Hoạt động xác minh, thu thập, bổ sung chứng cứ của Tòa án theo BLTTHS 2015

Cơ sở pháp lý.

Theo quy định tại điểm c khoản 3 Điều 2 Luật tổ chức Tòa án nhân dân năm 2014 thì: “Khi xét thấy cần thiết, trả hồ sơ yêu cầu Viện kiểm sát điều tra bổ sung; yêu cầu Viện kiểm sát bổ sung tài liệu, chứng cứ hoặc Tòa án kiểm tra, xác minh, thu thập, bổ sung chứng cứ theo quy định của BLTTHS”.

Như vậy, quy định việc Tòa án kiểm tra, xác minh, thu thập, bổ sung chứng cứ nhằm bảo đảm cho vụ án được giải quyết một cách khách quan, đầy đủ và toàn diện, tránh oan sai, bỏ lọt tội phạm, vì vậy BLTTHS năm 2015 quy định cụ thể việc Tòa án có thẩm quyền kiểm tra, xác minh, thu thập, bổ sung chứng cứ là hoàn toàn có cơ sở.

Những hoạt động của Tòa án nhằm xác minh, thu thập, bổ sung chứng cứ.

Tòa án xác minh, thu thập, bổ sung chứng cứ bao gồm các hoạt động sau:

+ Tiếp nhận chứng cứ, tài liệu, đồ vật liên quan đến vụ án do cơ quan, tổ chức, cá nhân cung cấp.

Khi cơ quan, tổ chức, cá nhân cung cấp chứng cứ, tài liệu, đồ vật liên quan đến vụ án thì Thẩm phán chủ tọa phiên tòa phải tiếp nhận và có thể hỏi người đã cung cấp về những vấn đề có liên quan đến chứng cứ, tài liệu, đồ vật đó. Việc tiếp nhận được lập biên bản.

Ngay sau khi nhận được chứng cứ, tài liệu, đồ vật do cơ quan, tổ chức, cá nhân cung cấp thì Tòa án phải chuyển cho Viện kiểm sát cùng cấp. Trong thời hạn 03 ngày kể từ ngày nhận được chứng cứ, tài liệu, đồ vật, Viện kiểm sát phải xem xét và chuyển lại cho Tòa án để đưa vào hồ sơ vụ án.

+ Yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân cung cấp tài liệu, đồ vật liên quan đến vụ án.

Có 02 trường hợp xảy ra:

– Trường hợp Tòa án ra quyết định yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân đang lưu giữ, quản lý tài liệu, chứng cứ cung cấp.

– Trường hợp người tham gia tố tụng theo quy định có quyền yêu cầu Tòa án ra quyết định yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân cung cấp tài liệu, đồ vật liên quan đến vụ án.

Khi nhận được yêu cầu của Tòa án về việc cung cấp tài liệu, đồ vật liên quan đến vụ án thì cơ quan, tổ chức, cá nhân phải thực hiện việc cung cấp, nếu không cung cấp thì phải nêu rõ lý do.

+ Xem xét tại chỗ vật chứng không thể đưa đến phiên tòa.

Hoạt động này được áp dụng đối với những vật chứng không thể đưa đến phiên tòa và việc xem xét này có đầy đủ các thành phần như Kiểm sát viên, người bào chữa, người khác tham gia phiên tòa và được lập biên bản.

+ Xem xét tại chỗ nơi đã xảy ra tội phạm hoặc địa điểm khác có liên quan đến vụ án.

Khi xét thấy cần thiết, Hội đồng xét xử có thể cùng với Kiểm sát viên, người bào chữa, người khác tham gia phiên tòa đến xem xét nơi đã xảy ra tội phạm hoặc địa điểm khác có liên quan đến vụ án. Kiểm sát viên, người bào chữa, người khác tham gia phiên tòa có quyền trình bày nhận xét của mình về nơi đã xảy ra tội phạm hoặc địa điểm khác có liên quan đến vụ án. Hội đồng xét xử có thể hỏi thêm người tham gia phiên tòa về những vấn đề có liên quan đến nơi đó.

+ Trưng cầu giám định, yêu cầu định giá tài sản ngoài các trường hợp bắt buộc phải trưng cầu giám định, cần định giá tài sản quy định tại Điều 206 và Điều 215 của BLTTHS; trưng cầu giám định bổ sung, giám định lại; yêu cầu định giá lại tài sản.

+ Trường hợp Tòa án đã yêu cầu Viện kiểm sát bổ sung chứng cứ nhưng Viện kiểm sát không bổ sung được thì Tòa án có thể tiến hành xác minh, thu thập tài liệu, chứng cứ để giải quyết vụ án.

Để đảm bảo hiệu quả trong hoạt động xác minh, thu thập, bổ sung chứng cứ của Tòa án cần tuân thủ các quy định của BLTTHS năm 2015.

TRẦN VĂN HÙNG