Quảng Ninh: Hội nghị Tòa án nhân dân các tỉnh biên giới Việt Nam - Trung Quốc lần thứ 2

Đây là sự kiện có ý nghĩa to lớn, đánh dấu mốc cho sự phát triển sâu rộng hơn trong quan hệ hợp tác giữa hệ thống Tòa án hai nước nói riêng và góp phần tăng cường hơn nữa mối quan hệ hợp tác của hai nước Việt Nam và Trung Quốc nói chung.

Quang cảnh Hội nghị Tòa án nhân dân các tỉnh biên giới Việt Nam - Trung Quốc lần thứ 2

Phát biểu khai mạc Hội nghị, ông Nguyễn Văn Quảng, Uỷ viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Chánh án Toà án nhân dân tối cao Việt Nam, chia sẻ: “Chúng tôi vui mừng nhận thấy, các hoạt động hợp tác của Toà án nhân dân hai nước không ngừng phát triển ở cấp trung ương và địa phương. Ở cấp Tòa án tối cao, Tòa án nhân dân tối cao hai nước đã thống nhất về các định hướng hợp tác, phối hợp chặt chẽ trong nhiều lĩnh vực nhằm thực thi công lý.”

Trước đó, Tòa án nhân dân tối cao hai nước đã ký Bản ghi nhớ hợp tác vào các năm 2011 và 2018, phối hợp tổ chức Hội nghị Tòa án nhân dân các tỉnh biên giới lần thứ nhất vào năm 2023. Tòa án hai nước đã tăng cường trao đổi đoàn, chia sẻ kinh nghiệm xét xử, cùng tham gia nhiều diễn đàn tư pháp và pháp luật của khu vực và trên thế giới. Trong những năm qua, với vai trò là cơ quan trung ương, Tòa án nhân dân tối cao hai nước đã hướng dẫn, chỉ đạo và tạo điều kiện thuận lợi để Tòa án cấp tỉnh của hai nước thực hiện các hoạt động hợp tác đạt kết quả cao.

“Ở cấp Tòa án địa phương, chúng tôi thực sự vui mừng vì hiện nay, 07 Tòa án nhân dân cấp tỉnh của Việt Nam có chung đường biên giới với 02 Tòa án nhân dân cấp tỉnh của Trung Quốc có những hoạt động hợp tác thiết thực, hiệu quả trong đấu tranh phòng và chống tội phạm, giải quyết các vấn đề về dân sự, kinh doanh thương mại xuyên biên giới, chia sẻ kinh nghiệm xét xử, góp phần làm sâu sắc hơn mối quan hệ hợp tác hữu nghị truyền thống của Toà án nhân dân hai nước Việt Nam - Trung Quốc. Những kết quả hợp tác của Toà án nhân dân hai nước trong thời gian qua thật đáng ghi nhận và có ý nghĩa hết sức quan trọng, cần được tiếp tục duy trì và phát triển trong thời gian tới.” Chánh án Toà án nhân dân Việt Nam, Nguyễn Văn Quảng cho biết.

Chánh án Toà án nhân dân Việt Nam, Nguyễn Văn Quảng phát biểu tại Hội Nghị

Phát biểu tại hội nghị, ông Trương Quân, Uỷ viên Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, Đại Thẩm phán thứ nhất, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa gửi lời chào tới các đại biểu và đánh giá cao quan hệ láng giềng hữu nghị lâu đời giữa hai nước. Ông cho rằng hợp tác tư pháp Việt – Trung đã duy trì ổn định, hiệu quả trong nhiều năm với các hoạt động trao đổi đoàn, chia sẻ kinh nghiệm và hội thảo chuyên môn ngày càng sâu rộng. Chánh án Trương Quân nhấn mạnh Hội nghị lần thứ nhất năm 2023 đã trở thành hình mẫu hợp tác tư pháp giữa các quốc gia đang phát triển.

Trong khuôn khổ Hội nghị, các đại biểu đã cùng nhau thảo luận bốn chủ đề: Đánh giá tình hình hợp tác giữa Toà án nhân dân các tỉnh đường biên trên cơ sở kết quả Hội nghị lần thứ nhất; kinh nghiệm xét xử các vụ án buôn lậu, mua bán người qua biên giới gắn với mục tiêu phòng ngừa và đấu tranh loại tội phạm này; chia sẻ kinh nghiệm về cơ chế giải quyết tranh chấp tại Tòa án và ngoài Tòa án; nghiên cứu việc thiết lập cơ chế hợp tác thu thập chứng cứ các vụ án dân sự và thương mại giữa Việt Nam - Trung Quốc.

Ông Trương Quân, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa

Ông Nguyễn Xuân Thiện, Chánh án Toà án Nhân dân tỉnh Quảng Ninh cho biết, trong năm 2025, Toà án nhân dân hai cấp tỉnh Quảng Ninh đã thụ lý, giải quyết 22 vụ việc dân sự, kinh doanh thương mại, hôn nhân và gia đình liên quan đến tổ chức, công dân Trung Quốc, phải tiến hành ủy thác tư pháp đối với 822 đương sự là người Trung Quốc cư trú ở tỉnh Quảng Tây và một số tỉnh Giang Tây, Quảng Đông, Chiết Giang, Nam Ninh...; thụ lý 07 vụ/09 bị cáo và 01 người bị hại là người Trung Quốc, đã giải quyết 06 vụ/08 bị cáo; về các tội: Vận chuyển trái phép tiền tệ, hàng hoá qua biên giới; Xuất nhập cảnh trái phép; Tàng trữ, lưu hành tiền giả; Cướp tài sản và Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Để thúc đẩy hợp tác hiệu quả hơn nữa, Toà án Nhân dân tỉnh Quảng Ninh kiến nghị Toà án nhân dân tối cao hai nước thống nhất triển khai Thỏa thuận quốc tế một cách cụ thể theo hướng: Cho phép các Tòa án hai nước nơi có chung đường biên giới xác lập đầu mối liên lạc, trao đổi thông tin liên quan đến việc giải quyết vụ việc tại Tòa án mỗi nước trên cơ sở tuân thủ Hiệp định tương trợ tư pháp song phương, Công ước thu thập chứng cứ mà hai nước là thành viên; Cho phép các Tòa án hai nước nơi có chung đường biên giới giao lưu, trao đổi quy định của pháp luật, kỹ năng chuyên sâu về giải quyết tranh chấp xuyên biên giới cho Thẩm phán, Thư ký và Hòa giải viên biên giới.

Ông Nguyễn Xuân Thiện, Chánh án Toà án Nhân dân tỉnh Quảng Ninh

Sau khi nghe báo cáo và thảo luận, Hội nghị đã thống nhất các nội dung: Hội nghị lần này phù hợp với nhu cầu hợp tác tư pháp giữa hai Bên nhằm cụ thể hoá nội dung Bản ghi nhớ hợp tác giữa Toà án nhân dân tối cao hai nước ngày 03/5/2018 tại Hội nghị lần thứ nhất và đáp ứng yêu cầu thực tiễn trong bối cảnh tội phạm về buôn lậu, buôn bán người qua biên giới ngày càng tăng, tranh chấp dân sự và thương mại xuyên biên giới ngày càng phức tạp. Hội nghị đánh giá cao những thông tin, kinh nghiệm hai Bên đã trao đổi về xét xử các vụ án buôn lậu, mua bán người qua biên giới; cơ chế giải quyết tranh chấp tại Toà án và ngoài Toà án khu vực biên giới.

Hội nghị khẳng định sự cần thiết tăng cường hợp tác về thu thập chứng cứ trong các vụ án dân sự và thương mại giữa hai Bên. Toà án nhân dân các địa phương giáp biên cần nghiên cứu, xây dựng cơ chế phối hợp, chia sẻ thông tin; hỗ trợ lẫn nhau trong ủy thác thu thập chứng cứ, tống đạt văn bản tố tụng theo quy định pháp luật của mỗi nước và theo điều ước quốc tế mà hai nước cùng là thành viên nhằm kịp thời giải quyết khó khăn, vướng mắc trong quá trình giải quyết các vụ án dân sự và thương mại xuyên biên giới.

Lễ ký kết Hội nghị Tòa án nhân dân các tỉnh biên giới Việt Nam - Trung Quốc lần thứ 2  

Hội nghị cũng khẳng định sự cần thiết phải tăng cường hợp tác đào tạo, bồi dưỡng cho đội ngũ Thẩm phán, cán bộ Tòa án các tỉnh biên giới hai nước về chuyên môn nghiệp vụ và kỹ năng giải quyết các vụ án có yếu tố nước ngoài.

Toà án nhân dân các tỉnh giáp biên cần phối hợp với các cơ quan hữu quan làm tốt công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật mỗi nước cho người dân; nâng cao nhận thức và phát huy tốt vai trò người dân trong công tác phát hiện, đấu tranh phòng, chống tội phạm khu vực biên giới, đặc biệt là tội phạm buôn lậu, buôn bán người, góp phần giữ vững an ninh trật tự và ổn định khu vực biên giới hai nước.

Hội nghị thống nhất Toà án nhân dân tối cao Trung Quốc sẽ chủ trì tổ chức Hội nghị Toà án nhân dân các tỉnh biên giới Việt Nam - Trung Quốc lần thứ ba vào năm 2027 tại Trung Quốc.

Sau thời gian làm việc khẩn trương, khoa học với bốn phiên làm việc và thảo luận những nội dung quan trọng, gắn với trách nhiệm của ngành Toà án nhân dân mỗi nước, Hội nghị đã thu được nhiều kết quả tốt đẹp. Phát biểu bế mạc Hội nghị, ông Nguyễn Văn Quảng - Chánh án Toà án nhân dân Việt Nam đánh giá cao các ý kiến tham luận của các đồng chí đại biểu, được chuẩn bị công phu, tập trung vào việc chia sẻ kinh nghiệm và những khó khăn, vướng mắc trong việc xét xử các vụ án buôn lậu, mua bán người qua biên giới; giải quyết tranh chấp tại Tòa án và ngoài Tòa án; nghiên cứu thiết lập cơ chế hỗ trợ thu thập chứng cứ trong quá trình giải quyết các tranh chấp dân sự và thương mại.

Các đại biểu chụp ảnh lưu niệm tại Hội Nghị

Hội nghị đã ra Thông cáo chung, trong đó nhấn mạnh tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực nêu trên. Bên cạnh đó, Thông cáo chung nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng cường, bồi dưỡng nâng cao năng lực cho đội ngũ Thẩm phán, cán bộ Tòa án các tỉnh biên giới hai nước về chuyên môn nghiệp vụ và kỹ năng giải quyết các vụ án, vụ việc có yếu tố nước ngoài.

“Đến thời điểm này, với sự đồng thuận, nhất trí cao, chúng ta có thể khẳng định rằng, Hội nghị Tòa án nhân dân các tỉnh biên giới Việt Nam - Trung Quốc lần thứ hai đã diễn ra thành công tốt đẹp. Nhiệm vụ tiếp theo của chúng ta là cụ thể hóa và tổ chức triển khai những kết quả mà Hội nghị hôm nay đã đạt được. Về phần mình, Tòa án nhân dân tối cao Việt Nam cam kết tiếp tục thực hiện những nội dung hai Bên đã ghi nhận trong Thông cáo chung cũng như Bản ghi nhớ về hợp tác giữa Tòa án nhân dân tối cao hai nước ký ngày 03/5/2018. Tòa án nhân dân tối cao Việt Nam sẽ định hướng và khuyến khích các Tòa án nhân dân cấp tỉnh của Việt Nam chủ động trao đổi kinh nghiệm xét xử, tăng cường phối hợp với Tòa án nhân dân cùng cấp của Trung Quốc để cùng nhau hoàn thành xuất sắc trọng trách của mình.” Chánh án Toà án nhân dân Việt Nam, Nguyễn Văn Quảng nhấn mạnh./.

TRẦN HUYỀN