Vấn đề BOT giao thông làm nóng phiên chất vấn

Dừng 14 dự án BOT

Mở đầu phiên chất vấn, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải nói: Thời gian qua chúng tôi thấy rằng những dự án BOT cũng đã góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế – xã hội, tạo nền tảng cho hệ thống giao thông hoàn chỉnh, nhưng bên cạnh đó cũng còn nhiều bất cập. Chúng tôi đã chỉ đạo rà soát và hiện nay đang trình với Chính phủ để chúng ta thay đổi tên trạm thu phí BOT bằng một tên mới phù hợp với luật và các yêu cầu.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nói ngay: Việc đổi tên trạm thu giá thành trạm thu phí không cần phải nghiên cứu và trình. Tôi thấy cứ trở về tên cũ là được. Bây giờ đợi trình Chính phủ rất lâu. Tên đúng như tên cũ thì cứ lấy lại thôi.

Đặt câu hỏi chất vấn Đại biểu Nguyễn Ngọc Phương (Quảng Bình): Đề nghị Bộ trưởng làm rõ sự chênh lệch số năm thu phí giao thông giữa dự toán được phê duyệt với kết quả kiểm toán mà báo chí cũng như kiểm toán đã công bố. Bộ trưởng làm rõ việc thu phí BOT thực hiện trên các cơ sở mở rộng nâng cấp đường quốc lộ 1 hướng sắp tới sẽ khắc phục như thế nào.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể: Trong thời gian vừa qua với 56 trạm BOT, thì đến thời điểm này Kiểm toán nhà nước đã tham gia kiểm toán 50 dự án, gồm 6 dự án nữa đang triển khai. Theo hợp đồng, để đảm bảo quyền lợi của người dân, của nhà nước và của doanh nghiệp, Bộ Giao thông vận tải đã đàm phán với các nhà đầu tư BOT và trong hợp đồng có một điều khoản là giá trị sau quyết toán là căn cứ để Bộ Giao thông vận tải điều chỉnh thời gian thu phí và các chính sách liên quan đến phí. Do đó, việc Kiểm toán nhà nước phát hiện có sự chênh lệch lớn giữa giá trị kiểm toán và giá trị dự án được duyệt là điều hiển nhiên.

Do đó tôi nghĩ rằng sự phát hiện và chỉ ra của Kiểm toán nhà nước là rất đúng nhưng Bộ Giao thông vận tải cũng thực hiện đúng và đảm bảo quyền lợi của người dân, của nhà nước với những dự án BOT.

Về việc thu phí BOT, đứng trên quan điểm bảo vệ lợi ích của người dân, Bộ Giao thông vận tải phối hợp với địa phương và các nhà đầu tư rà soát và giảm toàn bộ 56 dự án BOT, có những dự án giảm 2 đến 3 lần từ 35.000/1 xe con , thậm chí hiện nay một số trạm chỉ còn 15 nghìn.  Căn cứ tính phí, giảm phí là vào lưu lượng xe đi qua các trạm và khả năng hoàn vốn của dự án để điều chỉnh.

Đại biểu Lưu Bình Nhưỡng (Bến Tre): Tôi thấy một trong những vấn đề bất cập hiện nay về PPP nói chung BOT nói riêng có 2 vấn đề. Một là vấn đề thể chế của chúng ta chưa hoàn chỉnh. Hai là quá trình tổ chức thực hiện thời gian qua có rất nhiều sai phạm, lợi dụng chính sách này dẫn đến những bất cập, dẫn đến tranh chấp và bức xúc của người dân, đặc biệt theo tôi chưa giải quyết được 3 lợi ích căn bản của nhà đầu tư, người dân và Nhà nước. Theo một cách giản dị là chúng ta vẫn còn “ăn đong” trong lĩnh vực này. Đề nghị Bộ trưởng cho biết giải pháp căn cơ để chúng ta giải quyết vấn đề này như thế nào?

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể : Chúng tôi thấy trong thời gian vừa qua về thể chế chúng ta thực sự chưa hoàn chỉnh, đến thời điểm này chúng ta vẫn chưa hoàn chỉnh được các luật, nhất là Luật Đầu tư công. Một số biểu hiện mà dư luận quan tâm là có sai phạm trong quá trình thực hiện các dự án BOT thì vừa qua cũng đã được các đoàn kiểm tra, thanh tra nhất là các bộ ngoài  Bộ Giao thông vận tải chỉ ra và chúng tôi hiện nay cũng đang tiếp thu khắc phục một cách triệt để.

Vấn đề lợi dụng chủ trương để thực hiện các dự án này, việc này tôi nghĩ Đảng, Nhà nước và Chính phủ sẽ giao cho các ngành chức năng như là Tổng Thanh tra Chính phủ, Bộ Công an để vào cuộc một cách quyết liệt để chúng ta xử lý nghiêm những cá nhân, tổ chức mà lợi dụng chủ trương để làm ảnh hưởng đến người dân. Riêng Bộ Giao thông vận tải chúng tôi quán triệt trong ngành là chúng ta phải làm một cách nghiêm túc với cái tâm, để làm sao phục vụ tốt cho Đảng và Nhà nước, nếu có trường hợp chỉ ra rõ sai phạm thì với trách nhiệm của mình, tôi sẽ cương quyết xử lý cán bộ thuộc quyền một cách nghiêm túc nhất. Việc tranh chấp do chưa hoàn chỉnh được thể chế cũng như gây bức xúc của người dân và tranh chấp trong cộng đồng, việc này cũng có xảy ra giữa một số trạm hiện nay hoạt động không hiệu quả dẫn đến tâm tư của các nhà đầu tư, tranh chấp về một số việc liên quan đến đền bù, tái định cư, chính sách khác, hiện diện ra.

Tuy nhiên, chúng tôi nghĩ rằng làm công trình dự án thì hầu như không thể tránh khỏi một số bất cập, vì hệ thống chúng ta chưa hoàn chỉnh, còn để đảm bảo hài hòa lợi ích của nhà nước, người dân và doanh nghiệp thì chúng tôi sẽ quan tâm đặc biệt với những dự án BOT mà hiện nay có vấn đề, có dư luận, thì chúng tôi chỉ đạo các ngành chức năng xuống phối hợp với địa phương nghiên cứu, đề xuất ra giải pháp để xử lý ngay. Còn về lâu dài, chúng ta thực hiện nghiêm Nghị quyết 437 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, chúng tôi đã dừng 4 dự án BOT đã ký hợp đồng triển khai chậm, 10 dự án đã được phê duyệt chưa ký hợp đồng cũng dừng lại. Nghĩa là có 14 dự án BOT chúng tôi không triển khai và sắp tới chúng tôi chỉ tổ chức triển khai trên đường song hành, đường mới hoàn toàn để đảm bảo chúng ta có hạ tầng, người dân có sự chọn lựa và hài hòa lợi ích của nhà nước, của người dân.

Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu (An Giang): Xin Bộ trưởng trả lời rõ hơn về việc BOT đi theo với việc mở rộng quốc lộ 1A như Quốc lộ 91, 90 Hà Nội-Bắc Giang, Thái Nguyên, Chợ Mới, BOT làm một nơi, thu phí một nơi như tuyến tránh Phúc Yên, hầm Phước Tượng, Phú Gia ở Huế v.v.. tuân theo quy hoạch nào của bộ và ai là người chịu trách nhiệm.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể nói: Về việc mở rộng quốc lộ 1A, một số quốc lộ trên Thái Nguyên và một số trạm hiện nay chúng ta đặt trên các tuyến song hành, kể cả trên tuyến chính và phục vụ cho cả tuyến tránh. Tất cả những việc này chúng tôi đã báo cáo đầy đủ cho Quốc hội qua báo cáo của Bộ Giao thông vận tải. Hiện nay chúng tôi thực hiện việc xử lý những dự án này trên cơ sở đánh giá toàn diện của Chính phủ. Vì khi chúng ta ứng xử nó còn liên quan đến kinh phí và liên quan đến nhiều mặt. Hiện nay chúng ta xem BOT là một kênh quan trọng nhất để phát triển hạ tầng giao thông trong thời gian sắp tới. Hiện nay chúng tôi triển khai, Quốc hội cũng đã biểu quyết, chúng ta xây dựng mới 654km đường cao tốc Bắc – Nam phía đông trên nền tảng vốn ngân sách Nhà nước và kể cả xã hội hóa với hình thức PPP, chúng ta vẫn tiếp tục thu phí. Do đó, chúng tôi nghĩ rằng một số bất cập này chúng tôi sẽ cố gắng tham mưu Chính phủ một cách tốt nhất, khi Chính phủ có quyết định chúng tôi sẽ thực hiện tốt chỉ đạo của Chính phủ.

Lợi ích của người dân?

Đại biểu Hoàng Quang Hàm (Phú Thọ): Về các dự án BOT Bộ trưởng có nói là phương án xử lý và dựa trên lợi ích của người dân. Sau khi nghe Bộ trưởng trả lời và Bộ trưởng báo cáo thì tôi không thấy như thế. Bức xúc hiện nay nằm ở 17 dự án đặt sai vị trí. Có 3 dự án dân không đi phải trả tiền. 6 dự án làm trên đường cao tốc và làm đường chính thì đặt ở đường chính và thu cả cao tốc, tức là không đi cao tốc cũng phải trả tiền. 6 dự án không đi đường tránh phải trả tiền.

Tôi thấy trong báo cáo của Bộ trưởng cũng như trong giải pháp Bộ trưởng vừa nêu, tôi chỉ thấy toát lên là dân chịu thì thu, dân không chịu thì dừng, giảm giá, sau đó thuyết phục xong lại dừng, dân không chịu lại dừng. Báo cáo Bộ trưởng dân chịu thì thu, tôi hỏi Bộ trưởng như thế đã vì lợi ích của dân chưa, tại sao dân không đi phải trả tiền. Ngày chúng ta làm 17 dự án BOT này hầu hết là chỉ định thầu.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể  trả lời: Ba dự án chúng tôi báo cáo nằm ngoài phạm vi dự án, một số dự án lịch sử để lại, những dự án này chúng ta đã triển khai lâu rồi, khi chuyển về bộ chúng tôi tiếp nhận. Ví dụ, trạm Bắc Thăng Long ra Nội Bài, chúng tôi đã báo cáo Chính phủ, năm 2014 Thủ tướng Chính phủ đã có một văn bản chỉ đạo là tiếp tục thực hiện việc thu phí. Do đó, với trách nhiệm của mình, chúng tôi sẽ cố gắng thực hiện đúng theo chỉ đạo. Còn những dự án trước đây, khi chúng ta lập đưa vào dự án và dự án được duyệt đều có sự tham gia của chính quyền địa phương của các bộ, ngành và thời điểm chúng ta phê duyệt dự án các bên có liên quan, trong đó có Bộ Giao thông vận tải xem trạm thu chỗ đó là hợp lý do đó nó nằm trong dự án. Hiện nay nếu chúng ta di dời các trạm đó thì chúng ta phải tham mưu cho Chính phủ, Quốc hội và phải có một khoản kinh phí để thực hiện hợp đồng với nhà đầu tư BOT.

Một số dự án lớn như đường cao tốc Hà Nội-Hải Phòng, đây là những dự án trọng điểm để kết nối cảng Hải Phòng và Hà Nội và một số khu vực phía Bắc… Chủ trương của chúng ta thời điểm đó là nghiên cứu dự án để làm sao mang tính khả thi, có thể phát triển, nâng cấp hạ tầng cho địa phương có dự án đi qua.

Toàn bộ việc này đều thực hiện đúng theo trình tự, thủ tục và quy định của pháp luật, có sự cộng đồng trách nhiệm không chỉ của Bộ Giao thông mà còn của các bộ, ngành, địa phương. Hiện nay để xử lý những dự án này, chúng tôi cũng biết ngân sách nhà nước hết sức khó khăn, vừa qua để cân đối một số công trình trọng điểm với kinh phí nhỏ nhưng cũng khó cân đối được, vì nguồn vốn của chúng ta đã bố trí trung hạn. Hiện nay cũng khó có thể bố trí được nguồn vốn lớn để mua lại toàn bộ các dự án này, chúng tôi cũng đã báo cáo với đại biểu Quốc hội, khi Quốc hội biểu quyết nếu có khả năng cân đối các nguồn vốn thì chúng tôi sẵn sàng mua lại toàn bộ các dự án này vì dù sao đi nữa chúng ta đã ký hợp đồng với nhà đầu tư, cũng đã vận hành công trình phục vụ địa phương với nhiều cơ quan, đơn vị thống nhất với nhau. Do đó chúng tôi mong đại biểu Quốc hội và người dân hết sức thông cảm.

Về trách nhiệm của mình, để đảm bảo hài hòa chúng tôi cố gắng giảm các chi phí của người dân đi qua các trạm này một cách tốt nhất, giảm toàn bộ các xe và giảm bà con sống trong khu vực của các trạm thu BOT.

Đại biểu Hoàng Quang Hàm không đồng ý với phần trả lời của Bộ trưởng. Đại biểu nói: Nghe Bộ trưởng giải thích, tôi thấy thêm một giải pháp đây là những vấn đề của lịch sử. Quan điểm của Bộ trưởng là thuyết phục người dân và giảm giá. Ngày xưa khi ta làm các dự án thì các bộ, ngành, địa phương, nhà thầu, ngân hàng thống nhất với nhau, người dân có biết đâu. Tại sao bây giờ người dân phải chịu và tại sao bây giờ những đường chính chúng ta không chỉ thu phần chúng ta cải tạo. Tôi hỏi Bộ trưởng là những giải pháp mà Bộ trưởng nói là bây giờ trước khi bàn đến ngân sách và người dân, chúng ta phải xem lại các dự án BOT này đã thương thảo về 24 năm như lúc làm cao tốc Bắc – Nam chúng ta nói các dự án BOT vòng đời trung bình 24 năm chưa? Chúng ta đã thương thảo với các nhà đầu tư giảm lợi nhuận định mức chưa, chúng ta đã thương thảo với ngân hàng để trả lãi suất chưa? Bởi vì, ngày xưa 3 đối tác này ngồi với nhau để làm dự án BOT này. Bây giờ khi vỡ lở ra thì người dân phải chịu, tôi thấy chưa thỏa đáng.

Đại biểu Nguyễn Thị Kim Bé  (Kiên Giang) sau khi chất vấn vè các trạm BOT không đúng vị trí, và nghe trả lời đã lưu ý: Tôi xin nói là người dân không xin Nhà nước hoặc doanh nghiệp cho người dân được giảm. Có đi thì có trả, tôi muốn hỏi sự công bằng ở đây. Về lâu dài những trạm đặt không đúng như thế gây bức xúc cho người dân. Như vậy, Bộ trưởng giải quyết vấn đề này như thế nào? Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân  cũng nói : Trạm đi chỉ vài trăm mét nhưng phải trả tiền cả tuyến thì giải pháp như thế nào? Tức là có mức thu khác nhau cho các đối tượng đi trên con đường.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể: Trong thời gian vừa qua đối với trạm T2, Bộ Giao thông vận tải đã làm việc với Ủy ban nhân dân các cấp của tỉnh An Giang rất nhiều lần. Chúng tôi xin tiếp thu ý kiến của đại biểu Bé, sau kỳ họp này chúng tôi sẽ giao cho Tổng cục Đường bộ cùng với chính quyền địa phương sẽ rà soát một cách kỹ lưỡng tất cả các phương án để có một giải pháp hợp lý.

Chỉ định thầu

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa (TP Hồ Chí Minh): Một số cử tri là doanh nghiệp trong nước và nước ngoài cho biết, ở một số địa phương chỉ một, hai doanh nghiệp hoặc công ty con của các doanh nghiệp đó được giao rất nhiều dự án hạ tầng kỹ thuật thông qua chỉ định thầu. Hoặc đấu thầu nhưng có hiện tượng dàn xếp mà họ không thể nào cạnh tranh được. Hiện tượng này kéo dài nhiều năm, tổng cộng giá trị lên đến nhiều chục nghìn tỷ đồng. Tình trạng đặc quyền và độc quyền này khiến cho việc cạnh tranh bị vô hiệu, nhiều dự án bị kéo dài, đội vốn và có vụ đến 36 lần. Xin cho biết có việc này không, quan điểm và giải pháp của quý vị.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể  trả lời: Không dự án nào không tổ chức đấu thầu, không công khai trên trang web của Bộ Kế hoạch và Đầu tư với thời hạn theo quy định là 1 tháng. Trong thời gian 1 tháng đó các nhà đầu tư nếu có quan tâm sẽ nghiên cứu thông tin, hồ sơ để tham gia đấu thầu dự án. Với những dự án có từ 2 nhà đầu tư tham gia trở lên thì Bộ Giao thông vận tải sẽ tiến hành đấu thầu theo luật định. Tuy nhiên, thời gian vừa qua chúng ta triển khai nhiều dự án BOT, giai đoạn đó nhiều nhà đầu tư chưa rành thủ tục dự án BOT và còn nhiều công việc do thời điểm trước đó nhiều nên ít nhà đầu tư quan tâm. Chính vì chỉ 1 nhà đầu tư quan tâm dự án, do đó Bộ Giao thông vận tải không thể nào tổ chức đấu thầu.

Một số dự án chúng tôi kéo dài thời gian thông báo trên trang web đấu thầu để mong muốn có thêm một nhà thầu, một liên doanh nào đó tham gia để tổ chức đấu thầu. Tuy nhiên, không có căn cứ vào luật vẫn cho phép Bộ Giao thông vận tải chỉ định thầu với điều kiện chỉ có một nhà thầu tham gia, bởi vì bức xúc của địa phương mong muốn có hạ tầng, bà con trông chờ nhưng không có nhà đầu tư chẳng lẽ chúng ta để như thế. Do đó, theo luật chúng tôi phải chỉ định thầu theo quy định và việc này đã được Thanh tra Chính phủ, các cơ quan chức năng, nhất là Bộ Kế hoạch và Đầu tư giám sát một cách chặt chẽ. Chúng tôi nghĩ việc chỉ định thầu của chúng ta là phương án bắt buộc vì không có 2 nhà đầu tư trở lên buộc chúng ta thực hiện để triển khai dự án.

Việc đấu thấu có hình thức hay không? Luật Đấu thầu của chúng ta rất chặt chẽ, thông báo mời thầu, đưa ra hồ sơ mời thầu, tổ chức đấu thầu quy định rất chặt chẽ, các cơ quan chức năng hiện nay cũng tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện Luật Đấu thầu. Chúng tôi biết được tất cả các hoạt động này đều được kiểm tra, giám sát một cách chặt chẽ, khi phát hiện có hiện tượng thông thầu, có hiện tượng vi phạm Luật Đấu thầu thì chúng ta căn cứ vào Luật Đấu thầu để chúng ta xử lý.

Một số dự án kéo dài gây lãng phí, việc này thực tế có, khi đấu thầu thì các nhà thầu đều mong muốn nhận được nhiều công trình, dự án và tham gia nhiều dự án. Do đó, có một số nhà thầu trúng nhiều dự án nhưng ở rải rác các địa phương. Vấn đề phối hợp giữa các bộ, ngành, các địa phương chưa chặt chẽ. Nhà thầu trúng được một số dự án thì dẫn đến yếu kém vì năng lực tài chính không đáp ứng được cùng một thời điểm thực hiện được nhiều gói thầu, do đó một số công trình, dự án chậm dẫn đến lãng phí. Tuy nhiên, về góc độ bộ, chúng tôi họp giao ban hàng tháng, hàng quý, thậm chí những bức xúc hàng tuần để chúng tôi kiểm tra, giám sát tiến độ thực hiện của các nhà thầu với những dự án trúng thầu với hy vọng dự án sẽ hoàn thành đúng tiến độ, đảm bảo chất lượng, tránh lãng phí.

Việc xét duyệt dự toán cũng như vị trí đặt trạm thu phí, dự án BT, BOT v.v.. chúng tôi thực hiện quyết toán hoặc phê duyệt đúng quy định của pháp luật. Trong thời gian vừa qua Bộ Giao thông vận tải đề nghị Bộ Xây dựng chỉ đạo Viện Kinh tế của Bộ Xây dựng tham gia thẩm tra dự toán cho Bộ Giao thông vận tải, bởi vì chúng tôi biết những dự án BOT có nhiều dư luận và được sự quan tâm đặc biệt của người dân. Do đó, Bộ Giao thông vận tải với trách nhiệm của mình đáng lẽ thẩm tra dự toán và thẩm định phê duyệt luôn nhưng Bộ Giao thông vận tải vẫn đề nghị Bộ Xây dựng. Vừa qua tất cả dự án BOT hầu như Bộ Xây dựng thẩm tra dự toán, những dự án BOT khi triển khai tất cả các quy định về vị trí, mức thu hoặc triển khai đều có sự giám sát một cách chặt chẽ.

Về giải pháp lâu dài, chúng ta đã rút kinh nghiệm khi dự án được duyệt thì dự phòng rất lớn do đó dự án cao tốc Bắc-Nam phía Đông và những dự án hiện nay Bộ Giao thông triển khai thực hiện theo chỉ đạo của Quốc hội, Chính phủ. Sau khi dự án được duyệt, Bộ  Giao thông vận tải sẽ tiến hành lập hồ sơ thiết kế kỹ thuật dự toán, phê duyệt hồ sơ dự toán của hồ sơ thiết kế kỹ thuật gần sát với việc triển khai để làm sao dự toán của thiết kế kỹ thuật gần với thực tế, tránh tình trạng phê duyệt dự án, ký hợp đồng thì cao nhưng thực tế thu lại thấp. Việc này chúng tôi đã triển khai cho dự án cao tốc Bắc-Nam phía Đông và những dự án hiện nay.

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa chưa hài lòng với phần trả lời: Những việc đã nêu có hay không có, nếu có thì xử lý thế nào, giải pháp sắp tới thế nào? Tôi nêu một ví dụ: Báo Dân trí ngày 21/5/2018 có một tít là “Kiểm toán 30 dự án BOT kiến nghị xử lý 4.500 tỷ đồng”, trong này nói rõ 17 dự án đầu tư theo hợp đồng BOT trong năm 2017 hầu hết các dự án BOT đều lựa chọn nhà đầu tư theo hình thức chỉ định thầu, làm giảm sự cạnh tranh và tiềm ẩn rủi ro chọn nhà đầu tư không đủ năng lực. Một số dự án rất lớn. Người ta nói công trình giao thông đó chỉ phục vụ cho dự án bất động sản của nhà đầu tư kinh doanh được đánh đổi, do đó những con đường đó rất đắt vì sự đánh đổi ấy. Điều chúng tôi hỏi ở đây là kiểm toán đã nêu rồi, xin Bộ trưởng và Chính phủ cho biết chúng ta xử lý việc này như thế nào, chừng nào xử lý? Vì đây dính tới hàng ngàn tỷ đồng của ngân sách, của xã hội và của nhân dân.

Đại biểu Cao Thị Xuân (Thanh Hóa) nêu vấn đề: Theo Báo cáo giám sát số 177 ngày 11/8/2017 báo cáo giám sát các dự án BOT giao thông của Ủy ban Thường vụ Quốc hội năm 2017 cho thấy, tất cả các dự án BOT đều là chỉ định thầu, chỉ có một dự án tổ chức đấu thầu nhưng sau đó cũng chỉ một nhà thầu tham gia. Bộ Giao thông vận tải lý giải Luật Đấu thầu cho phép chỉ định thầu nhưng rất nhiều dự án các nhà thầu được chỉ định thầu bán lại cho các nhà đầu tư khác để hưởng lợi. Cử tri cho rằng, việc doanh nghiệp được hưởng lợi từ chênh lệch có nghĩa là xã hội đã mất đi một khoản chi phí bất hợp lý từ việc chỉ định thầu. Bộ trưởng lý giải vấn đề này như thế nào?

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể: Tất cả các dự án sau khi chúng ta triển khai, mở rộng nâng cấp quốc lộ 1 và đường Hồ Chí Minh qua Tây Nguyên, tức là sau giai đoạn khoảng 2011-2012, những dự án sau thời điểm đó chúng tôi đều tổ chức đấu thầu đúng quy định và có thể giám sát qua trang web về đấu thầu của Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

Riêng Quốc lộ 1 và đường Hồ Chí Minh qua Tây Nguyên, đây là dự án trọng điểm, chúng ta thực hiện Nghị quyết 13 tại thời điểm triển khai dự án, thời gian rất cấp bách. Thời điểm đó các bộ, ngành, đặc biệt là Bộ Giao thông vận tải đã nghiên cứu nhiều giải pháp để xin chủ trương của Chính phủ, Bộ Giao thông vận tải đã có văn bản kiến nghị Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ xem xét chỉ định thầu để triển khai nhanh, đảm bảo dự án lớn từ Thanh Hóa tới Cần Thơ, cũng như đường Hồ Chí Minh qua Tây Nguyên. Thủ tướng Chính phủ đã có quyết định chỉ định thầu các gói thầu liên quan đến dự án quốc lộ 1 và đường Hồ Chí Minh qua Tây Nguyên. Như vậy số liệu chúng ta giám sát thấy chỉ có 1 dự án tổ chức thông báo, có lẽ chưa đủ, vì những dự án sau giai đoạn đó chúng tôi tổ chức đấu thầu hết.

Những dự án liên quan tới quốc lộ 91, trạm T2, chúng tôi khẳng định việc xây dựng các dự án BOT tổ chức thu phí có nghĩa là 1 dự án bố trí 1 trạm. Đây là dự án có nhiều bất cập liên quan đến việc đi lại của người dân xung quanh khu vực trạm, có thể đi gần qua trạm nhưng cũng phải trả phí. Rồi những đường giao cắt ngang đi xuyên qua trạm cự ly ngắn nhưng cũng phải trả phí. Đây là hình thức bất khả kháng, bởi vì khi đường đã có dân sinh sống hai bên với mật độ dân cư và đường giao thông dày chúng ta không thể tổ chức thu phí kín, bởi vì nếu tổ chức thu phí kín không thể đền bù, giải phóng mặt bằng. Chúng tôi đã chỉ ra trong báo cáo với Quốc hội là những dự án tổ chức thu phí hở thế này có việc hơi bất cập.

Hiện nay, theo chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Giao thông vận tải đã triển khai các dự án mới, chúng tôi tổ chức thu phí kín toàn bộ. Có nghĩa là chúng tôi làm đường song hành, Bộ Giao thông sẽ làm một đường song hành với quốc lộ hiện hữu, vận hành dự án này như một đường cao tốc, toàn bộ việc thu phí là thu phí kín để tránh tình trạng này, đó là giải pháp. Hiện nay do thu phí hở nên còn một số bất cập. Chúng tôi rất mong chính quyền địa phương và bà con hết sức thông cảm vì dự án này cũng như nhiều dự án khác chúng ta đều tổ chức thu phí hở. Để miễn, giảm chúng tôi đã thực hiện miễn giảm ở khu vực trạm T2 rất lớn, toàn bộ bà con sống trong khu vực và thành phố Long Xuyên đã được xem xét miễn, giảm như một số dự án đặc biệt.

THÁI VŨ