Nâng mức doanh thu miễn thuế khoảng 2,3 triệu hộ kinh doanh sẽ không phải nộp thuế thu nhập

Đề xuất nâng mức doanh thu không chịu thuế

Báo cáo nội dung này, Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn cho biết dự luật nâng mức doanh thu không chịu thuế của hộ, cá nhân kinh doanh từ mức 200 triệu đồng lên 500 triệu đồng/năm; mức ngưỡng này cũng sẽ được quy định để điều chỉnh đồng thời với thuế giá trị gia tăng.

Việc chỉnh lý ngưỡng thuế đảm bảo tính công bằng tương đối giữa thu nhập của hộ, cá nhân kinh doanh với các loại thu nhập khác; giữa hộ, cá nhân kinh doanh với doanh nghiệp tư nhân và doanh nghiệp nhỏ và vừa; giữa hộ, cá nhân kinh doanh không phải nộp với hộ, cá nhân kinh doanh phải nộp thuế...

Nếu áp dụng mức doanh thu này, theo số liệu ngành thuế, tính đến tháng 10-2025, dự kiến sẽ có khoảng 2,3 triệu hộ kinh doanh không phải nộp thuế (chiếm khoảng 90% trên tổng số 2,54 triệu hộ kinh doanh).

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng vừa có báo cáo về nội dung tiếp thu, giải trình ý kiến của các đại biểu Quốc hội, ý kiến thẩm tra của Uỷ ban Kinh tế và Tài chính về dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi)

Theo ước tính của cơ quan thuế, tổng số thuế giảm (bao gồm cả thuế thu nhập cá nhân và thuế giá trị gia tăng) khoảng 11.800 tỉ đồng.

Mặt khác, dự luật bổ sung quy định đối với hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu trên 500 triệu đồng/năm đến 3 tỉ đồng/năm áp dụng tính thuế theo thu nhập (doanh thu - chi phí).

Việc này đảm bảo thu thuế theo đúng bản chất của thuế thu nhập và áp dụng thuế suất 15% tương tự như thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp quy định tại Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp đối với doanh nghiệp có doanh thu dưới 3 tỉ đồng/năm.

Theo đó, tất cả hộ, cá nhân kinh doanh đều nộp thuế theo thu nhập thực tế, nếu thu nhập nhiều nộp thuế nhiều, thu nhập ít nộp ít, nếu không có thu nhập không phải nộp thuế.

Vì vậy, mức doanh thu không phải nộp thuế sẽ không còn nhiều tác động đến hộ, cá nhân kinh doanh phải nộp thuế. Trường hợp hộ, cá nhân kinh doanh không xác định được chi phí thì mới nộp thuế theo tỉ lệ trên doanh thu.

"Với việc điều chỉnh trên, dự luật đã tạo ra hành lang pháp lý công bằng, bình đẳng, phù hợp với điều kiện kinh doanh của hộ, cá nhân kinh doanh, qua đó hỗ trợ cá nhân yên tâm sản xuất, kinh doanh để ổn định đời sống và phát triển sản xuất, kinh doanh", ông Tuấn nhìn nhận.

Tăng lên 500 triệu đồng là mức thuế đã sát thực tế?

Theo dự thảo trình Quốc hội, mức doanh thu không phải nộp thuế với 200 triệu đồng/năm, tương tự mức doanh thu được miễn thuế giá trị gia tăng quy định tại Luật Thuế giá trị gia tăng số 48/2024/QH15. Đồng thời, cá nhân kinh doanh có doanh thu trên 200 triệu đến 3 tỷ đồng/năm thì áp dụng thuế theo tỷ lệ trên doanh thu mà dự thảo Luật kế thừa quy định của Luật hiện hành. Cá nhân có doanh thu trên 3 tỷ đồng áp dụng thuế theo thu nhập nhân với thuế suất (tương tự như doanh nghiệp nhỏ và vừa).

Việc tiếp thu, chỉnh lý các quy định về thuế thu nhập cá nhân đối với hộ, cá nhân kinh doanh đảm bảo phù hợp thực tiễn (trên cơ sở số lượng hộ, cá nhân kinh doanh ngành thuế quản lý). Đồng thời, đảm bảo tính công bằng tương đối với việc thu thuế thu nhập cá nhân đối với các loại thu nhập khác - trong đó có thu nhập từ tiền lương, tiền công, giữa cá nhân kinh doanh không phải nộp với cá nhân kinh doanh phải nộp thuế, trong đó có cả thuế giá trị gia tăng - khoản mà hộ, cá nhân kinh doanh thu của người mua và nộp vào NSNN.

Về việc điều chỉnh doanh thu không phải nộp thuế, dự thảo Luật giao Chính phủ trình Uỷ ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh cho phù hợp với việc quản lý thuế đối với cá nhân kinh doanh.

Theo đề xuất mới của Bộ Tài chính thì khoảng 90% hộ kinh doanh sẽ không phải nộp thuế

Trả lời trên VnExpress, ông Nguyễn Hoàng Sơn, Phó chủ tịch Hội tư vấn và đại lý thuế TP HCM, CEO Công ty TNHH Dịch vụ thuế và kế toán Việt Tín, đánh giá đề xuất nâng ngưỡng doanh thu tính thuế này "khá phù hợp", đặc biệt với các tiểu thương nhỏ lẻ. Chia bình quân theo ngày, hộ kinh doanh có doanh thu 1,36 triệu đồng trở lên và không xác định được chi phí đầu vào mới bắt đầu đóng thuế. Điều này, theo ông Sơn, giúp họ giảm đáng kể áp lực nộp thuế so với quy định hiện hành là 100 triệu đồng một năm.

Nâng ngưỡng doanh thu tính thuế lên 500 triệu đồng là tốt, nhưng sẽ hợp lòng dân hơn nếu được nâng lên 1 tỷ đồng", ông Sơn nói.

Cùng quan điểm, ông Lê Văn Tuấn, Giám đốc Công ty TNHH Kế toán Thuế Keytas đánh giá ngưỡng doanh thu tính thuế 500 triệu đồng phù hợp thực tế, song chưa tính đến sự hỗ trợ của Nhà nước cho các đối tượng kinh doanh.

Chuyên gia này dẫn các số liệu thống kê cho rằng có đến 90-95% người kinh doanh khởi nghiệp thua lỗ và biến mất sau 3 năm bắt đầu kinh doanh. Với hộ kinh doanh nộp thuế theo tỷ lệ trên doanh thu, họ phải gánh chịu toàn bộ nghĩa vụ thuế dù cho kết quả kinh doanh của họ thua lỗ.

"Xét về nghĩa vụ thuế, điều này rõ ràng là chưa công bằng", ông nói, cho rằng ngưỡng tính thuế cần được xem xét yếu tố này, cho thấy sự đồng hành của Nhà nước trong quá trình khởi nghiệp của hộ kinh doanh.

Giảm thuế suất, giảm bậc thuế với thu nhập từ tiền lương, tiền công

Cũng trong báo cáo giải trình, tiếp thu, Bộ Tài chính cho biết đã tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, rà soát, điều chỉnh Biểu thuế lũy tiến từng phần (áp dụng đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công). Hướng điều chỉnh là giảm số bậc từ 7 bậc thành 5 bậc, nới rộng khoảng cách giữa các bậc và điều chỉnh lại 2 bậc thuế suất của Biểu thuế để tất cả các cá nhân đang thực hiện nộp thuế ở các bậc đều được giảm so với Biểu thuế hiện hành, khắc phục được việc tăng đột ngột giữa các bậc thuế.

Cụ thể là giảm mức thuế suất 15% (ở bậc 2) xuống 10% và thuế suất 25% (ở bậc 3) xuống 20% như sau:

Về mức giảm trừ gia cảnh, dự thảo Luật trình Quốc hội không quy định mức giảm trừ gia cảnh cụ thể mà giao Chính phù quy định cho phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội trong từng thời kỳ.

Tiếp thu các ý kiến đóng góp, để đảm bảo đúng thẩm quyền của Quốc hội quy định nội dung cơ bản về thuế mà Hiến pháp đã quy định, Bộ Tài chính xin chỉnh lý dự thảo Luật theo hướng đưa mức giảm trừ gia cảnh vào trong Luật. Đồng thời, giao Chính phủ trình Uỷ ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh này trên cơ sở biến động của giá cả, thu nhập cho phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội trong từng thời kỳ.

Đối với các nội dung góp ý khác, Bộ Tài chính đã nghiêm túc nghiên cứu và có giải trình đầy đủ cùng nội dung tại Báo cáo số 987/BC-CP ngày 24/10/2025 của Chính phủ.

Phát biểu trước Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng gửi lời cảm ơn các đại biểu đã đóng góp nhiều ý kiến tâm huyết, thực tiễn và cụ thể trong thảo luận tổ cũng như tại hội trường. Những ý kiến này giúp cơ quan soạn thảo tiếp tục phối hợp với các cơ quan của Quốc hội hoàn thiện dự thảo Luật để bảo đảm chất lượng, đáp ứng yêu cầu thực tiễn. Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng khẳng định Bộ Tài chính sẽ tiếp thu, nghiên cứu để có được mức tính thuế khởi điểm phù hợp với hộ kinh doanh.

 

PV (Tổng hợp)