Hành vi của L và M không thuộc trường hợp phạm tội “đối với 2 người trở lên”

Sau khi nghiên cứu bài viết “Về tình tiết định khung tăng nặng “đối với 2 người trở lên” trong “tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy” của tác giả Nguyễn Đình Tiến, Châu Thanh Quyền, đăng ngày 29/5/2024, tôi đồng tình với quan điểm thứ nhất.

Hành vi của L và M phạm tội Tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy” nhưng không thuộc trường hợp “đối với 2 người trở lên”, vì những lý do sau đây:

Thứ nhất, hành vi “Tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy” được hiểu là những hành vi chuẩn bị các điều kiện cần thiết để sử dụng trái phép chất ma túy như bố trí, sắp xếp con người, phương tiện, dụng cụ hoặc cung cấp chất ma túy để người khác sử dụng. Hành vi này khác và không đồng nhất với tình tiết “phạm tội có tổ chức là hình thức đồng phạm có sự câu kết chặt chẽ giữa những người cùng thực hiện tội phạm. Người tổ chức là người chủ mưu, cầm đầu, chỉ huy việc thực hiện tội phạm”. Yếu tố đồng phạm trong tội Tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy đơn giản hơn, không bắt buộc phải có sự phân công, chỉ đạo, điều hành chặt chẽ các đồng phạm trong tình tiết “phạm tội có tổ chức”. Việc chỉ huy, phân công điều hành chỉ là việc bố trí, sắp xếp, điều hành con người, phương tiện, cung cấp chất ma túy, điểm, phương tiện, dụng cụ… để thực hiện việc sử dụng trái phép chất ma túy.

Thứ hai, khoản 1 Điều 255 BLHS quy định: “Người nào tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy dưới bất kỳ hình thức nào, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm”. Như vậy, bất kể người nào đủ năng lực trách nhiệm hình sự có hành vi tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy đều là chủ thể của tội phạm, không loại trừ trường hợp đó là người nghiện ma túy.

Thứ ba, hiện tại chưa có văn bản hướng dẫn về việc xác định “đối với 2 người trở lên” quy định tại điểm b khoản 2 Điều 255 BLHS. Tuy nhiên, ý nghĩa của tình tiết “đối với 2 người trở lên”“đối với nhiều người” là tương tự nhau nên có thể tham khảo tinh thần hướng dẫn tại tiểu mục 2.4 mục 2 Phần I Thông tư liên tịch số 17/2007/TTLT-BCA-VKSNDTC-TANDTC-BTP ngày 24/12/2007 về tình tiết phạm tội “đối với nhiều người” để xác định phạm tội “đối với 2 người trở lên” thì phải xác định người phạm tội đã tổ chức cho 2 người khác (không bao gồm bản thân người phạm tội) sử dụng trái phép chất ma tuý.

Thứ tư, đối với vụ án có nhiều người bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma tuý với vai trò đồng phạm thì phải có căn cứ xác định số người sử dụng ma tuý ít nhất là từ 2 người trở lên (không bao gồm người phạm tội) và 2 người trở lên sử dụng ma tuý này có thể là không phạm tội hoặc đồng phạm về tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma tuý thì bị áp dụng tình tiết phạm tội “đối với 2 người trở lên”.

Trở lại nội dung vụ án, ta thấy Nguyễn Văn L đã đưa 400.000 đồng kêu Nguyễn Văn M liên hệ mua ma túy loại Methamphetamine của người khác (chưa rõ lai lịch), rồi về nhà của M để sử dụng. Khi đến nhà, M lấy chai nước suối đã uống hết nước và đổ nước lọc vào, dùng đũa dùi 02 lỗ trên nắp chai, lấy ống hút và nỏ thuỷ tinh cắm vào 02 lỗ trên nắp chai nước suối và đổ hết gói ma túy vào cái nỏ, dùng hột quẹt vừa mua để đốt ma túy sử dụng. Như vậy, L là người đưa tiền để M đi mua ma túy và M đã dùng nhà của mình để cho M, L và N sử dụng ma túy. Vì vậy, hành vi của L và M đã đủ yếu tố cấu thành tội “Tổ chức sử dụng trái phép chất ma tuý” nhưng do chỉ có một mình N cùng sử dụng ma tuý với L và M nên hành vi của L và M không thuộc trường hợp phạm tội “đối với 02 người trở lên” quy định tại điểm a khoản 2 Điều 255 BLHS.  

HUỲNH PHAN CHÂU THÀNH (Tòa án quân sự Quân khu 7)

Tòa án nhân dân TP. Hồng Ngự, Đồng Tháp  xét xử sơ thẩm vụ án “Tàng trữ trái phép chất ma túy”- Ảnh: Hồng Phương