Quy định sửa đổi, bổ sung trong Luật Viên chức về việc thanh toán tiền nếu viên chức không sử dụng hết số ngày nghỉ hàng năm

Luật Viên chức năm 2025 ra đời với nhiều quy định mới được sửa đổi, bổ sung, bảo đảm tính hoàn thiện hơn so với quy định của Luật Viên chức năm 2010, sửa đổi, bổ sung năm 2019. Trong đó, Luật này bổ sung một số quy định mới về quyền của viên chức về nghỉ ngơi và các quyền khác.

Khoản 1 Điều 14 Luật Viên chức năm 2025 quy định: 

Viên chức được nghỉ hằng năm, nghỉ lễ, tết, nghỉ việc riêng, nghỉ không hưởng lương theo quy định của pháp luật về lao động.

Trường hợp do yêu cầu công việc, viên chức không sử dụng hoặc sử dụng không hết số ngày nghỉ hằng năm thì được thanh toán một khoản tiền cho những ngày không nghỉ theo quy chế chi tiêu nội bộ của đơn vị và phù hợp với khả năng tài chính của đơn vị.

Điều 113 Bộ luật Lao động năm 2019 quy định về nghỉ hằng năm như sau:

- Người lao động làm việc đủ 12 tháng cho một người sử dụng lao động thì được nghỉ hằng năm, hưởng nguyên lương theo hợp đồng lao động như sau:

+ 12 ngày làm việc đối với người làm công việc trong điều kiện bình thường;

+ 14 ngày làm việc đối với người lao động chưa thành niên, lao động là người khuyết tật, người làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm;

+ 16 ngày làm việc đối với người làm nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm.

- Người lao động làm việc chưa đủ 12 tháng cho một người sử dụng lao động thì số ngày nghỉ hằng năm theo tỷ lệ tương ứng với số tháng làm việc.

Như vậy, đối với trường hợp viên chức không sử dụng hoặc sử dụng hết số ngày nghỉ hằng năm do yêu cầu công việc thì sẽ được  thanh toán một khoản tiền cho những ngày không nghỉ.

Có thể thấy, đây là quy định không mới, quy định này trước đó đã được ghi nhận tại khoản 1 Điều 13 Luật Viên chức năm 2010, sửa đổi, bổ sung năm 2019 như sau: Do yêu cầu công việc, viên chức không sử dụng hoặc sử dụng không hết số ngày nghỉ hàng năm thì được thanh toán một khoản tiền cho những ngày không nghỉ.

Tuy nhiên, quy định về nội dung này của Luật Viên chức năm 2025 được sửa đổi, bổ sung với nhiều nội dung rõ ràng hơn, cụ thể:

Thứ nhất, Luật quy định, viên chức được nghỉ hằng năm, nghỉ lễ, tết, nghỉ việc riêng, nghỉ không hưởng lương theo quy định của pháp luật về lao động; thay vì trước đây, Luật năm 2010, sửa đổi, bổ sung năm 2019 chỉ quy định: viên chức được nghỉ hàng năm, nghỉ lễ, nghỉ việc riêng theo quy định của pháp luật về lao động. Việc bổ sung này bảo đảm tính minh bạch, rõ ràng và bảo đảm phù hợp với quy định của pháp luật về lao động hiện nay. Theo đó, cần xác định quyền của viên chức về nghỉ ngơi được quy định cụ thể, mở rộng hơn.

Thứ hai, điều kiện để viên chức được thanh toán tiền nếu không nghỉ hết phép được quy định cụ thể hơn, theo đó, Luật mới quy định 03 điều kiện sau: một là, phải thuộc trường hợp do yêu cầu công việc, viên chức không sử dụng hoặc sử dụng không hết số ngày nghỉ hằng năm. Quy định này được hiểu là, viên chức có nhu cầu nghỉ phép, nhưng do yêu cầu của công việc nên họ không được nghỉ mà phải thực hiện công việc được giao, do đó, họ không sử dụng hoặc sử dụng không hết số ngày nghỉ theo quy định. Hai là, việc thanh toán một khoản tiền cho những ngày không nghỉ được thực hiện theo quy chế chi tiêu nội bộ của đơn vị. Điều này có nghĩa là, để được thanh toán khoản tiền này thì trong quy chế chi tiêu nội bộ của đơn vị phải có ghi nhận nội dung này. Ba là, việc thanh toán khoản tiền này phải phù hợp với khả năng tài chính của đơn vị, điều này được hiểu là mức chi phụ thuộc vào khả năng tài chính của từng đơn vị.

Như vậy, nếu trước đây, khoản 1 Điều 13 Luật Viên chức năm 2010, sửa đổi, bổ sung năm 2019 chỉ ghi nhận điều kiện 01 (một) vừa được phân tích ở trên. Tuy nhiên, thực tiễn áp dụng còn nhiều quan điểm khác nhau, dẫn đến việc áp dụng chưa thống nhất. Với việc sửa đổi, bổ sung của Luật Viên chức năm 2025 như phân tích ở trên đã bảo đảm sự áp dụng thuận lợi, thống nhất trong thực tiễn.

Viên chức là người được tuyển dụng theo vị trí việc làm, làm việc tại đơn vị sự nghiệp công lập theo chế độ hợp đồng làm việc, hưởng lương từ quỹ tiền lương của đơn vị sự nghiệp công lập và từ các nguồn thu hợp pháp khác theo quy định của pháp luật. Việc ghi nhận cụ thể quy định nhằm bảo đảm chế độ, chính sách cho đối tượng này là việc cụ thể hóa chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước trong bảo đảm xây dựng, phát triển đội ngũ viên chức có đạo đức nghề nghiệp, có trình độ và năng lực chuyên môn phù hợp với từng ngành, lĩnh vực. 

 

PHẠM THỊ QUỲNH NGA (TANDTC)

Ảnh: nguồn Internet