Quy chế pháp lý về việc đăng tải bản đồ sai lệch chủ quyền và bài học rút ra từ Yody

Mặc dù hãng thời trang Yody đã lên tiếng xin lỗi về vụ việc thiếu sót trong khâu kiểm duyệt, dẫn tới đăng tải hình ảnh bản đồ Việt Nam thiếu 2 quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa – sai lệch chủ quyền Việt Nam. Việc này không chỉ làm ảnh hưởng tới uy tín của nhãn hàng mà còn là hành vi vi phạm pháp luật, có thể phải chịu trách nhiệm pháp lý.

Yody - một thương hiệu startup thành công về thời trang tại Việt Nam. Tiền thân là thương hiệu Hi5, được ra đời vào năm 2009, sau một thời gian phát triển đầy khó khăn. Đến năm 2014, Hi5 đã chính thức đổi tên thành Yody với ước mơ trở thành thương hiệu thời trang hàng đầu thế giới, ngành nghề chính là bán lẻ hàng may mặc, giày dép, hàng da và giả da trong các cửa hàng chuyên doanh. Kể từ thời điểm đó, Yody đã lớn mạnh không ngừng, trụ sở chính tại phường Việt Hòa, thành phố Hải Dương, tỉnh Hải Dương, cho đến nay, Yody đã có mặt trên 52 tỉnh thành phố trải dài khắp toàn quốc với tổng cộng 230 cửa hàng. Các sản phẩm của thương hiệu này có thiết kế khá đơn giản, phổ biến với giá thành vài trăm nghìn tới hơn 1 triệu đồng, do vậy được đông đảo giới công sở, thể thao ưa chuộng.

Hình ảnh cửa hàng Yody Bắc Giang lớn nhất Đông Nam Á

Ông chủ thương hiệu Yody, cũng là người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp – ông Nguyễn Việt Hòa đã từng có chia sẻ về tham vọng đưa Yody ra toàn cầu. Trước đó, ông Hòa còn đưa ra những định hướng về việc niêm yết Yody trên sàn chứng khoán, xác định vị trí của mình trong hàng loạt các thương hiệu thời trang của Đông Nam Á. Được biết, năm 2020, Yody đã bắt đầu được bán ra tại thị trường Mỹ.

Sau làn sóng kêu gọi tẩy chay Yody của cộng đồng mạng, hãng đã ra thông cáo báo chí để phản hồi cơ quan truyền thông cùng toàn thể người dân cả nước. Yody cho biết đã lập tức rà soát lại toàn bộ nội dung liên quan và thừa nhận đã để xảy ra thiếu sót nói trên trong một video truyền tải thông điệp cảm ơn khách hàng nhân dịp kỷ niệm sinh nhật 9 tuổi của công ty.

Sai sót này xảy ra do bộ phận truyền thông của chúng tôi đã sơ suất trong quá trình xử lý hình ảnh và kiểm duyệt nội dung của video. Là một doanh nghiệp Việt Nam, được lập ra bởi những người Việt, chúng tôi ý thức rất rõ rằng sai sót này là không thể bao biện’ – Yody lên tiếng sai sót này là không thể bao biện và gửi lời xin lỗi đến người dân Việt Nam vì đã để xảy ra sự cố.

Dù sau khi Yody đã cho ra thông cáo xin lỗi về sai lầm lớn lần này thế nhưng vẫn bị một lượng dư luận lớn chỉ trích nặng nề, bên cạnh đó thì cũng đã có một số người thông cảm và chấp nhận lời xin lỗi từ Yody.

Ngoài việc bị ảnh hưởng tới uy tín của nhãn hàng, Yody còn có thể sẽ phải đối mặt với việc bị áp dụng các biện pháp xử lý hành chính. Việc cung cấp, chia sẻ hình ảnh bản đồ Việt Nam nhưng không thể hiện hoặc thể hiện không đúng chủ quyền quốc gia trên mạng xã hội như trong trường hợp của nhãn hàng Yody sẽ bị áp dụng mức phạt 10-20 triệu đồng theo điểm g, khoản 1, Điều 101 Nghị định 15/2020/NĐ-CP Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, tần số vô tuyến điện, công nghệ thông tin và giao dịch điện tử” và đối chiếu Điều 4 của Nghị định này.

 Nhãn hàng Yody đã đăng tải bản đồ Việt Nam thiếu đi quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa, điều này đã bị cổng đồng mạng và người tiêu dùng kêu gọi tẩy chay thương hiệu này.

Do thông tin này được coi là thông tin sai sự thật, vi phạm pháp luật nên Yody còn có thể bị áp dụng biện pháp khắc phục hậy quả là buộc gỡ bỏ thông tin sai sự thật, thông tin vi phạm pháp luật do thực hiện hành vi vi phạm.

Trên thực tế, đây không phải lần đầu tiên các doanh nghiệp đăng tải hình ảnh bản đồ Việt Nam không đúng chủ quyền. Dù đây là lỗi cố ý hay vô ý, các cơ quan chức năng vẫn cần áp dụng những biện pháp xử lý phù hợp nhằm mang tính chất răn đe, tránh để hành vi tương tự có thể tái diễn. 

Về phía các doanh nghiệp, cần cân nhắc, kiểm tra, rà soát kỹ lưỡng các nội dung trước khi đăng tải trên mạng xã hội để tránh gây dư luận xấu, làm ảnh hưởng không tốt đến sự phát triển thương hiệu.

Chủ quyền biển đảo là vấn đề nhạy cảm đối với Việt Nam hiện nay vì xảy ra tranh chấp với Trung Quốc những năm gần đây. Là người Việt Nam, thương hiệu Việt, việc thể hiện rõ chủ quyền biển đảo Việt Nam là trách nhiệm phải có. Sau vụ việc lần này của Yody, nhiều thương hiệu Việt Nam và các thương hiệu nước ngoài kinh doanh tại Việt Nam nên rút ra bài học để không mắc phải những sai lầm tương tự.

Căn cứ theo điểm g, khoản 1, Điều 101 Nghị định 15/2020/NĐ-CP về Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, tần số vô tuyến điện, công nghệ thông tin và giao dịch điện tử có quy định như sau:

Điều 101. Vi phạm các quy định về trách nhiệm sử dụng dịch vụ mạng xã hội

1. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi lợi dụng mạng xã hội để thực hiện một trong các hành vi sau:

g) Cung cấp, chia sẻ hình ảnh bản đồ Việt Nam nhưng không thể hiện hoặc thể hiện không đúng chủ quyền quốc gia;

Cũng theo khoản 3 Điều 4 Nghị định này quy định về mức phạt tiền và thẩm quyền phạt tiền đối với cá nhân tổ chức:

3. Mức phạt tiền quy định từ Chương II đến Chương VII tại Nghị định này được áp dụng đối với hành vi vi phạm hành chính của tổ chức, trừ quy định tại Điều 106 Nghị định này. Trường hợp cá nhân có hành vi vi phạm như của tổ chức thì mức phạt tiền bằng 1/2 mức phạt tiền đối với tổ chức.

Phương Thảo