Quỹ phát triển du lịch điều hành chưa hiệu quả nên phải điều chỉnh cho phù hợp hơn

Chiều 05/6, tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 7, dưới sự chủ trì và điều hành của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Quốc hội khóa XV tiến hành phiên chất vấn và trả lời chất vấn nhóm vấn đề thứ tư thuộc lĩnh vực văn hóa, thể thao vào du lịch.

Phát triển du lịch

Trả lời câu hỏi của đại biểu Vũ Thị Liên Hương về phát triển du lịch đêm, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho biết, Thủ tướng đã ban hành Quyết định số 1129/QĐ-TTg về Phê duyệt Đề án phát triển kinh tế ban đêm ở Việt Nam, trong đó có giao nhiệm vụ cho Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xây dựng thí điểm, ban hành một số sản phẩm du lịch đêm. Theo đó, Bộ đã lựa chọn 12 tỉnh, thành phố để tập trung thực hiện một số sản phẩm du lịch ban đêm. Nhờ sự nỗ lực của Bộ và các địa phương, tín hiệu bước đầu của việc phát triển sản phẩm du lịch đêm khá tích cực. Ví dụ như Tp. Hà Nội, Ninh Bình, Tp. Hồ Chí Minh và nhiều tỉnh khác đã tìm thấy nhiều sản phẩm du lịch đêm thu hút và đáp ứng được nhu cầu của du khách. Tuy nhiên đây cũng vấn đề mới và khó, du lịch là sản phẩm của ngành kinh tế tổng hợp. Để có giải pháp căn cơ, Bộ đã đề xuất cần giải bài toán quy hoạch, lực lượng lao động, chế độ chính sách cho những hoạt động biểu diễn, nghiên cứu thị trường…

Hướng tiếp cận trong thời gian tới là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ gợi mở một số nhóm sản phẩm dựa trên văn hóa từng địa phương; phát triển các loại hình ẩm thực; đáp ứng nhu cầu mua sắm. Vấn đề này cần tiếp tục nghiên cứu và cần có lộ trình để đảm bảo tính hiệu quả của du lịch đêm.

Về chính sách visa, nhiều quốc gia khác sử dụng điều này như là một lợi thế trong cạnh tranh về du lịch. Việt Nam cũng nhận thức được điều này, chúng ta đã sửa đổi một số luật có liên quan, tạo điều kiện mở cửa, thúc đẩy phát triển du lịch. Tham khảo mô hình một số quốc gia, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã báo cáo Chính phủ có giải pháp đánh giá tổng thể về mặt chính sách visa trong thời gian qua trên tất cả các phương diện, kinh tế, xã hội, đối ngoại, quốc phòng và an ninh. Đồng thời đề xuất các giải pháp ưu tiên theo hướng song phương, bạn miễn visa cho ta, ta miễn visa cho bạn. 

Trả lời câu hỏi chất vấn của đại biểu Nguyễn Mạnh Hùng (Cần Thơ) về giải pháp nâng cao chỉ số xếp hạng về du lịch, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho biết, liên quan đến kết quả đánh giá xếp loại của Diễn đàn kinh tế thế giới được công bố năm 2024, đây là đánh giá có giá trị để xem xét điều chỉnh. Tuy nhiên, việc thu thập các số liệu đó vào năm 2022, nước ta mới thoát khỏi đại dịch nên số liệu tại thời điểm đó chưa thể như bây giờ. Theo đó, nước ta được xếp hạng là 3,96 điểm, xếp hạng thứ 59/119 nền kinh tế, đứng thứ 5 trong khối ASEAN và xếp sau Thái Lan. 

Vì vậy, để nâng cao các thứ hạng này, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng đề xuất giải pháp cần nâng cao sức cạnh tranh về giá, đảm bảo an toàn an ninh, còn các chỉ số thấp như hạ tầng du lịch, duy trì vệ sinh, bền vững về môi trường, mức độ ưu tiên cho du lịch, mức độ mở cửa, tác động kinh tế - xã hội đến du lịch… thì Bộ cũng đã đề xuất với Chính phủ để chỉ đạo việc tập trung cải thiện.

Do đó để làm được việc này, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng đề nghị chính quyền địa phương cũng cần tập trung, đồng thời mong muốn quan tâm thêm đến các chỉ số này để tạo sự đồng bộ, cải thiện các chỉ tiêu để lượng khách du lịch tăng lên. Cách làm cần thận trọng, chắc chắn và hiệu quả.

 

Các đại biểu dự phiên chất vấn

Phát huy giá trị di sản

Đối với vấn đề bảo tồn, phát huy giá trị di sản ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, trong Chương trình mục tiêu quốc gia có một dự án nhấn- dự án số 06 về vấn đề này. Bộ đã tập trung khảo sát, nhận diện, đánh giá và công nhận các di tích, di sản, loại hình văn hóa cơ sở. Đây là điều quan trọng để bảo tồn các giá trị văn hóa. Đồng thời Bộ cũng có các hoạt động tôn vinh các ngày văn hóa; liên hoan văn hóa đồng bào dân tộc để giao lưu, trao đổi văn hóa; hỗ trợ cơ sở vật chất cho các nhà văn hóa; tập huấn cho cán bộ văn hóa cơ sở.

Về nghệ thuật truyền thống, Bộ sẽ tiếp thu ý kiến của các đại biểu để nghiên cứu, phát triển một số loại hình nghệ thuật truyền thống với những cách tiếp cận mới. Đồng thời tiếp tục làm tốt chính sách cho nghệ nhân- những người giữ lửa cho nghệ thuật truyền thống. Chính sách này đang làm tốt ở các địa phương.

Đối với chất vấn liên quan đến du lịch di sản văn hóa, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng cho biết, thời gian qua Đảng và Nhà nước ta luôn luôn quan tâm đến công tác bảo tồn di tích, di sản, đề cao trách nhiệm bảo vệ các di tích, di sản… Chính vì vậy, dự án Luật Di sản văn hóa (sửa đổi) đã tiếp tục được hoàn thiện và sẽ trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp lần này…

 

Về câu hỏi làm thế nào để giảm tác động đến các giá trị văn hóa truyền thống, Bộ trưởng nhấn mạnh, nền văn hóa Việt Nam là nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, đa dạng văn hóa. Trong thời gian qua, chúng ta đã có chủ trương đúng đắn trong bảo vệ bản sắc văn hóa dân tộc và tiếp thu tinh hoa của nhân loại trong bối cảnh hội nhập. Các địa phương đều có ý thức giữ gìn văn hóa của địa phương, của dân tộc.

Đối với vấn đề liên kết các địa phương trong phát triển du lịch, chúng ta không thể không liên kết. Một sản phẩn tiêu biểu của địa phương này sẽ được kết nối với địa phương khác; các địa phương tích cực khai thác tiềm năng nổi trội của địa phương mình. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ phối hợp với các bộ, ngành trong việc quản lý điểm đến.

 

Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng

Đối với các di tích, di sản được công nhận, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho biết, bao giờ chính quyền địa phương- nơi được giao trách nhiệm quản lý đều có chương trình hành động đi kèm để bảo vệ các di tích, di sản. Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng, giải pháp căn cơ cho vấn đề này là chúng ta phải tôn trọng các cam kết, các phương án bảo vệ di tích, di sản sau khi được công nhận, phát hành cam kết; tổ chức thực hiện nghiêm để điều này đi vào trong tiềm thức và sẽ không lợi dụng các di tích, di sản, làm xấu đi hình ảnh của các di tích, di sản... Bên cạnh đó, khi các di sản được công nhận, tôn vinh rồi, chúng ta cũng cần biết khai thác nó một cách hợp lý, xây dựng được các sản phẩm gắn liền với di tích, di sản có tính văn hóa…

Vấn đề tiêu cực trong thể thao

Đối với vấn đề một số Khu Liên hiệp thể thao quốc gia phục vụ tập luyện, thi đấu của vận động viên đang còn những tồn tại, sai phạm, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho biết, Bộ đã rà soát, nỗ lực xử lý những kiến nghị của thanh tra. Bộ đang rà soát quy hoạch, xử lý những tồn đọng và nghiên cứu hướng khai thác cụ thể để phát huy được hiệu quả theo hướng đầu tư công- quản trị tư.

Tiêu cực trong thể thao thời gian qua là vấn đề nhức nhối của ngành, cụ thể là vấn đề bữa ăn của vận động viên đội tuyển bóng bàn trẻ quốc gia đang tập huấn không được đảm bảo và vụ việc ở đội tuyển thể dục dụng cụ. Bộ trưởng cho biết, khi phát hiện ra, Bộ cũng đã kiên quyết xử lý, thực hiện phương châm chỉ đạo của Đảng, Nhà nước là không có ngoại lệ, làm nghiêm theo quy định. Bộ đã xử lý kỷ luật bằng phương pháp hành chính và cung cấp thông tin cho các cơ quan chức năng khác để xem xét, điều tra khi có dấu hiệu tội phạm, đủ điều kiện thì sẽ xem xét để xử lý theo quy định của pháp luật. 

 

Về quỹ phát triển du lịch, Bộ trưởng cho biết, theo Luật Du lịch, Quỹ du lịch bắt đầu xem xét cấp kinh phí từ năm 2021. Thời gian qua, hoạt động của quỹ này bộc lộ nhiều bất cập. Trong đó có nguồn vốn điều lệ không được chi cho hoạt động xúc tiến mà chỉ cho phép gửi ngân hàng để bổ sung cho các hoạt động; và cũng chỉ được chi cho bộ máy, con người và tổ chức hoạt động. Đối với các hoạt động xúc tiến du lịch được trích từ phần trăm hoạt động của du lịch thu được như phí, vé tham quan. Bộ trưởng cũng thừa nhận, bộ máy của Quỹ hoạt động chưa hiệu quả, cần tiếp tục hoàn thiện. Bộ trưởng cho biết thêm, số ngân sách chưa chi hết, Bộ Tài chính không cho chuyển nguồn sang năm sau.

Bộ trưởng khẳng định, đến thời điểm này vẫn chưa phát hiện tham nhũng, tiêu cực, tuy nhiên cách điều hành chưa hiệu quả, nên phải điều chỉnh cho phù hợp, tập trung xúc tiến, quảng bá hiệu quả hơn…

Về chất vấn của đại biểu Lê Thị Song An về chuyển đổi số, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho biết, trong nền kinh tế số, rõ ràng ngành du lịch càng phải chuyển đổi. Chính vì vậy, trong thời gian qua, ngành du lịch đã đề xuất và cũng đã được Chính phủ, Quốc hội bố trí cho một dự án về chuyển đổi số trong du lịch và Bộ đang triển khai. Tuy nhiên, nguồn vốn cho dự án này chỉ trong hai năm, nên Bộ cũng đã báo cáo với Chính phủ cho phép lồng ghép vào nguồn vốn đầu tư công để có thể triển khai thực hiện, tránh lãng phí nguồn vốn ban đầu…

 

Các đại biểu lắng nghe Bộ trưởng trả lời chất vấn

Về vấn đề làm thế nào để bảo vệ quyền trẻ em khi có tình trạng tại các phiên chợ, trẻ em tổ chức biểu diễn, nhảy múa văn nghệ để thu tiền, xin tiền của khách, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng khẳng định việc sử dụng lao động trẻ em như vậy là không đúng. Hơn nữa, các phiên chợ cũng không phải là địa điểm biểu diễn nghệ thuật. Nếu xảy ra ở vùng nào thì địa phương đó phải quản lý.

Trong thời gian tới, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng thừa nhận, Bộ cũng có một phần trách nhiệm, nhưng Bộ cũng không phải cơ quan quản lý hoạt động này. Do vậy, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng đề nghị các cơ quan có liên quan phải tuyên truyền, giáo dục về Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em…

 

CAO THANH LOAN (Trường CĐ Du lịch Hà Nội)

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn điều phiên chất vấn và trả lời chất vấn- Ảnh: Qh.vn