Công tác của các Tòa án đáp ứng các chỉ tiêu, yêu cầu của Quốc hội

Trình bày báo cáo, Chánh án Nguyễn Văn Quảng cho biết, nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV, các Tòa án triển khai thực hiện nhiệm vụ trong bối cảnh tình hình quốc tế có nhiều biến động, khó đoán định. Ở trong nước, mặc dù an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ổn định song vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức. Cụ thể, trong những năm đầu của nhiệm kỳ, đại dịch Covid-19 diễn biến phức tạp với tốc độ lây lan nhanh; tình hình tội phạm diễn biến phức tạp, hoạt động với phương thức, thủ đoạn tinh vi, manh động, có tính chất xuyên quốc gia; các tranh chấp dân sự, khiếu kiện hành chính gia tăng về số lượng và có tính chất ngày càng phức tạp.

Bên cạnh đó, số lượng các loại vụ việc phải thụ lý, giải quyết vẫn tiếp tục tăng, nhất là các tội phạm xâm phạm trật tự an toàn giao thông, xâm hại tình dục trẻ em, tội phạm kinh tế, tham nhũng, tội phạm đánh bạc, tội phạm vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy… Do đó, TAND các cấp vừa phải làm tốt công tác giải quyết, xét xử các loại vụ việc; đồng thời đáp ứng các chỉ tiêu, yêu cầu theo Nghị quyết của Quốc hội.

Chánh án TANDTC Nguyễn Văn Quảng trình bày báo cáo trước Quốc hội

Đặc biệt, trong năm 2025 – năm cuối của nhiệm kỳ, thực hiện chủ trương của Trung ương Đảng về cuộc cách mạng sắp xếp, tinh gọn bộ máy, tổ chức chính quyền địa phương 02 cấp; mô hình tổ chức bộ máy TAND 03 cấp đã được thiết lập.

Với phương châm công tác: “Đoàn kết, Trách nhiệm, Kỷ cương, Liêm chính, Đổi mới, Vượt khó, Hiệu quả”, các Tòa án nhân dân tiếp tục phát huy tinh thần chủ động, sáng tạo, đề ra nhiều giải pháp nâng cao năng lực lãnh đạo; đổi mới mạnh mẽ, căn bản, toàn diện về tổ chức; hoàn thiện thể chế, thúc đẩy chuyển đổi số... góp phần hoàn thành nhiệm vụ được giao, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp.

Tổ chức thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ trọng tâm công tác Tòa án

Để chủ động triển khai các nhiệm vụ công tác, hàng năm, Đảng ủy, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao đều kịp thời ban hành các văn bản để lãnh đạo, chỉ đạo, trong đó quán triệt các Tòa án thực hiện nghiêm những Chỉ thị, Nghị quyết của Trung ương Đảng, của Quốc hội; phối hợp chặt chẽ với các cấp, các ngành triển khai đồng bộ các giải pháp sáng tạo, thiết thực và phát huy vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu ở tất cả các cấp Tòa án trong đổi mới công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành nhằm tạo sự chuyển biến tích cực trên các mặt công tác.

Đặc biệt, Chánh án TANDTC thường xuyên quán triệt, yêu cầu Chánh án Tòa án các cấp, Thủ trưởng các đơn vị thuộc Tòa án nhân dân tối cao tăng cường kỷ cương, kỷ luật công vụ, coi trọng công tác cán bộ, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đơn vị đẩy nhanh tiến độ, chất lượng giải quyết, xét xử các vụ án, vụ việc đảm bảo thực hiện các chỉ tiêu, nhiệm vụ Quốc hội giao. Bên cạnh đó, tập trung chỉ đạo đổi mới công tác thanh tra, kiểm tra, kịp thời chấn chỉnh những hạn chế, thiếu sót trong công tác chuyên môn; đồng thời quán triệt các cấp ủy, người đứng đầu Tòa án các cấp làm tốt công tác giáo dục chính trị tư tưởng, tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn điều hành phiên họp sáng 4/12

Trong năm 2025, các Tòa án đã thụ lý 683.341 vụ việc, đã giải quyết, xét xử được 618.341 vụ việc, đạt tỷ lệ 90,49%, cao hơn năm trước 0,77%. So với năm 2024, số vụ việc thụ lý tăng 30.259 vụ việc, đã giải quyết, xét xử tăng 32.409 vụ việc. Chất lượng giải quyết, xét xử tiếp tục được bảo đảm và có nhiều tiến bộ. Tỷ lệ các bản án, quyết định bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan thấp hơn năm trước và đáp ứng yêu cầu mà Nghị quyết Quốc hội đề ra.

Bên cạnh đó, công tác xây dựng thể chế; tăng cường xây dựng và đảm bảo áp dụng thống nhất pháp luật; vấn đề tăng cường kỷ cương, kỷ luật công vụ; đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; vấn đề quản lý, sử dụng hiệu quả kinh phí; đầu tư cơ sở vật chất, phương tiện làm việc; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính tư pháp và chuyển đổi số… trong toàn ngành Tòa án luôn được quan tâm và chỉ đạo xác đáng, kịp thời.

Chất lượng công tác trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV được quán triệt thực hiện toàn diện, nghiêm túc

Trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV, các Tòa án đã thụ lý 2.751.104 vụ việc, đã giải quyết được 2.686.104 vụ việc, đạt tỷ lệ 97,64% (so với nhiệm kỳ trước, thụ lý tăng 317.473 vụ việc, đã giải quyết tăng 310.121 vụ việc). Chất lượng giải quyết, xét xử tiếp tục được bảo đảm và có nhiều tiến bộ. Đặc biệt, tỷ lệ các bản án, quyết định bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan hàng năm đều thấp hơn chỉ tiêu mà Nghị quyết của Quốc hội đề ra.

Về xây dựng pháp luật, TANDTC đã chủ trì nghiên cứu, xây dựng và được Quốc hội thông qua 05 dự án Luật; 02 Nghị quyết; trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua 05 Pháp lệnh, 11 Nghị quyết. Đồng thời, phối hợp nghiên cứu, xây dựng dự án Luật Sở hữu trí tuệ (sửa đổi) và dự án Luật Đất đai (sửa đổi)…; tích cực tham gia góp ý kiến đối với nhiều dự thảo văn bản quy phạm pháp luật do các cơ quan hữu quan xin ý kiến góp ý.

Về tổng kết thực tiễn xét xử, TANDTC đã tổ chức tổng kết thực tiễn thi hành các Bộ Luật, Luật về nhiều vấn đề trọng tâm và ban hành 07 văn bản giải đáp với hơn 200 nội dung vướng mắc trong thực tiễn xét xử. Bên cạnh đó, Chánh án TANDTC đã công bố 40 án lệ, nâng tổng số án lệ lên là 72 án lệ; cho đến nay, có 1.061 bản án, quyết định của các Tòa án đã viện dẫn, áp dụng án lệ. Đã tổ chức xuất bản và phát hành 03 cuốn “Án lệ và Bình luận - Quyển III, Quyển IV và Quyển V” và vận hành có hiệu quả Trang tin điện tử về án lệ với nhiều nội dung phong phú.

Công tác thanh tra, kiểm tra việc thực thi công vụ được tiến hành thường xuyên, nghiêm túc. Tòa án nhân dân tối cao đã chỉ đạo đổi mới công tác thanh tra, tập trung kiểm tra, thanh tra đột xuất và theo chuyên đề; tăng cường công tác tự kiểm tra của các đơn vị, Tòa án. Hoạt động giám sát đối với Thẩm phán được tăng cường, thường xuyên theo dõi và xử lý kịp thời các thông tin về Thẩm phán bị phản ánh trên phương tiện thông tin đại chúng.

Đáng chú ý, TANDTC đã tăng cường mở rộng hợp tác quốc tế với nhiều nước trên thế giới; đăng cai tổ chức thành công nhiều Hội nghị quốc tế quan trọng và tích cực tham dự các hội nghị quốc tế, các khóa đào tạo do nước ngoài tổ chức bằng hình thức trực tiếp hoặc trực tuyến nhằm tham khảo kinh nghiệm nước ngoài.

TANDTC đã chủ trì đón, tiếp nhiều Đoàn khách quốc tế đến thăm và làm việc tại Việt Nam nhằm tăng cường mối quan hệ hợp tác, trao đổi thông tin pháp luật, tham khảo kinh nghiệm quốc tế về tư pháp vị thành niên, luật sở hữu trí tuệ, ứng dụng công nghệ thông tin... Triển khai thực hiện các dự án hỗ trợ kỹ thuật quốc tế (KOICA, JICA, UNDP…) hiệu quả, kịp thời theo đúng tiến độ.

Việc ứng dụng công nghệ thông tin vào các hoạt động của Tòa án không ngừng được cải tiến, triển khai xây dựng và đưa vào sử dụng nhiều hệ thống công nghệ thông tin giúp các hoạt động của Tòa án được thực hiện chuyên nghiệp, công khai, minh bạch. Các Tòa án tiếp tục sử dụng và khai thác có hiệu quả hệ thống truyền hình trực tuyến; đẩy mạnh triển khai đồng bộ các phần mềm nội bộ dùng chung, các dịch vụ tư pháp công trực tuyến.

Cụ thể, TANDTC đã tổ chức Hội nghị trực tuyến triển khai một số nhiệm vụ trọng tâm về ứng dụng khoa học công nghệ và chuyển đổi số theo tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị. Công tác quản lý, vận hành và giám sát hệ thống công nghệ thông tin của TAND luôn được triển khai chặt chẽ, bảo đảm tính ổn định, an toàn thông tin và an ninh mạng.

Phát huy hơn nữa truyền thống, kinh nghiệm để hoàn thành trọng tâm công tác

Nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV, Chánh án TANDTC đã tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo toàn ngành Tòa án nhân dân quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm, chặt chẽ, toàn diện, hiệu quả các chủ trương của Đảng, của Quốc hội, Chính phủ về công tác cải cách tư pháp. Cùng với đó, nỗ lực thực hiện quyết liệt nhiều giải pháp đồng bộ, hiệu quả tạo chuyển biến tích cực trên tất cả các mặt công tác, hoàn thành các chỉ tiêu Nghị quyết số 96/2019/QH14 ngày 27/11/2019 về công tác của các Tòa án.

Thời gian tới, để hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp và các chỉ tiêu, yêu cầu mà các Nghị quyết của Quốc hội đề ra, 09 nhiệm vụ trọng tâm công tác Toà án được xác định:

Một, tiếp tục triển khai thực hiện nghiêm túc, đầy đủ các Luật, Nghị quyết, Pháp lệnh của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội mới được thông qua về công tác tổ chức và hoạt động của Tòa án; các Nghị quyết của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao; Thông tư của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao liên quan đến việc triển khai thi hành các văn bản này.

Hai, tăng cường công tác giáo dục chính trị tư tưởng nhằm nâng cao nhận thức, giữ gìn phẩm chất đạo đức, ý thức tổ chức kỷ luật, tinh thần trách nhiệm, bản lĩnh chính trị và đạo đức nghề nhiệp cho cán bộ, công chức.

Ba, thực hiện tốt công tác tuyển dụng công chức, tổ chức thi tuyển chọn, nâng bậc Thẩm phán theo quy định và chủ trương, kế hoạch của TANDTC. Làm tốt công tác quy hoạch, bổ nhiệm, luân chuyển, điều động, định kỳ chuyển đổi vị trí công tác, gắn với đào tạo, rèn luyện và thử thách.

Bốn, thực hiện tốt Quy chế đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức Tòa án nhân dân. Tiếp tục đổi mới hình thức tập huấn, nâng cao chất lượng tập huấn trực tuyến gắn với tổng kết thực tiễn xét xử và áp dụng pháp luật.

Năm, Tập trung rà soát, sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật liên quan nhằm bảo đảm việc tổ chức, vận hành bộ máy Tòa án được thông suốt, hiệu quả, không bị gián đoạn, không bỏ sót nhiệm vụ.

Sáu, tăng cường công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu trong công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo.

Bảy, tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong thực thi công vụ, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra nội bộ; gắn công tác thanh tra công vụ với kiểm tra chuyên môn, nghiệp vụ.

Tám, đẩy mạnh thực hiện chuyển đổi số trong Tòa án nhân dân, xây dựng Tòa án điện tử; triển khai, ứng dụng có hiệu quả các phần mềm đã đưa vào sử dụng. Tăng cường công khai, minh bạch các hoạt động của Tòa án, tạo các điều kiện thuận lợi để người dân tiếp cận công lý và tham gia giám sát hoạt động của Tòa án.

Chín, mở rộng các hoạt động hợp tác quốc tế; tích cực tham gia vào các hoạt động, thực hiện các thỏa thuận, cam kết của Việt Nam đối với hệ thống Tòa án trong khu vực và trên thế giới.

TRƯỜNG VŨ