên QL1A; có kế hoạch bảo đảm ATGT và bảo vệ kết cấu hạ tầng giao thông trong mùa mưa, lũ.

Đồng thời, tổ chức kiểm tra việc thực hiện các quy định về ATGT đối với các đơn vị kinh doanh vận tải, xử lý nghiêm vi phạm, đặc biệt là hành vi ép lái xe phải hoạt động quá thời gian làm việc theo quy định là nguyên nhân dẫn đến hiện tượng sử dụng ma tuý và ngủ gật gây ra TNGT.

Rà soát toàn bộ việc cấp phép và hoạt động của các phương tiện liên vận nước ngoài đang hoạt động trên địa bàn; kiểm tra hoạt động của đơn vị kinh doanh và người lái phương tiện biển số nước ngoài trên địa bàn các tỉnh biên giới và TPHCM, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.

Bộ Công an tăng cường tuần tra kiểm soát, phát hiện, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm là nguyên nhân trực tiếp gây TNGT, đặc biệt tập trung vào các hành vi lvi phạm về nồng độ cồn, ma tuý; vi phạm quy định bắt buộc đội mũ bảo hiểm khi đi mô tô, xe gắn máy; không thắt thắt dây an toàn khi ngồi trên ô tô.
Bộ GD&ĐT chỉ đạo các cơ sở giáo dục tăng cường triển khai thực hiện công tác giáo dục ATGT cho học sinh, sinh viên trong dịp đầu năm học mới 2019-2020; lập Kế hoạch tháng cao điểm ATGT cho học sinh đến trường – tháng 9/2019.

Các bộ, ngành, đoàn thể, các cơ quan thành viên của Ủy ban ATGT quốc gia, các tổ chức chính trị-xã hội, các cơ quan thông tin đại chúng ở Trung ương và địa phương đẩy mạnh tuyên truyền pháp luật về trật tự, ATGT đến tận cơ sở, phường, xã, thị trấn, tổ dân phố. Đổi mới phương thức tuyên truyền, xây dựng văn hoá giao thông theo tổ chức gắn với vai trò nêu gương của người đứng đầu; tập trung xây dựng văn hoá giao thông trong đơn vị vận tải, doanh nghiệp, khu công nghiệp có đông công nhân, trường đại học, cao đẳng, dạy nghề. Tuyên truyền, phổ biến Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia vừa được Quốc hội thông qua.

Riêng Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh cần phối hợp với Uỷ ban ATGT quốc gia và Bộ GD& ĐT tổ chức sự kiện đi bộ kêu gọi hành động đội mũ bảo hiểm cho trẻ em vào đầu năm học 2019-2020 để khởi động tháng cao điểm ATGT cho học sinh đến trường, tháng 9/2019; chỉ đạo các cơ quan chức năng có biện pháp ngăn chặn và xử lý hành vi quấy rối tình dục đối với phụ nữ và trẻ em gái trên xe buýt và các địa điểm đông người.

THÁI VŨ