Bỏ thuế khoán để hộ kinh doanh phát triển bền vững hơn

Tại Hội thảo “Sắp bỏ thuế khoán, hộ kinh doanh cần chuẩn bị gì?” diễn ra ngày 8/10 tại TP.HCM do Báo Tuổi Trẻ phối hợp với Cục Thuế (Bộ Tài chính), Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) và Sở Công Thương TP.HCM tổ chức, Phó Cục trưởng Cục Thuế Mai Sơn khẳng định ngành Thuế đang triển khai nhiều giải pháp đồng bộ nhằm hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi thuận lợi từ hình thức nộp thuế khoán sang kê khai.

Chuyển đổi để minh bạch và phát triển bền vững

Theo ông Mai Sơn, phương pháp thuế khoán hiện nay đã bộc lộ nhiều hạn chế, chưa phản ánh đầy đủ quy mô và hiệu quả hoạt động của hộ kinh doanh. Phần lớn hộ vẫn hoạt động dựa trên kinh nghiệm, không có sổ sách kế toán, ngại thủ tục hành chính. Trong khi đó, doanh nghiệp đã được trang bị đầy đủ công cụ, công nghệ và nhân lực quản lý hiện đại.

“Chủ trương chuyển đổi không nhằm tăng thu ngân sách, mà hướng tới xây dựng môi trường kinh doanh công bằng, minh bạch và bền vững hơn cho chính hộ kinh doanh”, ông Sơn nhấn mạnh.

Ông Mai Sơn - Phó cục trưởng Cục Thuế (Bộ Tài chính) chia sẻ thông tin với bà con tiểu thương qua tham luận Bỏ thuế khoán, những định hướng và hỗ trợ của ngành thuế

Theo Nghị quyết số 68-NQ/TW, Việt Nam sẽ từng bước xóa bỏ thuế khoán, chuyển toàn bộ hộ kinh doanh sang phương pháp kê khai. Việc này giúp hộ kinh doanh được tiếp cận các chính sách hỗ trợ, dịch vụ thuế điện tử, hóa đơn điện tử như doanh nghiệp – qua đó nâng cao năng lực quản trị và minh bạch tài chính.

Thực tế, việc kê khai thuế không quá phức tạp như nhiều người lo ngại. Hộ kinh doanh chỉ cần ghi chép doanh thu, chi phí hàng ngày, sử dụng hóa đơn điện tử và thực hiện khai, nộp thuế qua các ứng dụng miễn phí như eTax Mobile. Cơ quan thuế đã tích hợp toàn bộ quy trình từ đăng ký, kê khai đến nộp thuế trực tuyến, giúp người nộp thuế thao tác nhanh gọn mọi lúc, mọi nơi.

Hơn 18.500 hộ kinh doanh đã chuyển đổi thành công

Theo số liệu của cơ quan Thuế, trong 9 tháng đầu năm 2025, cả nước đã có hơn 18.500 hộ kinh doanh nộp thuế khoán chuyển sang kê khai; gần 2.530 hộ chuyển lên mô hình doanh nghiệp. Đáng chú ý, 98% hộ kinh doanh kê khai đã thực hiện khai, nộp thuế điện tử; 133.000 hộ đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền.

Những con số này cho thấy sự thay đổi tích cực trong nhận thức và hành động của người dân, đồng thời khẳng định hướng đi chuyển đổi sang kê khai là tất yếu, phù hợp xu thế hiện đại hóa quản lý thuế.

Nhiều hộ kinh doanh vẫn còn nhiều lo lắng khi sắp bỏ thuế khoán, phải áp dụng hoá đơn điện tử

Ngành Thuế xác định cải cách thể chế, chính sách là khâu then chốt, nhằm thu hẹp chênh lệch nghĩa vụ thuế giữa hộ kinh doanh và doanh nghiệp, bảo đảm công bằng trong kinh doanh. Các dự thảo sửa đổi Luật Quản lý thuế, Luật Thuế GTGT và Luật Thuế TNCN dự kiến sẽ hoàn thành trong năm 2025 để có hiệu lực từ ngày 1/1/2026 – đồng bộ với lộ trình bỏ thuế khoán.

Song song đó, cơ quan Thuế làm việc với các doanh nghiệp công nghệ để cung cấp phần mềm kế toán, hóa đơn điện tử với chi phí ưu đãi, giúp hộ kinh doanh dễ dàng tuân thủ quy định mới.

“Chúng tôi đặt mục tiêu giảm ít nhất 30% thời gian xử lý thủ tục và 30% chi phí tuân thủ cho hộ kinh doanh. Các thủ tục như đăng ký thuế, khai nộp thuế điện tử, tạm ngừng kinh doanh… sẽ được rút gọn, chuyển tối đa sang hình thức trực tuyến”, ông Mai Sơn cho biết.

Ngành Thuế cũng đang nâng cấp hệ thống eTax Mobile và phát triển tờ khai thuế điện tử thông minh – hệ thống sẽ tự động đề xuất số liệu dựa trên dữ liệu hóa đơn và đăng ký thuế, người nộp chỉ cần kiểm tra và xác nhận.

Công tác tuyên truyền, hướng dẫn hộ kinh doanh được ngành Thuế xác định là nhiệm vụ trọng tâm. Nội dung tuyên truyền được thiết kế ngắn gọn, dễ hiểu, tránh dùng ngôn ngữ pháp lý phức tạp. “Chúng tôi chuyển từ tuyên truyền hành chính một chiều sang tương tác hai chiều – nghĩa là người nộp thuế hỏi, sẽ có người trả lời ngay. Hộ kinh doanh không còn cảm giác ‘không biết hỏi ai”, ông Sơn nói.

Theo ông Sơn, khi hộ kinh doanh minh bạch hóa hoạt động, họ sẽ chủ động quản trị, nắm rõ doanh thu – chi phí – lợi nhuận, từ đó xây dựng kế hoạch kinh doanh hiệu quả hơn. “Đây chính là nền tảng để hộ kinh doanh phát triển bền vững, vươn lên trở thành doanh nghiệp trong tương lai”, ông Mai Sơn khẳng định.

PV