Gia Lai: Nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn khi chuyển đổi mục đích sử dụng đất

Khó chuyển đổi

Vấn đề đang nóng nhất hiện này là thực hiện quá trình chuyển đổi đất có nhóm phải xin phép cơ quan có thẩm quyền  theo Điều 57 Luật Đất đai 2013 và nhóm không phải xin phép theo Thông tư số 09/2021/TT-BTNMT của Bộ Tài nguyên và  Môi trường. Việc trả lời văn bản cho doanh nghiệp chậm trễ, dẫn chứng các văn bản không thuộc quy định văn bản quy phạm pháp luật để trả lời nhà đầu tư, thậm chí dẫn chứng văn bản không đúng đối tượng áp dụng cho nhà đầu tư gây bức xúc cho doanh nghiệp, có thể dẫn tới nguyên nhân khiếu kiện hành chính.

Điển hình hiện này có 2 doanh nghiệp đang đầu tư trên địa bàn huyện Phú Thiện, tỉnh Gia Lai là Công ty TNHH Hà Ngân Gia Lai và Công ty cổ phần chăn nuôi Tony Farm cũng đang ở trong tình huống mắc kẹt tương tự.

Công ty TNHH Hà Ngân, Gia Lai nộp hồ sơ chuyển đổi đất từ loại đất trồng cây hàng năm qua đất nông nghiệp khác để thực hiện dự án đầu tư trang trại chăn nuôi trên lô đất có diện tích 15,4 ha thuộc loại hình không phải xin phép nhưng bị trả lại hồ sơ 2 lần với các dẫn chứng thiếu căn cứ pháp lý, thậm chí trậm trễ so với quy định về việc xử lý hành chính công, chẳng hạn như yêu cầu chấp thuận của các cấp có thẩm quyền mới cho đăng ký biến động hoặc yêu cầu phải có kế hoạch sử dụng đất được phê duyệt…

Bà Đỗ Kim Phượng, Trưởng phòng Pháp chế của Công ty cổ phần chăn nuôi Tony Farm, có trụ sở kinh doanh tại huyện Phú Thiện, tỉnh Gia Lai, trao đổi với PV Tạp chí Tòa án nhân dân điện tử cho biết: Doanh nghiệp đã nộp đúng và đầy đủ thành phần hồ sơ theo quy định được niêm yết công khai trên cổng thông tin thủ tục hành chính công tỉnh Gia Lai để chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất trồng cây hàng năm khác sang đất nông nghiệp khác để thực hiện dự án đầu tư trang trại chăn nuôi heo thịt Tony Farm 01 tại lô đất có diện tích 21,7 ha đã được cấp giấy CN QSD đất với số vào sổ cấp GCN: CT13191, nhưng tính tới thời điểm hiện tại vẫn không được giải quyết. Tiến độ xử lý hồ sơ cũng chậm trễ nhiều ngày so với ngày hẹn trả kết quả.

Hơn nữa, hồ sơ trả lại doanh nghiệp đưa ra các yêu cầu, căn cứ không phù hợp với quy định hiện hành của pháp luật như yêu cầu lập hợp đồng thuê đất, trong khi đó dẫn chứng tới Quyết định 07/QĐ-UBND của UBND tỉnh Gia Lai ngày 10/01/2023 dành cho tổ chức, cá nhân và doanh nghiệp nước ngoài.

Văn phòng điều hành dự án của Công ty cổ phần chăn nuôi Tony Farm

Tại Phú Thiện, các hộ bà Đỗ Hà Dương, ông Hoàng Văn Sơn, ông Đặng Thế Quyền là chủ sử dụng đất đang có nhu cầu chuyển đổi đất thuộc nhóm đất không phải xin phép cơ quan có thẩm quyền để xây dựng nhà yến tại xã Chư A Thai và xã Ia Sol và cũng gặp khó khăn tương tự đối với Văn phòng đăng ký đất đai huyện Phú Thiện.

Nhận định của chuyên gia

Văn bản số 56/CV-PACC, ngày 11/3/2024 của TS. Trần Minh Sơn, Chủ tịch Hội đồng cố vấn Trung tâm Trọng tài giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế Khu vực Châu Á - Thái Bình Dương (PACC) đã đề cập rõ trường hợp của Công ty TNHH Hà Ngân không thuộc đối tượng phải chấp thuận chủ trương đầu tư và không cần phải bổ sung văn bản cho phép của cơ quan có thẩm quyền (trong trường hợp này là chủ trương đầu tư) trong việc đăng ký biến động từ đất trồng cây hàng năm qua đất nông nghiệp khác theo đúng Điều 5 Thông tư số 09/2021/TT-BTNMT của Bộ Tài Nguyên và Môi trường ngày 30/6/2021 về sửa đổi, bổ sung một số điều luật của thông tư và hướng dẫn thi hành Luật Đất đai.

Yêu cầu phải có kế hoạch sử dụng đất được phê duyệt là không hợp lý vì điểm d khoản 4 Điều 40 Luật Đất đai 2013 có nói rõ “Xác định diện tích các loại đất cần chuyển mục đích sử dụng đối với các loại đất phải xin phép quy định tại các điểm a, b, c, d và e khoản 1 Điều 57 của Luật này trong năm kế hoạch đến từng đơn vị hành chính cấp xã” và tham chiếu các điểm theo hướng dẫn tại Điều 57 của Luật Đất đai 2013 thì đây là những trường hợp phải xin phép cơ quan nhà nước có thẩm quyền chứ không buộc phải lập kế hoạch sử dụng đất dành cho đối tượng chuyển đổi đất không phải xin phép cơ quan có thẩm quyền.

Luật sư Nguyễn Thị Thanh Lý thuộc (Đoàn Luật sư tỉnh Đắk Lắk) và Luật sư Trần Đức Hùng (Công ty Luật DHP TP Hồ Chí Minh) có quan điểm về vấn này như sau:

Thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất không phải xin phép cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp tỉnh thực hiện đăng ký biến động theo Điều 5 Thông tư số 09/2021/TT-BTNMT của Bộ Tài nguyên và Môi trường ngày 30/6/2021 về sửa đổi, bổ sung một số điều luật của Thông tư và hướng dẫn thi hành Luật Đất đai.

“2. Sửa đổi, bổ sung khoản 1 Điều 11 như sau:“1. Các trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất không phải xin phép cơ quan nhà nước có thẩm quyền nhưng phải đăng ký biến động, bao gồm: Chuyển đất trồng cây hàng năm sang đất nông nghiệp khác gồm: đất sử dụng để xây dựng nhà kính và các loại nhà khác phục vụ mục đích trồng trọt; đất xây dựng chuồng trại chăn nuôi gia súc, gia cầm và các loại động vật khác được pháp luật cho phép; nuôi trồng thủy sản cho mục đích học tập, nghiên cứu thí nghiệm…”

Trình tự thực hiện chuyển đổi mục đích sử dụng đất được căn cứ khoản 2, khoản 3 Điều 11 Thông tư 02/2015/TT-BTNMT quy định như sau:

"2. Người sử dụng đất có nhu cầu chuyển mục đích sử dụng đất nộp 01 bộ hồ sơ, gồm có: a) Đơn đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất theo Mẫu số 09/ĐK ban hành kèm Thông tư số 24/2014/TT-BTNMT ; b) Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất; Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở (sau đây gọi chung là Giấy chứng nhận). 3. Trình tự, thủ tục đăng ký chuyển mục đích sử dụng đất không phải xin phép cơ quan nhà nước có thẩm quyền như sau: a) Người sử dụng đất nộp hồ sơ tại nơi tiếp nhận hồ sơ quy định tại các khoản 2, 3, 4 và 5 Điều 60 của Nghị định số 43/2014/NĐ-CP; b) Văn phòng đăng ký đất đai có trách nhiệm kiểm tra hồ sơ; xác minh thực địa trong trường hợp cần thiết; xác nhận vào Đơn đăng ký; xác nhận mục đích sử dụng đất vào Giấy chứng nhận; chỉnh lý, cập nhật biến động vào hồ sơ địa chính, cơ sở dữ liệu đất đai (nếu có); trao Giấy chứng nhận cho người được cấp hoặc gửi Ủy ban nhân dân cấp xã để trao đổi với trường hợp nộp hồ sơ tại cấp xã" và không có yêu cầu khác ở nội dung nêu trên.

Như vậy việc chậm trễ trong xử lý thủ tục hành chính hoặc hiểu luật theo cách khác nhau vô hình trung là rào cản hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, gây khó khăn trong việc phát triển kinh tế của các hộ gia đình, cá nhân.

Văn phòng Chính phủ vừa ban hành Thông báo số 53/TB-VPCP ngày 15/2/2024 kết luận của Ban Chỉ đạo cải cách hành chính của Chính phủ tại Phiên họp thứ bảy ngày 2/2/2024 đã thành lập 26 Tổ công tác trực tiếp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các địa phương. Thiết nghĩ, các ngành chức năng của Gia Lai cũng nhanh chóng vào cuộc có hiệu quả để góp phần cải cách thủ tục hành chính cũng như tạo điều kiện cho các doanh nghiệp, cá nhân tuân thủ đầy đủ các quy định của pháp luật.

VIỆT KHÁNH

Trụ sở Công ty TNHH Hà Ngân Gia Lai tại xã Ia Peng, huyện Phú Thiện