Vấn đề cần làm rõ xác định Tòa án nào có thẩm quyền xét xử vụ án

Theo nội dung vụ án thì Nguyễn Quốc K có hành vi điều khiển xe ô tô tham gia giao thông và gây tai nạn với hậu quả làm anh Hoàng Văn Q (quân nhân) bị gãy xương bàn chân trái, tỷ lệ thương tích 31%; anh Đỗ Hữu M bị chấn thương sọ não nặng được đưa đi cấp cứu và tử vong tại Bệnh viện. Như vậy, một điều chắc chắn rằng hành vi của K là phạm vào tội “Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ” quy định tại Điều 260 BLHS năm 2015. Tuy nhiên, để xác định Tòa án nào có thẩm quyền xét xử vụ án thì cần làm rõ các vấn đề sau:

Thứ nhất, nếu đưa vụ án xét xử thì Nguyễn Quốc K sẽ bị xét xử theo điểm, khoản nào của Điều 260 BLHS năm 2015. Theo nội dung bài viết thì cả hai quan điểm đều thống nhất rằng hành vi của Nguyễn Quốc K cấu thành tội phạm quy định tại điểm a khoản 1 Điều 260 BLHS năm 2015. Tại điểm a khoản 1 Điều 260 BLHS năm 2015 quy định cụ thể như sau: “1. Người nào tham gia giao thông đường bộ mà vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm: a) Làm chết 01 người hoặc gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;”. Phân tích quy định này thì thấy rằng một người tham gia giao thông đường bộ mà vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo điểm a khoản 1 Điều 260 BLHS năm 2015 chỉ trong các trường hợp sau: làm 01 người chết hoặc làm 01 người bị thương tích hoặc bị tổn hại sức khỏe với tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 61% trở lên hoặc làm chết 01 người và làm 01 người bị thương tích hoặc bị tổn hại sức khỏe với tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 61% trở lên.

Trở lại vụ án, thì mặc dù hành vi của Nguyễn Quốc K gây hậu quả làm anh Hoàng Văn Q (quân nhân) bị gãy xương bàn chân trái nhưng tỷ lệ thương tật là 31%. Do đó, hành vi của Nguyễn Quốc K đối với anh Hoàng Văn Q chưa đến mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự do không thỏa mãn quy định tại điểm a khoản 1 Điều 260 BLHS năm 2016.

Thứ hai, xác định ai là bị hại trong vụ án. Theo quy định tại khoản 1 Điều 62 BLHS năm 2015 thì “Bị hại là cá nhân trực tiếp bị thiệt hại về thể chất, tinh thần, tài sản hoặc là cơ quan, tổ chức bị thiệt hại về tài sản, uy tín do tội phạm gây ra hoặc đe dọa gây ra”. Như đã phân tích ở trên thì chỉ có hành vi làm anh Đỗ Hữu M tử vong của Nguyễn Quốc K mới là hành vi phạm tội bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo điểm a khoản 1 Điều 260 BLHS năm 2015. Còn hành vi của K đối với anh Hoàng Văn Q gây hậu quả làm anh Q bị tổn thương cơ thể tỷ lệ 31% không phạm tội nên anh Q không phải là bị hại trong vụ án mà được xác định là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án theo quy định tại khoản 1 Điều 65 BLTTHS năm 2015: “1. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án là cá nhân, cơ quan, tổ chức có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án hình sự”.

Thứ ba, Tòa án nào có thẩm quyền giải quyết? Tại điểm b khoản 1 Điều 272 BLTTHS năm 2015 có quy định như sau: “1. Tòa án quân sự có thẩm quyền xét xử: b) Vụ án hình sự mà bị cáo không thuộc đối tượng quy định tại điểm a khoản 1 Điều này liên quan đến bí mật quân sự hoặc gây thiệt hại đến tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm của quân nhân tại ngũ, công chức, công nhân, viên chức quốc phòng, quân nhân dự bị trong thời gian tập trung huấn luyện hoặc kiểm tra tình trạng sẵn sàng chiến đấu hoặc gây thiệt hại đến tài sản, danh dự, uy tín của Quân đội nhân dân hoặc phạm tội trong doanh trại quân đội hoặc khu vực quân sự do Quân đội nhân dân quản lý, bảo vệ”. Như vậy, hành vi gây thiệt hại sức khỏe cho quân nhân phải là hành vi phạm tội (bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo BLHS năm 2015) mới thuộc thẩm quyền xét xử của Tòa án quân sự. Do hành vi của K đối với quân nhân Q là không phạm tội nên Tòa án quân sự khu vực, quân khu H không có thẩm quyền xét xử hành vi của K.

Tóm lại, hành vi của Nguyễn Quốc K là phạm vào tội “Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ” quy định tại điểm a khoản 1 Điều 260 BLHS năm 2015 do điều khiển xe ô tô tham gia giao thông làm chết 01 người là anh Đỗ Hữu M. Vì vậy, Tòa án nhân dân huyện C, tỉnh K là Tòa án có thẩm quyền xét xử vụ án theo quy định tại khoản 1 Điều 268 BLTTHS năm 2015.

Trên đây là một số ý kiến xin trao đổi cùng tác giả và bạn đọc.

 Xét xử bị cáo gây vụ tai nạn giao thông ở Bến Lức, Long An – Ảnh TNo

DƯƠNG TẤN THANH ( TAND Tx Duyên Hải, Trà Vinh)