Tội phạm ma túy vị thành niên, hồi chuông cảnh báo đối với mỗi gia đình

Quan ngại thực trạng tội phạm ma túy vị thành niên 

Hiện nay, tội phạm và tệ nạn ma túy đe dọa sự phát triển của đất nước, gây mất ổn định về chính trị, xã hội. Các tệ nạn xã hội và tội phạm liên quan đến ma túy có diễn biến phức tạp với nhiều thành phần và đối tượng tham gia. Trong đó, đối tượng là giới trẻ ngày càng có xu hướng gia tăng, gây ảnh hưởng đến tình hình an ninh trật tự trên địa bàn và tác động xấu tới nhận thức, hành động của các bạn trẻ nói chung.

Liên tiếp các vụ bắt giữ tội phạm ma túy gần đây của cơ quan chức năng cho thấy, tội phạm ma túy đang có xu hướng trẻ hóa, thậm chí có không ít đối tượng dưới 18 tuổi cùng tham gia tàng trữ, sử dụng mua bán trái phép chất ma túy.

Nhiều vụ án liên quan đến ma túy gây đau lòng dư luận bởi có bị can vẫn ngồi trên ghế nhà trường. Điển hình như vụ mua bán trái phép chất ma túy tại Lạng Sơn vào tháng 3/2019 có 6 bị can khởi tố thì 5 đối tượng là học sinh. Tại Cần Thơ vào năm 2018, có 24 học sinh bị phát hiện nghiện ma túy, sử dụng ma túy, shisha… trong đó có 8 em bị khởi tố. Những vụ án ma túy có liên quan đến học sinh sinh viên vẫn còn rất nhiều.

Thực trạng về sử dụng, mua bán ma túy trong học đường hiện nay là vô cùng đáng quan ngại với nhiều hình thức tinh vi. Không chỉ sử dụng, học sinh còn mua bán trao đổi ma túy cho nhau, bán ở mọi nơi, điển hình như bán trong nhà vệ sinh trường học, có khi còn bán ngay trong lớp học (như vụ học sinh bán ma túy cho các bạn ở một trường cấp 3 thuộc huyện Hữu Lũng, Lạng Sơn). Mua bán ma túy không chỉ diễn ra trên mạng xã hội mà còn theo hình thức mua bán đa cấp trong học sinh, mua 10 viên được miễn phí 3 – 4 viên. Nếu bán được tiếp cho người khác thì tiếp tục có lợi.

Phòng chống ma túy, yếu tố gia đình bị bỏ ngỏ

Để phòng ngừa, ngăn chặn tình trạng đó thì gia đình đóng vai trò hết sức quan trọng, vì đây chính là nơi quản lý, giáo dục, định hướng nhận thức và hành vi cho giới trẻ, qua đó góp phần xây dựng một xã hội trong sạch, lành mạnh, ổn định và phát triển.

Trong cuộc khảo sát của Viện PSD với hơn 5.000 cha mẹ, thật sự ngạc nhiên và lo lắng vì có tới 68,7% cha mẹ không biết đến những loại ma túy trá hình nguy hiểm trong các thực phẩm, đồ ăn, nước uống. Điều đó cho thấy họ chưa có nhận biết đúng và đầy đủ về ma túy cũng như các kỹ năng để phát hiện và ngăn ngừa con em mình khỏi ma túy. 

Yếu tố gia đình dường như đang bị gạt ra bên lề của cuộc chiến phòng chống ma túy mặc dù học sinh sinh viên là đối tượng đang trong sự quản lý, giáo dục của gia đình. Cha mẹ và các thành viên trong gia đình là những người gần gũi, thân thiết, thường xuyên ở bên cạnh con cái, việc chăm sóc con cái không chỉ là trách nhiệm mà còn là nghĩa vụ của họ. Thế nhưng dường như trách nhiệm và nghĩa vụ giáo dục con cái tránh xa tệ nạn xã hội, đặc biệt là ma túy đang bị nhiều gia đình bỏ ngỏ.

Một số bậc cha mẹ có quan niệm sai lệch, cho rằng con cái của mình đã trưởng thành, có thể tự lo được cho bản thân hoặc đã có nhà trường, xã hội, cơ quan, đoàn thể quan tâm, gia đình không thể lúc nào cũng ở bên cạnh mà quản lý, giáo dục được. Chính vì sự quản lý lỏng lẻo với quan niệm sai lệch, cổ hủ đó, nên khi các bậc cha mẹ phát hiện con em mình vướng vào ma túy thì đã quá muộn.

Khi phát hiện con em mình vướng vào ma túy, thái độ xử lý vấn đề của các gia đình cũng rất quan trọng.  Nhiều trường hợp cha mẹ vội vàng lên án con cái, né tránh hoặc giấu nhẹm đi, dẫn tới hậu quả là con em mình thực sự bị tha hóa bởi ma túy, sẵn sàng làm bất cứ điều gì để có ma túy.

 Hãy cứu con em mình, bây giờ hoặc không bao giờ? 

Không nơi đâu có thể tổ chức giáo dục, theo dõi, giám sát việc phòng, chống ma túy; phát hiện, ngăn chặn kịp thời việc mua bán, tàng trữ, vận chuyển, hút, chích, thử… các loại ma túy; cảm hóa và động viên người nghiện tham gia cai nghiện ma túy có hiệu quả bằng gia đình. Để ngăn chặn và đẩy lùi ma túy, đặc biệt trong giới trẻ, các bậc làm cha, làm mẹ cần xác định rõ vai trò, vị thế của gia đình trong công tác chăm sóc, bảo vệ và giáo dục con em.

Để phát huy vai trò của gia đình trong phòng, chống ma túy cho giới trẻ, chúng ta cần phải quan tâm đầu tư hơn nữa cho gia đình thông qua việc tổ chức trang bị kiến thức giáo dục, nhất là những kiến thức cần thiết về phòng, chống ma túy, truyền thông giáo dục sức khỏe cho các bậc cha mẹ, chú trọng đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, các thiết chế văn hóa ở cơ sở, đặc biệt là xây dựng gia đình văn hóa, hạnh phúc, các thành viên tôn trọng, quan tâm lẫn nhau.

Có như vậy, gia đình mới thực sự trở thành ngôi nhà thân yêu, tạo nên sức mạnh đoàn kết, trở thành bức tường ngăn chặn có hiệu quả sự xâm nhập của ma túy, góp phần xây dựng Việt Nam không có ma túy và tệ nạn xã hội.

Ảnh minh họa: một buổi tuyên truyền về tác hại của ma túy 

PV