Thủ tướng Phạm Minh Chính: Không hy sinh tiến bộ và công bằng xã hội để chạy theo tăng trưởng kinh tế đơn thuần

Cùng dự và đối thoại với Thủ tướng Chính phủ có các Bộ trưởng các Bộ: Nội vụ, GD&ĐT, LĐTB&XH, VHTT&DL, Y tế, TT&TT, KH&ĐT, KH&CN, Ngoại giao, Xây dựng, và Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh.

Dự Hội nghị còn có đại diện lãnh đạo các ban của Đảng, các ủy ban của Quốc hội, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Hội Nông dân Việt Nam, Hội Cựu Chiến binh Việt Nam.

Hội nghị được kết nối tới trụ sở UBND 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Thường trực Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Hội Liên hiệp Thanh niên và Hội sinh viên các tỉnh.

Thủ tướng Phạm Minh Chính bày tỏ, trong không khí phấn khởi của cuộc đối thoại khiến mỗi người tham dự đều muốn "ngày nào cũng là ngày thanh niên, tháng nào cũng là tháng thanh niên, năm nào cũng là năm thanh niên". Nhân dịp kỷ niệm 92 năm ngày Thành lập Đoàn, thay mặt Chính phủ, Thủ tướng gừi lời chào trân trọng, lời thăm hỏi ân cần và lời chúc mừng tốt đẹp nhất tới tất cả các đại biểu tại các điểm cầu.

 

Các Bí thư Trung ương Đoàn nhận hoa chúc mừng của Thủ tướng Phạm Minh Chính - Ảnh: Nhật Bắc

Các đại biểu thanh niên đã đặt ra nhiều vấn đề như: Những quyết sách quan trọng để xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao trong kỷ nguyên số; đổi mới giáo dục; thị trường lao động; nhà ở xã hội; chính sách, giải pháp cụ thể nào nhằm đẩy mạnh các hoạt động hướng về cội nguồn dành cho người Việt Nam ở nước ngoài, nhất là thế hệ trẻ kiều bào… Các Bộ trưởng đã trả lời các vấn đề thanh niên đặt ra và Thủ tướng nêu quan điểm của mình cho từng vấn đề một cách thẳng thắn, thân thiện.

Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, đất nước ta đang thực hiện khát vọng lớn tới năm 2045 là nước phát triển, có thu nhập cao, chúng ta đang thực hiện 3 trụ cột lớn: Xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa (để phát huy tối đa đại đoàn kết, năng lực của mỗi người dân, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại), xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân (mọi chính sách đều hướng tới người dân và mọi người dân tham gia thực hiện các chính sách, sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật), xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa (tôn trọng quy luật khách quan, quy luật cung cầu, quy luật cạnh tranh nhưng có sự can thiệp của Nhà nước khi cần thiết). Thủ tướng nhắc tới những diễn biến mới trên thị trường thế giới như tình hình hệ thống ngân hàng tại Mỹ, Thụy Sĩ… cho thấy có nhiều vấn đề khó lường, khó dự báo với hậu quả có thể kéo dài, Chính phủ các nước phải can thiệp ngay.

Mặt khác, Thủ tướng nhấn mạnh, quan điểm xuyên suốt là coi con người là trung tâm, là chủ thể, là mục tiêu, là nguồn lực, động lực phát triển, không hy sinh tiến bộ và công bằng xã hội để chạy theo tăng trưởng kinh tế đơn thuần, phát triển văn hóa ngang tầm kinh tế, chính trị, xã hội.

Thủ tướng nhấn mạnh: Đất nước ta có truyền thống lịch sử ngàn năm và trong thế kỷ trước, chúng ta phải trải qua rất nhiều cuộc chiến tranh để giành độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, sau đó, phải trải qua nhiều năm năm cấm vận kéo dài. Nhưng nhờ có sự lãnh đạo của Đảng, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự tham gia của người dân, sự hỗ trợ của bạn bè, đối tác quốc tế, chúng ta đã vượt qua các khó khăn để phát triển và đến nay chúng ta phải tiếp tục phải vượt qua các khó khăn, thách thức.

Theo Thủ tướng, cuộc sống lúc nào cũng có thời cơ, thuận lợi đan xen khó khăn và thách thức, chúng ta phải luôn giữ vững bản lĩnh, bình tĩnh, không quá lạc quan trước cơ hội và thuận lợi, không bi quan trước khó khăn, thách thức, tháo gỡ các khó khăn, vượt qua các thách thức bằng tinh thần tự lực, tự cường, vươn lên bằng tay khối óc của mình, không trông chờ, ỷ lại, biến không thành có, biến khó thành dễ, biến không thể thành có thể.

"Tôi tin chắc là với khí thế của tuổi trẻ, thế hệ trẻ ngày nay sẽ vượt qua các khó khăn, thách thức như cha ông chúng ta đã làm và không có gì cản trở được sự phát triển của thanh niên chúng ta", Thủ tướng nhấn mạnh.

 

Thủ tướng vui vẻ, trao đổi thẳng thắn với thanh niên - Ảnh: Nhật Bắc

Đảng, Nhà nước xác định giáo dục, đào tạo và khoa học, công nghệ là quốc sách hàng đầu, có rất nhiều chính sách ưu tiên. Đất nước ta đang phát triển, nền kinh tế đang chuyển đổi, có nhiều việc phải làm, trong khi nguồn lực có hạn, đây là đặc điểm mà chúng ta cần chia sẻ. Khi bắt đầu đổi mới, ước tính GDP cả nước khoảng 4 tỷ USD, thu nhập bình quân đầu người khoảng 100 USD, nhưng đến năm 2022, quy mô GDP hơn 409 tỷ USD, GDP bình quân đầu người 4.110 USD. Chỉ số hạnh phúc của Việt Nam đã tăng 12 bậc, từ vị trí 77 vào năm 2022 lên vị trí 65 trong năm 2023. Điều này cho thấy sự nỗ lực, cố gắng của Đảng, Nhà nước, toàn quân, toàn dân chúng ta.

Theo Thủ tướng, nền giáo dục phải đặt trong hoàn cảnh như vậy của đất nước, bám sát tình hình thực tế để thấy, trong điều kiện khó khăn, chúng ta vẫn nâng cao tiềm lực, năng lực đào tạo của các cơ sở,  nâng cao chất lượng các giáo trình, chương trình đào tạo, vừa đáp ứng yêu cầu mới của thế giới vừa phù hợp hoàn cảnh đất nước. Bên cạnh sự chăm lo của Đảng, Nhà nước về chủ trương, đường lối, sự lãnh đạo, chỉ đạo, nguồn lực, sự đùm bọc của nhân dân, nỗ lực của mỗi người là điều quan trọng nhất.

"Các cụ nói khéo ăn thì no, khéo co thì ấm, tức là với nguồn lực có hạn, chúng ta phải sử dụng làm sao phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh đất nước, phát huy tinh thần tự lực, tự cường từ khó khăn để vươn lên, làm thế nào để phát triển năng lực sáng tạo, tư duy ứng dụng của mỗi người. Điều chúng ta còn thiếu nhiều là kỹ năng sống và kỹ năng nghề, kiến thức có thể được đào tạo, truyền thụ qua nhiều kênh khác nhau nhưng phải làm sao để chúng ta có kỹ năng sống thích ứng với mọi điều kiện hoàn cảnh và khi làm việc thì có kỹ năng nghề cao, có khả năng cạnh tranh", Thủ tướng nói.

Thủ tướng cho biết, ông đã nhiều lần chia sẻ với lãnh đạo Trung ương Đoàn, cần tạo nhiều phong trào gắn với lợi ích của thanh niên, của quốc gia, các phong trào sẽ "sống" được khi hài hòa được giữa lợi ích cá nhân với lợi ích quốc gia. Thủ tướng ví dụ như phong trào học ngoại ngữ, phong trào học công nghệ thông tin để có một thế hệ lao động có thể đạt đẳng cấp quốc tế. Hoặc phong trào bảo vệ môi trường từ mỗi xã phường để cả nước xanh, sạch, đẹp.

Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, thị trường lao động luôn biến đổi và vấn đề lao động, việc làm luôn được Đảng, Nhà nước quan tâm, chú trọng, là một trọng tâm của an sinh xã hội. Muốn có công ăn việc làm thì phải mở rộng sản xuất, kinh doanh.

Mặt khác, thị trường lao động cũng luôn có những xu thế. Trước đây, phát triển kinh tế dựa trên khai thác tài nguyên là chính. Trong giai đoạn hiện nay, việc phát triển cũng không thể thiếu tài nguyên và đất đai, nhưng phải xác định yếu tố con người là quan trọng nhất và yếu tố con người phải thích ứng với điều kiện lao động mới.

Thủ tướng nhắc tới những xu thế như chuyển đổi số và đề nghị Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông – người rất "máu lửa" với vấn đề chuyển đổi số – trao đổi thêm về nội dung này. Chuyển đổi số len lỏi vào mọi góc cạnh của cuộc sống, tạo ra nhiều cơ hội và thuận lợi nhưng cũng tạo ra nhiều thách thức như các cuộc tấn công mạng.

Do đó, chúng ta phải có chính sách đào tạo nhân lực thích ứng với các xu thế mới như chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn. Thủ tướng khẳng định, việc định hướng nghề nghiệp phải thích ứng xu thế, hoàn cảnh là rất quan trọng. Cùng với việc đào tạo, thì việc tự mày mò, nghiên cứu, đổi mới sáng tạo là rất quan trọng, đây cũng là điều nằm trong "nhiệt huyết" của thanh niên.

Thủ tướng nhắc tới một số tấm gương cụ thể như anh Tạ Đình Huy (Chương Mỹ, Hà Nội) không qua trường lớp nào nhưng chế tạo ra máy nông nghiệp với 15 chức năng, nông dân Nguyễn Văn Quý (Gia Lai) chế máy nông nghiệp mini đa chức năng phục vụ trên rẫy được nhiều người dùng, học sinh Nguyễn Đức Dương (Bắc Giang) chế tạo máy cấy tự động khi đang học lớp 8 và đạt giải Ba cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu niên và nhi đồng toàn quốc…  Thủ tướng lưu ý thêm, các bạn trẻ cần lựa chọn nghề nghiệp phù hợp khả năng, vừa quyết tâm theo đuổi, vừa chuyển đổi trạng thái nhanh nhất có thể.

Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh yêu cầu "an cư lạc nghiệp", khẳng định nhà ở là rất quan trọng với mỗi người; với thanh niên, từ lúc ra trường, điều lo lắng nhất vẫn là về chỗ ở, ổn định việc làm. Đây cũng là vấn đề được Đảng, Nhà nước rất quan tâm.

 

Thủ tướng Phạm Minh Chính gặp gỡ, trao đổi với các đại biểu người khuyết tật - Ảnh: Nhật Bắc

Thời gian tới, chúng ta sẽ tiếp tục thực hiện Nghị quyết 27 của Trung ương về chính sách tiền lương. Bên cạnh đó, các cơ quan đang tiếp tục nghiên cứu, đề xuất, hoàn thiện các chính sách nhà ở, trong đó có nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, nhà cho người thu nhập thấp, nhà cho các đối tượng chính sách, người có công. Trong đó, nghiên cứu các hình thức mua, thuê, thuê mua, tháo gỡ các vướng mắc về pháp lý, có chính sách phù hợp để tạo quỹ đất, có lãi suất phù hợp… để hỗ trợ cả "đầu vào" (tức những doanh nghiệp đầu tư, phát triển, xây dựng nhà), hỗ trợ cả "đầu ra" (người mua, thuê, thuê mua nhà) để phát huy nguồn lực nhà nước, nguồn lực xã hội, phù hợp với mặt bằng thu nhập người lao động, nhất là những người vừa ra trường, các bạn trẻ, tinh thần là giải quyết từng bước nhưng căn cơ vấn đề này.

Thủ tướng Phạm Minh Chính chia sẻ thêm, để đạt chỉ tiêu đề ra tới năm 2030, cần có đường lối, chủ trương đúng đắn, phù hợp với hoàn cảnh Việt Nam để thúc đẩy đổi mới sáng tạo, nghiên cứu, phát triển khoa học công nghệ. Cùng với đó, tiếp tục hoàn thiện cơ sở pháp lý; đầu tư thích đáng; tạo hệ sinh thái để khuyến khích mạnh mẽ phong trào đổi mới sáng tạo, nghiên cứu khoa học trong bất kỳ các lĩnh vực nào, nhất là của thanh niên.

Bên cạnh chủ trương, đường lối, cơ chế, chính sách của Đảng, Nhà nước, để làm được điều này thì rất cần sự chủ động, tích cực, nỗ lực của thanh niên và các tổ chức đoàn trong truyền cảm hứng, tạo động lực cho thanh niên, chúng ta tạo được phong trào thì sẽ có các hạt nhân và các hạt nhân sẽ thúc đẩy phong trào.

Thủ tướng nhắc tới các điển hình như sinh viên năm thứ 3 Đại học Sao đỏ Phạm Khắc Nam, đội trưởng "Đội KC lightning" Robotcom năm 2017, tự học, tự nghiên cứu khoa hoc, đang thực hiện chương trình chuyển giao công nghệ robot, anh Trần Minh Quí, Viện Sốt rét, ký sinh trùng thành phố Hồ Chí Minh, được nhận giải thưởng Phạm Ngọc Thạch năm 2022 về khoa học công nghệ, anh Hoàng Trung Hiếu, 23 tuổi, cử nhân tài năng, sinh viên duy nhất được trao giải thưởng khoa học công nghệ về trí tuệ nhân tạo năm 2019.

Thủ tướng mong muốn các bạn trẻ có đam mê, say sưa, nhiệt huyết, cảm xúc, khi đó mới có hiệu quả thiết thực trong nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo. Đây là một động lực mới cho sự phát triển trong bối cảnh cách mạng công nghiệp lần thứ 4.

Nhấn mạnh thêm một số nội dung, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết Đảng, Nhà nước, Chính phủ đang tiếp tục tạo cơ chế, chính sách, xây dựng và hoàn thiện thể chế, tạo không gian đổi mới sáng tạo được luật pháp bảo đảm, xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, phát triển các vườn ươm công nghệ, các trung tâm đổi mới sáng tạo, các khu công nghệ cao, ưu tiên về nguồn vốn, tạo thuận lợi trong chuyển giao công nghệ, đào tạo nguồn nhân  lực, tạo thị trường… để thúc đẩy  đổi mới sáng tạo.

Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh rằng người Việt Nam ở trong nước hay ngoài nước đều là con Lạc cháu Hồng. Đảng, Nhà nước có trách nhiệm với cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài và ngược lại, cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài có trách nhiệm với Tổ quốc, với quê hương. Điểm dung hòa là việc cống hiến cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. 

 

Thủ tướng Phạm Minh Chính chụp ảnh kỷ niệm cùng các đại biểu thanh niên - Ảnh: Nhật Bắc

BẢO THƯ