Tháo gỡ những vấn đề thực tiễn đặt ra nhưng chưa có luật, hoặc đã có luật nhưng thực tiễn đã vượt qua

Tham dự phiên họp có Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Phạm Bình Minh; Phó Thủ tướng Lê Minh Khái; Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam; Đại tướng Tô Lâm, Bộ trưởng Bộ Công an; lãnh đạo các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ.

Theo chương trình, Chính phủ sẽ cho ý kiến đối với Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Công an nhân dân; đề nghị xây dựng các luật: Luật Căn cước công dân (sửa đổi), Luật các Tổ chức tín dụng (sửa đổi), Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và Động viên công nghiệp, Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn.

Hiện nay, công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế, pháp luật là một đột phá chiến lược của Đảng, Nhà nước, là trọng tâm ưu tiên được Chính phủ tập trung đầu tư, quyết liệt tổ chức thực hiện.

Thời gian qua, công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế đã có bước chuyển biến tích cực, dần đi vào nền nếp, ngày càng chuyên nghiệp, bảo đảm tiến độ, chất lượng. Đây là phiên họp Chính phủ chuyên đề xây dựng pháp luật thứ 9- cũng là phiên họp Chính phủ chuyên đề pháp luật cuối cùng trong năm 2022.

Tại 9 phiên họp này, Chính phủ cho ý kiến, thông qua 40 dự án, đề nghị xây dựng luật. Chính phủ đã trình Quốc hội 20 dự án luật, 13 dự án luật đã được Quốc hội thông qua và 7 dự án luật đang được Quốc hội cho ý kiến.

Đến tháng 11/2022, Chính phủ đã ban hành 8 Nghị quyết Phiên họp chuyên đề về xây dựng pháp luật, chính sách. Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều văn bản như Công văn 301/TTg-PL ngày 6/4/2022, Công điện 805/CĐ-TTg ngày 11/9/2022..., trong đó có nội dung chỉ đạo công tác xây dựng, hoàn thiện pháp luật.

Nhiều văn bản quy phạm pháp luật được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành theo thẩm quyền. Đến thời điểm này của năm 2022, Chính phủ đã ban hành 101 Nghị định, Thủ tướng Chính phủ ban hành 28 Quyết định quy phạm pháp luật.

Riêng trong lĩnh vực chuyển đổi số, Chính phủ, Thủ tướng đã ban hành 16 văn bản trong năm 2022 (gồm 4 Nghị định, 1 Nghị quyết của Chính phủ và 10 Quyết định, 1 Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ).

Tuy nhiên, chúng ta còn nhiều vấn đề cần làm để tiếp tục xây dựng, hoàn thiện thể chế, khơi thông nguồn lực phục vụ phát triển nhanh, bền vững, nhất là trong bối cảnh hiện nay.

Phát biểu khai mạc phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính ghi nhận đánh giá cao các bộ, ngành, cơ quan đã tích cực, nỗ lực, trách nhiệm trong việc chuẩn bị, xây dựng, trình các đề nghị, dự án luật trong năm 2022.

Thủ tướng đề nghị các đại biểu trình bày báo cáo, phát biểu ý kiến ngắn gọn, rõ ý, đi thẳng vào vấn đề; tập trung thảo luận về các vấn đề quan trọng, còn ý kiến khác nhau cần thảo luận, xin ý kiến Chính phủ, bảo đảm tiến độ, chất lượng của phiên họp; nhằm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong thực tế, những vấn đề thực tiễn đặt ra nhưng chưa có luật, hoặc đã có quy định của luật nhưng thực tiễn đã vượt qua.

Sau một ngày làm việc khẩn trương, sôi nổi, trách nhiệm, phiên họp đã hoàn thành chương trình đề ra, tập trung xem xét, cho ý kiến đối với dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Công an nhân dân và đề nghị xây dựng các luật: Luật Căn cước công dân (sửa đổi), Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi), Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp, Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn.

Kết luận chung về phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ thời gian qua, Chính phủ đã dành nhiều thời gian, công sức, nguồn lực, có nhiều đổi mới trong công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế, đáp ứng yêu cầu của một đột phá chiến lược. Chính phủ, Thủ tướng đã yêu cầu bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ, chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trực tiếp chỉ đạo công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế, pháp luật.

Năm 2022, Chính phủ tổ chức 9 phiên họp chuyên đề pháp luật, cho ý kiến, thông qua đối với 39 dự án, đề nghị xây dựng luật. Chính phủ đã trình Quốc hội 19 dự án luật, trong đó 12 dự án luật đã được Quốc hội thông qua và 7 dự án luật đang được Quốc hội cho ý kiến, với chất lượng xây dựng luật nhìn chung được nâng lên một bước.

Đến chiều ngày 26/12/2022, Chính phủ đã ban hành 106 nghị định, Thủ tướng Chính phủ ban hành 28 quyết định quy phạm pháp luật.

Chính phủ thực hiện nghiêm túc Kết luận 19 của Bộ Chính trị về định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khoá XV, chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2022 và chuẩn bị cho các năm tiếp theo; tham gia tích cực, hiệu quả vào việc xây dựng, ban hành Nghị quyết 27 của Trung ương về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoan mới; nâng cao năng lực phản ứng chính sách, tích cực rà soát, sửa đổi và đề xuất sửa đổi các quy định, tháo gỡ, giải quyết các khó khăn, điểm nghẽn, khơi thông các nguồn lực phục vụ công tác phòng chống dịch và phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội.

Thủ tướng nhấn mạnh, điều này cho thấy sự nỗ lực, cố gắng của các ngành, các cấp; sự đồng hành, phối hợp chủ động, tích cực của Quốc hội với Chính phủ; sự lãnh đạo của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đứng đầu là Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng với công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế.

Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu, kết quả rất cơ bản, Thủ tướng nêu rõ, còn những hạn chế, bất cập cần phải cố gắng hơn nữa trong việc sửa đổi quy trình xây dựng, ban hành văn bản; nâng cao chất lượng, bảo đảm tiến độ trình; tăng cường năng lực phản ứng chính sách, phát hiện, xử lý và tháo gỡ điểm nghẽn, khó khăn, vướng mắc về thể chế, pháp luật; sự phối hợp giữa các bộ, ngành, địa phương, lấy ý kiến các đối tượng tác động; công tác truyền thông chính sách; đầu tư nguồn lực, tham khảo kinh nghiệm quốc tế, sơ kết, tổng kết, đánh giá, rút kinh nghiệm… trong công tác này.

Thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ, chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tiếp tục trực tiếp chỉ đạo công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế; rà soát các công việc đã triển khai, rút kinh nghiệm với tinh thần không cầu toàn, không nóng vội. Bám sát tình hình thực tế, đề xuất xây dựng văn bản quy phạm pháp luật một cách kịp thời, đáp ứng yêu cầu thực tiễn, nếu vượt thẩm quyền thì báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định. Quan tâm hơn nữa, đẩy mạnh truyền thông chính sách trước, trong và sau khi ban hành chính sách.

Văn phòng Chính phủ rà soát chương trình công tác xây dựng pháp luật để kiến nghị Thủ tướng Chính phủ tiếp tục phân công các bộ, ngành triển khai, các Phó Thủ tướng phụ trách chỉ đạo, tăng cường kiểm tra, đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, xây dựng các văn bản bảo đảm kịp thời về tiến độ, nâng cao về chất lượng. Bộ Tư pháp thực hiện nhiệm vụ thẩm định các văn bản quy phạm pháp luật một cách kỹ lưỡng, đầy đủ, thẳng thắn, nâng cao hơn nữa tinh thần trách nhiệm.

Bộ Tư pháp chủ trì, phối hợp với Văn phòng Chính phủ và các bộ, ngành liên quan sơ kết công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế và tổ chức thi hành pháp luật năm 2022, trong đó có đánh giá cụ thể về 5 trọng tâm trong lãnh đạo, chỉ đạo: tăng cường vai trò người đứng đầu; siết chặt kỷ luật, kỷ cương; nâng cao năng lực phản ứng chính sách, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, bất cập, thúc đẩy phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội; tập trung đầu tư nguồn lực; thu hút, nâng cao chất lượng nhân lực. Đánh giá cả 2 mảng công tác: Xây dựng, hoàn thiện thể chế và tổ chức thi hành pháp luật.

Thủ tướng yêu cầu nghiên cứu xây dựng nghị quyết - văn bản riêng về công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế và tổ chức thi hành pháp luật của Chính phủ cho năm 2023 và thời gian tới, trên nguyên tắc nội dung, hình thức, tiến độ rõ ràng, giao việc cụ thể, thiết thực, dễ hiểu, dễ nhớ, dễ làm, dễ kiểm tra, dễ giám sát, dễ đánh giá./.

NGUYỄN THỊ HOA ( Trường Cao đẳng Du lịch Hà Nội)