Tiền Giang: Điêu đứng vì bẫy "Hợp đồng giả cách"

Thỏa thuận bắt đầu từ sự tin tưởng

Ông Đoàn Văn Sang và Trần Văn Sang (hai ông Sang) là chủ sở hữu Công ty TNHH SX chế biến nông sản Cát Tường, ngành nghề kinh doanh xuất khẩu nông sản hoa quả thanh long, xoài… ra thị trường quốc tế trên 20 nước. Trong qua quá trình hoạt động kinh doanh, do quen biết và hợp tác kinh doanh với ông Mai Công Tiếp làm chủ cơ sở cung cấp trái thanh long cho Công ty Cát Tường được nhiều năm. Trong thời gian hai năm từ 2018- 2019 Công ty Cát Tường đã tạo điều kiện thuận lợi bằng cách hỗ trợ cho ông Mai Công Tiếp ký nhiều hợp đồng kinh tế giao dịch lớn lên đến hàng trăm tỷ.

Nhưng đến đầu năm 2020, do ảnh hưởng đại dịch Covid-19 dẫn đến hoạt động xuất khẩu trái cây bị ngưng trệ, tình hình sức khỏe tài chính của Công ty Cát Tường nợ ở ngân hàng Vietcombank Tiền Giang bị chậm thanh toán và rơi vào tình trạng nhóm nợ xấu. Do đã có một thời gian dài hợp tác giữa hai Công ty, nên ông Tiếp nắm bắt được những khó khăn của Công ty Cát Tường là cần nguồn vốn để giải quyết công việc ở thời điểm khó khăn. Lợi dụng hoàn cảnh đó ông Mai Công Tiếp đã chủ động đặt vấn đề giúp đỡ tháo gỡ tài chính cho Công ty Cát Tường với gợi ý là: “để cháu (ông Tiếp) hỏi trước ngân hàng xem tổng 8 (tám) thửa đất của hai chú (hai ông Sang) đang thế chấp ở ngân hàng Vietcombank Tiền Giang vay được bao nhiêu tiền, thì cháu (ông Tiếp) sẽ chủ động sang tên chuyển nhượng cho cháu (ông Tiếp) đứng tên và làm thủ tục vay hộ ở tổ chức tín dụng khác, lý do vì cơ sở của cháu (ông Tiếp) có hạn mức may lớn nên dễ vay được nhiều”. Sau khi nghe xong gợi ý đề xuất từ ông Mai Công Tiếp, hai ông Sang tin tưởng để ông Mai Công Tiếp đi hỏi hạn mức vay ở các ngân hàng khác xem có thể vay được bao nhiêu. Sau mấy hôm ông Mai Công Tiếp đến Công ty Cát Tường và nói “cháu đã hỏi mấy ngân hàng rồi, với các tài sản 8 (tám) thửa đất của các chú, cộng với hạn mức dòng tiền của cơ sở cháu thì có thể vay được 50-60 tỷ đồng”. Do lúc này Công ty Cát Tường đang rất cần tiền để xử lý các khoản nợ quá hạn nên hai ông Sang đã không còn sự lựa chọn nào tốt hơn, đành phải chấp thuận theo lời đề nghị của ông Tiếp đưa ra và phải chịu các khoản phí như: tiền lãi, tiền trả cho ngân hàng Vietcombank Tiền Giang để giải chấp tất toán rút tài sản ra”.

Những hành vi gian dối

Theo trình bày của hai ông Sang và tài liệu của hai gửi kèm thể hiện: Ngày 19/05/2020, tại trụ sở Công ty Cát Tường, ông Mai Công Tiếp đã đưa người thuộc Văn phòng công chứng Chợ Gạo, địa chỉ 25 ô2, khu 2, Thị trấn Chợ Gạo, Huyện Chợ Gạo, Tiền Giang lên để ký hai Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, sổ công chứng: 2312, quyền số 01,TP/CC-SCC-HĐGD và Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, số công chứng số: 2313, quyền số 01,TP/CC-SCC-HĐGD. Việc ký các hợp đồng này dưới hình thức giả cách, mục đích chuyển nhượng là để ông Mai Công Tiếp đứng hộ tên vay tiền ở Ngân hàng theo lời gợi ý giúp đỡ từ ông Mai Công Tiếp nói trước đó. Sau khi hoàn tất cả thủ tục theo gợi ý giúp đỡ từ ông Mai Công Tiếp, hai ông Sang đã ký hợp đồng công chứng mua bán chuyển nhượng 8 (tám) thửa đất sang tên ông Mai Công Tiếp đứng tên trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Thông tin 8 (tám) thửa đất chuyển nhượng, GCNQSDĐ số BP 995895, thửa đất số 116, tờ bản đồ số C4; Địa chỉ: ấp 1, xã Thạnh Tân, huyện Tân Phước, tỉnh Tiền Giang; Diện tích: 2081,7 m2. GCNQSDĐ số BP 995896, thửa đất số 115, tờ bản đồ số C4, địa chỉ: Ấp 1, xã Thạnh Tân, huyện Tân Phước, tỉnh Tiền Giang; Diện tích: 2093,2 m2. GCNQSDĐ số BP 995881, thửa đất số 190, tờ bản đồ số C4, địa chỉ: ấp 1, xã Thạnh Tân, huyện Tân Phước, tỉnh Tiền Giang, diện tích: 11250 m2. GCNQSDĐ số BP 995882, thửa đất số 215, tờ bản đồ số C4, địa chỉ: ấp 1, xã Thạnh Tân, huyện Tân Phước, tỉnh Tiền Giang, diện tích: 11250 m2. GCNQSDĐ số BP 936189, thửa đất số 114, tờ bản đồ số C4, địa chỉ 1, xã Thạnh Tân, huyện Tân Phước, tỉnh Tiền Giang, diện tích: 4046 m2. GCNQSDĐ số BP 936179, thửa đất số 216, tờ bản đồ số C4, địa chỉ ở 1, xã Thạnh Tân, huyện Tân Phước, tỉnh Tiền Giang, diện tích: 22560 m2. GCNQSDĐ số AN 441312, thửa đất số 110, tờ bản đồ số CS, địa chỉ: L Mỹ Thuận, xã Thạch Mỹ, huyện Tân Phước, tỉnh Tiền Giang, diện tích: 24838 m. GCNQSDĐ số BP 995878, thửa đất số 419, tờ bản đồ số C4, địa chỉ 1, xã Thạnh Tân, huyện Tân Phước, tỉnh Tiền Giang, diện tích: 14400 m2.

Với khoảng thời gian gần 1 (một) tháng sau, ông Tiếp đã đến Công ty Cát Tường thông báo nội dung giao dịch với hai ông Sang rằng: về phía ngân hàng thẩm định hồ sơ 8 (tám) sổ đỏ và thông báo không thể cho vay với số tiền 50-60 tỷ được. Hai ông Sang lúc này, biết là rơi vào tỉnh thế khó khăn, vẫn tin tưởng nhu lúc đầu nhiều lần động viên ông Tiếp xem có thể nhờ Ngân hàng khác cho vay thêm để các chú (hai ông Sang) giải quyết công việc chứ như này thì khác gì để khoản nợ ở Ngân hàng Vietcombank Tiền Giang. Ông Tiếp sợ hai ông Sang thúc ép nên nhiều lần hứa “cháu sẽ tìm hỏi mấy ngân hàng khác xem có thể cho vay thêm được không, chứ như này cháu cũng thấy vô lý quá và rất bức xúc”.

Thực tế ông Mai Công Tiếp đã qua mặt hai ông Sang dùng 8 (tám) sổ đỏ của hai ông Sang để thế chấp vay tại Ngân hàng ACB - Chi nhánh Long An và Ngân hàng Eximbank - Chi nhánh Tiền Giang với khoản tiền lớn nhiều so với số tiền là 18 tỷ đồng như lời ông Tiếp đã nói. Đồng thời, việc định giá của một số ngân hàng với tài sản của hai ông Sang cao hơn rất nhiều so với 18,5 tỷ. Thời điểm làm các thủ tục chuyển cho ông Tiếp đứng tên hộ có người làm chứng là bà Bùi Thị Mười, sinh năm 1968, địa chỉ tại ấp Song Thạnh, xã Tân Bình Thạnh, huyện Chợ Gạo, tỉnh Tiền Giang về thực tế từ lúc ký hợp đồng đến ngày 15/7/2024, hai ông Sang chưa nhận được bất cứ khoản tiền bằng hình thức chuyển khoản hay tiền mặt nào từ ông Mai Công Tiếp để thực hiện nội dung trong hợp đồng. Và cam kết những thông tin hai ông Sang đưa ra là đúng sự thật.

Quy định của pháp luật về giao dịch dân sự vô hiệu do giả tạo

Khái niệm giao dịch dân sự vô hiệu do giả tạo quy định tại Điều 124 Bộ luật Dân sự để xác định hợp đồng giả cách. Cụ thể, khi các bên xác lập giao dịch dân sự một cách giả tạo nhằm che giấu cho một giao dịch dân sự khác thì giao dịch dân sự đó bị vô hiệu do giả tạo.

Trong trường hợp này, hậu quả pháp lý của hợp đồng giả cách sẽ được áp dụng theo Điều 131 Bộ luật Dân sự 2015 như sau: Hợp đồng giả cách không làm phát sinh, thay đổi hoặc chấm dứt quyền và nghĩa vụ của các bên tham gia hợp đồng kể từ thời điểm hợp đồng được xác lập. Các bên khôi phục lại tình trạng ban đầu và hoàn trả lại cho nhau những gì đã nhận từ bên kia, trường hợp không thể hoàn trả bằng hiện vật thì hoàn trả bằng tiền với giá trị tương ứng. Bên ngay tình trong việc thu hoa lợi và lợi tức không phải hoàn trả lại hoa lợi và lợi tức, bên có lỗi gây ra thiệt hại thì phải bồi thường thiệt hại xảy ra.

 Thời hiệu để yêu cầu tuyên bố vô hiệu hợp đồng giả cách. Căn cứ Điều 132 Bộ luật Dân sự 2015 về thời hiệu yêu cầu Toà án tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu, theo đó: “Điều 132. Thời hiệu yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu

Đối với giao dịch dân sự quy định tại Điều 123 và Điều 124 của Bộ luật này thì thời hiệu yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu không bị hạn chế. Tại khoản 3 Điều 132 Bộ luật Dân sự 2015 quy định các giao dịch dân sự quy định tại Điều 124 Bộ luật này (Giao dịch dân sự vô hiệu do giả tạo) thì thời hiệu để cá nhân, tổ chức yêu cầu Toà án tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu là không bị hạn chế.

Có thể nói, với cách thức gây thiện cảm, tạo niềm tin của ông Tiếp đã khiến hai ông Sang đã tin tưởng giao ông Tiếp tài sản 8 (tám) thửa đất để ông Tiếp thực hiện ý đồ của mình. Hai ông Sang cho rằng, hành vi của ông Mai Công Tiếp có hành vi dấu hiệu gian dối nhằm chiếm đoạt tài sản, các ông đề nghị các cơ quan có thẩm quyền làm rõ các hành vi vi phạm pháp luật, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các ông và doanh nghiệp.

Ảnh nguồn internet

THANH HUYỀN - TRẦN HOÀN