Khởi tố vụ án AVG – Mobifone, bắt tạm giam hai bị can

Sai phạm của ông Lê Nam Trà

UBKTTW đã đánh giá, ông Lê Nam Trà – nguyên Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng thành viên (HĐTV) Tổng công ty Mobifone có nhiều vi phạm rất nghiêm trọng, chịu trách nhiệm chính trong việc HĐTV Tổng công ty trình Bộ TT-TT quyết định phê duyệt và tổ chức thực hiện Dự án; trực tiếp ký nhiều văn bản liên quan đến Dự án trái quy định.

Trước đó, ngày 14/3/2018, Thanh tra Chính phủ (TTCP) đã có Kết luận thanh tra số 355/KL-TTCP về Kết luận thanh tra Dự án Tổng công ty Viễn thông Mobifone mua 95% cổ phần của Công ty cổ phần nghe nhìn Toàn Cầu. Kết luận thanh tra, nêu rõ những vi phạm, trách nhiệm của Chủ tịch HĐTV Tổng công ty Viễn thông MobiFone được TTCP.

Đó là vi phạm trong đề xuất Dự án đầu tư, đánh giá tình hình tài chính AVG. Theo TTCP, thực trạng tài chính, hoạt động kinh doanh của AVG từ khi thành lập đến thời điểm xác định giá trị doanh nghiệp để mua bán cổ phần là rất khó khăn, tại thời điểm xác định giá trị doanh nghiệp 31/3/2015 là rất xấu, tổng tài sản là 3.260,686 tỷ đồng; nợ phải trả là 1.266,826 tỷ đồng; giá trị còn lại của tài sản cố định là 208,589 tỷ đồng; từ khi thành lập đến thời điểm thẩm định giá liên tục lỗ, số lỗ luỹ kế đến 31.3.2015 là 1.632,909 tỷ đồng (bằng 45% vốn điều lệ).

Ngoài ra, AVG sử dụng vốn cho kinh doanh dịch vụ truyền hình chủ yếu là vốn vay và vốn chiếm dụng; vốn đầu tư ra ngoài doanh nghiệp chiếm tỷ trọng lớn (đến 31.3.2015 đầu tư ra ngoài doanh nghiệp 2.659,907 tỷ đồng, chiếm 73,3% vốn điều lệ).

Đáng chú ý là việc đầu tư ngoài lĩnh vực truyền hình để mua lại cổ phần tại Công ty cổ phần giống tằm Mai Lĩnh và Công ty cổ phần An Viên B.P với số tiền 2.473,2 tỷ đồng (bình quân cao gấp 13 lần so với vốn đầu tư ban đầu của các cổ đông là 189,6 tỷ đồng). TTCP đánh giá, việc AVG đầu tư 2 khoản ngoài lĩnh vực truyền hình nêu trên tiềm ẩn rủi ro về tài chính, có dấu hiệu bất thường, nhưng Mobifone vẫn mua 2 khoản đầu tư này.

Song khi báo cáo đề xuất đầu tư nhận chuyển nhượng cổ phần AVG và lập Dự án đầu tư trình Bộ TT-TT phê duyệt, MobiFone đã báo cáo không trung thực, không đầy đủ, đánh giá không đúng thực trạng tài chính rất xấu của AVG, thậm chí còn đánh giá khả quan về tình hình tài chính, kinh doanh của AVG là vi phạm quy định tại khoản 6 Điều 9 Luật số 69/2014/QH13 về hành vi bị cấm trong lĩnh vực đầu tư, quản lý, sử dụng vốn nhà nước tại doanh nghiệp: “Cung cấp thông tin, báo cáo không trung thực, không chính xác, không đầy đủ, không kịp thời theo quy định của pháp luật”.

Ngoài ra, trong việc lựa chọn tư vấn thẩm định giá trị AVG và tư vấn mua bán, sáp nhập doanh nghiệp, Mobifone đã có những khuyết điểm, vi phạm quy định của Luật Đấu thầu. Trách nhiệm thuộc về Ban Phát triển mạng lưới, Ban Đầu tư, Tổ chuyên gia đánh giá Hồ sơ đề xuất và Tổng Giám đốc MobiFone.

Mặc dù kết quả thẩm định giá trị AVG của các đơn vị tư vấn không khách quan, không đảm bảo cơ sở pháp lý và độ tin cậy; vi phạm quy định các tiêu chuẩn thẩm định giá; giới hạn không đúng nhiều nội dung quan trọng, nhất là về cơ sở, tính khả thi của nguồn số liệu kế hoạch giai đoạn 2015 – 2020 của AVG mà đơn vị tư vấn đã sử dụng để xác định giá trị AVG; đáng chú ý là AMAX đã sử dụng số liệu đầu vào bất hợp pháp, không có cơ sở để tính “giá trị tài sản vô hình ngoài Bảng cân đối kế toán”… Nhưng Mobifone đã nghiệm thu kết quả thẩm định giá; nhận xét, đánh giá kết quả thẩm định giá của AMAX “tuân thủ các tiêu chuẩn thẩm định giá Việt Nam”, thể hiện thiếu trách nhiệm.

Tới khi đàm phán giá mua cổ phần, MobiFone sử dụng kết quả thẩm định giá do AMAX xác định giá trị AVG là 16.565 tỷ đồng để đàm phám giá mua cổ phần mà không trừ các khoản nợ phải trả, sử dụng số liệu đầu vào không có cơ sở để xác định “Giá trị tài sản vô hình ngoài Bảng cân đối kế toán là 13.448 tỷ đồng”… Do đó, so với giá mua 95% cổ phần AVG là 8.889,815 tỷ đồng cho thấy nguy cơ hiện hữu thiệt hại nghiêm trọng vốn của Nhà nước tại Mobifone khoảng 7.006 tỷ đồng.

Mobifone còn vi phạm trong việc ký thoả thuận, chuyển nhượng cổ phần.

TTCP xác định trách nhiệm những sai phạm này thuộc về HĐTV, Chủ tịch HĐTV, Tổng Giám đốc, Kế toán trưởng Mobifone.

Sai phạm của ông Phạm Đình Trọng

Trước đó UBKTTW đã đánh giá, ông Trọng là Vụ trưởng Vụ Quản lý doanh nghiệp, Bộ Thông tin và Truyền thông có nhiều vi phạm rất nghiêm trọng trong việc tham mưu cho lãnh đạo Bộ TT-TT lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện Dự án.

Ông Trọng và tổ thẩm định đã sử dụng thông tin do AVG báo cáo với Bộ Thông tin – truyền thông về mức giá định bán cho đối tác nước ngoài là 700 triệu USD (dù Bộ TT-TT không có tài liệu chứng minh tính chính xác, trung thực) nhưng vẫn dùng để so sánh, nhận xét về giá mua 95% cổ phần AVG là hơn 8.898 tỷ đồng.

Trong việc tổng hợp, báo cáo kết quả thẩm định dự án, tổ trưởng đã không tổng hợp đầy đủ các ý kiến phản biện của một số thành viên; việc đánh giá MobiFone nghiên cứu đầy đủ, toàn diện về dự án, theo Thanh tra Chính phủ, là thiếu khách quan…

Ông Phạm Đình Trọng cũng là tổ trưởng tổ thẩm định đã tham mưu để lãnh đạo Bộ TT-TT ra quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư dự án, đầu tư dịch vụ truyền hình của MobiFone. Ông Nguyễn Bắc Son là người ký quyết định thành lập tổ thẩm định gồm 6 người do ông Phạm Đình Trọng phụ trách.

Cảnh cáo Ban cán sự đảng Bộ TT-TT

Ngày 10/7/2018, tại Trụ sở Trung ương Đảng, Ban Bí thư đã họp dưới sự chủ trì của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.

Sau khi xem xét đề nghị của UBKTTW tại Tờ trình số 121-TTr/UBKTTW, ngày 06/7/2018 về việc đề nghị xem xét thi hành kỷ luật Ban cán sự đảng Bộ Thông tin và Truyền thông nhiệm kỳ 2011 – 2016, Ban Bí thư nhận thấy: Ban cán sự đảng Bộ TT-TT đã vi phạm, khuyết điểm: Chấp hành không nghiêm nguyên tắc tổ chức sinh hoạt đảng, vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, quy chế làm việc; thiếu trách nhiệm, buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra, giám sát, để Bộ TT-TT và Tổng Công ty Mobifone vi phạm rất nghiêm trọng các quy định của pháp luật trong việc lập, thẩm định, phê duyệt và tổ chức thực hiện Dự án Tổng Công ty Mobifone mua 95% cổ phần của Công ty cổ phần Nghe nhìn toàn cầu AVG, làm thất thoát lớn tài sản của Nhà nước; để một số  lãnh đạo Bộ vi phạm nghiêm trọng và rất nghiêm trọng trong thực hiện nguyên tắc làm việc và chức trách, nhiệm vụ được giao; chưa kịp thời lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nghiêm kết luận của TTCP về Dự án trên.

Những vi phạm của Ban cán sự đảng Bộ TT-TT là rất nghiêm trọng, đã làm thất thoát rất lớn tài sản của Nhà nước, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động và quá trình cổ phần hoá của Tổng Công ty Mobifone, đến uy tín của tổ chức đảng và Bộ TT-TT, gây bức xúc trong xã hội.

Xét nội dung, tính chất, mức độ, hậu quả vi phạm; căn cứ Quy định số 263-QĐ/TW, ngày 8/10/2014 của Bộ Chính trị về xử lý kỷ luật tổ chức đảng vi phạm, Ban Bí thư quyết định thi hành kỷ luật Ban cán sự đảng Bộ TT-TT nhiệm kỳ 2011 – 2016 bằng hình thức Cảnh cáo.

KIM DUNG