Tranh chấp hoàn thuế GTGT, doanh nghiệp kiện Cục thuế ra toà

Theo diễn biến tại phiên toà, ngày 09/10/2015, Công ty TNHH MTV King Group Center (King Group) ký hợp đồng hợp tác kinh doanh với Công ty TNHH MTV Nông thủy sản Tây Nam (Công ty Tây Nam) để phát triển Dự án Trung tâm mua sắm King Group Center tại khu đất số 78 đường Nguyễn Trãi, Q.Ninh Kiều, TP.Cần Thơ. Khu đất này Công ty Tây Nam đã trúng thầu thuê đất theo phương thức trả tiền thuê đất hàng năm, thời hạn thuê 50 năm.

Ngày 05/12/2019, King Group đã có Giấy đề nghị hoàn thuế đến Cục Thuế TP.Cần Thơ xem xét chấp thuận hoàn thuế GTGT của Dự án (tên gọi khác làTrung tâm mua sắm Nguyễn Trãi). Theo đại diện King Group, đây là loại Dự án đầu tư mới, chấp hành đúng các quy định của pháp luật về đầu tư, về xây dựng, đất đai và thuế. Dự án đầu tư này có đủ điều kiện để áp dụng hoàn thuế giá trị gia tăng (GTGT) theo phương pháp trực tiếp, tổng giá trị thuế được hoàn theo phương pháp này là hơn 4,8 tỷ đồng.

Theo nội dung trong bản án sơ thẩm số 03/2022/HC-ST ngày 16/02/2022 của TAND TP.Cần Thơ, đại diện Cục thuế cho rằng không chấp nhận yêu cầu hoàn thuế trực tiếp của Công ty Kinh Group về dự án Trung tâm mua sắm King Group. Nguyên nhân được đưa ra là do dự án này chưa đáp ứng được các điều kiện pháp lý về đất đai. Để đáp ứng điều kiện hoàn thuế GTGT, thì dự án đầu tư cần tuân thủ các quy định về đầu tư, đất đai, môi trường, và quy định khác của pháp luật. Và theo Hợp đồng thuê đất thì Công ty Tây Nam không được chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê lại, thế chấp, góp vốn bằng giá trị quyền sử dụng đất với bất cứ hình thức nào.

King Group khẳng định rằng dự án này đã tuân thủ đúng quy định pháp luật về đầu tư, xây dựng, đất đai và thuế. Sau khi ký hợp đồng Hợp tác kinh doanh, King Group đã tiến hành làm thủ tục xin phép đầu tư mới Dự án Trung tâm mua sắm King Group Center và đã được các cơ quan có thẩm quyền của TP.Cần Thơ cấp các giấy phép để triển khai dự án (đổi tên thành Trung tâm mua sắm Nguyễn Trãi). Suốt hơn bốn năm, King Group đã triển khai dự án đầu tư mới Trung tâm mua sắm Nguyễn Trãi hoàn toàn hợp pháp theo quy định của pháp luật, tuân thủ đầy đủ các yêu cầu của các cơ quan quản lý Nhà nước của TP.Cần Thơ.

Đến ngày 24/3/2020 công trình đã được Sở Xây dựng thành phố Cần Thơ nghiệm thu để đưa vào sử dụng. 
King Group còn cho rằng căn cứ pháp lý của Quyết định giải quyết khiếu nại của Cục trưởng Cục thuế TP.Cần Thơ chủ yếu cho rằng King Group chưa đảm bảo điều kiện pháp lý về đất đai, nhưng lại không chứng minh một cách hợp pháp cho nhận định này mà chỉ lấy ý kiến từ Công văn ngày 27/02/2020 của Sở TNMT TP.Cần Thơ. Trong khi Công văn Sở TNMT chỉ là một giao dịch hành chính chứ không phải là văn bản quy phạm pháp luật. Và hai Công ty là King Group và Tây Nam chỉ ký hợp đồng hợp tác kinh doanh chứ không phải là hợp đồng góp vốn.

Đại diện người có nghĩa vụ liên quan, Sở TNMT TP.Cần Thơ, cũng như UBND TP.Cần Thơ, đều chung một quan điểm là Công ty Tây Nam không có quyền đóng góp bằng quyền thuê đất hợp pháp cho dự án Trung tâm mua sắm King Group.

Bản án sơ thẩm số 03/2022/HC-ST ngày 16/02/2022 của TAND TP.Cần Thơ tuyên chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của King Group, hủy bỏ các quyết định và công văn của Cục trưởng Cục thuế TP.Cần Thơ liên quan đến việc hoàn thuế GTGT. Kiến nghị Cục trưởng Cục thuế TP.Cần Thơ phải hoàn thuế GTGT cho King Group.

Bản án sơ thẩm số 03/2022/HC-ST ngày 16/02/2022 của TAND TP.Cần Thơ

Sau đó, Cục trưởng Cục thuế TP.Cần Thơ đã kháng cáo và yêu cầu hủy bản án sơ thẩm. Ngày 19/08/2022, TAND Cấp cao tại TP.HCM đã tiến hành xét xử phúc thẩm đối với vụ án trên. 
Căn cứ vào hồ sơ vụ án, các diễn biến tại phiên tòa và đề nghị của Viện kiểm sát, TAND Cấp cao tại TP.HCM đã quyết định chấp nhận một phần kháng cáo của Cục trưởng Cục thuế, hủy bản án sơ thẩm và giao hồ sơ vụ án cho TAND TP.Cần Thơ xét xử lại theo thủ tục chung.

Tại phiên xét xử sơ thẩm lần 2, sau khi kết thúc phần tranh tụng, HĐXX TAND TP.Cần Thơ sẽ tuyên án vào ngày 31/8/2023. Kết quả của vụ án sẽ có tầm quan trọng lớn đối với các doanh nghiệp, cơ quan quản lý và cả hệ thống pháp luật trong việc xác định quyền và nghĩa vụ của các chủ thể liên quan đến đầu tư và thuế.

Sau khi nghị án, ngày 31/8 HĐXX TAND TP. Cần Thơ đã tuyên bác đơn khởi kiện của King Group. King Group đã ngay lập tức nộp đơn kháng cáo, vụ án sẽ tiếp tục với phiên phúc thẩm trong thời gian tới. 

Vụ án giữa King Group và Cục thuế TP.Cần Thơ là một ví dụ thực tế về những tranh chấp pháp lý phức tạp trong lĩnh vực đầu tư và thuế. Quan điểm của các bên và quyết định của tòa án sẽ có tác động sâu rộng đến việc thực hiện và quản lý đầu tư tại Việt Nam.

TIẾN DŨNG