Thủ tướng: Quy định rõ thế nào là "bằng hoặc hơn nơi ở cũ" khi thu hồi đất

Phân cấp, phân quyền phải quy định trong luật

Sáng nay (9/6), tiếp tục chương trình làm việc, Quốc hội thảo luận tổ về Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi).

Phát biểu thảo luận tại tổ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho biết, Luật Đất đai là dự án luật rất quan trọng; Trung ương đã có Nghị quyết 18 để sửa luật này.

Nhấn mạnh đây là luật rất khó, rất nhạy cảm, Thủ tướng kỳ vọng các đại biểu Quốc hội với thực tiễn công tác tại các bộ, ngành, địa phương sẽ có nhiều góp ý xác đáng.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính

"Về nguyên tắc, không có văn bản nào xử lý bao phủ hết thực tiễn cuộc sống. Song, chúng ta phải cố gắng giải quyết tối đa các vướng mắc, bất cập đang phải xử lý trong việc khai thác, sử dụng nguồn lực đất đai - nguồn lực rất quan trọng để phát triển đất nước", Thủ tướng nói.

Theo Thủ tướng, phát triển đất nước dựa vào 3 trụ cột chính: con người - thiên nhiên (có đất đai) - văn hoá, truyền thống lịch sử.

Thủ tướng mong muốn Luật Đất đai (sửa đổi) có tư duy đổi mới, tầm nhìn chiến lược hơn, giải quyết được những vấn đề tồn đọng từ thực tiễn để khai thác tối đa nguồn lực từ đất. Làm sao để Luật Đất đai (sửa đổi) khi ban hành đáp ứng được mong mỏi của nhân dân, bởi luật này đã nhận được hơn 12 triệu ý kiến tham gia, đóng góp, chứng tỏ nhân dân rất quan tâm và cũng có rất nhiều việc cần phải xử lý.

"Chúng ta phải tin tưởng vì các cấp chính quyền đều hoàn chỉnh cả, đều có cấp ủy, tổ chức Đảng lãnh đạo, cơ quan Nhà nước, hội đồng nhân dân, mặt trận, đoàn thể, tổ chức chính trị - xã hội, có nhân dân làm chủ, vậy tại sao không mạnh dạn", Thủ tướng nhấn mạnh khi nói về việc phân cấp, phân quyền trong quản lý đất đai.

Theo Thủ tướng, khi Luật Đất đai (sửa đổi) được thông qua sẽ góp phần rất quan trọng giải phóng nguồn lực từ đất đai, đảm bảo hài hòa lợi ích của Nhà nước - nhân dân - nhà đầu tư.

Người đứng đầu Chính phủ dẫn câu chuyện 10ha đất lúa, 20ha đất rừng mà phải trình lên đến Thủ tướng, qua quy trình nhiều bước thì mất rất nhiều thời gian, làm lãng phí nguồn lực và cơ hội để nhấn mạnh việc rà soát lại phân cấp, phân quyền. Đây là nội dung đang rất vướng trong thực tế, phải quy định trong luật mới làm được.

"Phân cấp, phân quyền cũng phải đi đôi với phân bổ nguồn lực, nâng cao khả năng thực thi cấp được phân quyền; đặc biệt tăng cường công tác giám sát, kiểm tra để không chệch hướng, chệch mục tiêu", Thủ tướng nói.

Phải luật hóa, lượng hóa thế nào là hơn nơi ở cũ

Một điều khiến Thủ tướng trăn trở là thủ tục hành chính về đất đai còn nhiều thủ tục, cần tháo gỡ.

"Làm sao giảm được các thủ tục hành chính, chi phí tuân thủ, việc đi lại cho người dân, doanh nghiệp, rà soát lại thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong lĩnh vực đất đai, để làm sao thủ tục hành chính không còn phiền hà", ông nói và cho biết, sở dĩ việc còn nhiều thủ tục hành chính là do không được rà soát thường xuyên, liên tục.

Bên cạnh đó, quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất, theo Thủ tướng, đây cũng là vấn đề cần phải quy định rõ thẩm quyền, cũng vừa phải phân cấp phân quyền, cũng phải giảm các thủ tục hành chính.

"Quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất vừa giải quyết các vấn đề cấp thiết trước mắt, vừa phải có tầm nhìn dài hạn để phát triển bền vững, lâu dài. Cần đánh giá tác động, nghiên cứu kỹ và đặc biệt phải sử dụng tiết kiệm tài nguyên đất", Thủ tướng cho hay.

Về công tác giải phóng mặt bằng, hỗ trợ tái định cư, Thủ tướng cho rằng đây là vấn đề được nhân dân quan tâm. Quan điểm của Đảng, Nhà nước rất rõ, khi thu hồi đất, người dân tái định cư, chuyển đi nơi khác để ở thì nơi ở mới ít nhất phải bằng hoặc hơn nơi ở cũ.

"Bằng hoặc hơn nơi ở cũ được thực hiện như thế nào rất cần các ý kiến đóng góp của Đại biểu Quốc hội để cụ thể hóa vấn đề này. Đồng thời phải luật hóa, lượng hóa, giải thích rõ thế nào là bằng, thế nào là hơn", Thủ tướng nói.

Vấn đề định giá đất, Thủ tướng cũng cho hay, đây là vấn đề được cử tri rất quan tâm, định giá thế nào để phù hợp với kinh tế thị trường nhưng có sự định hướng của Nhà nước.

"Định giá đất nên như thế nào cho phù hợp, bởi hiện nay luật cũng đã quy định, nhưng đây là vấn đề khó vì thị trường luôn lên xuống, tuân thủ thị trường nhưng có sự can thiệp khi cần thiết không, vì khi phát triển kinh tế thị trường cần có sự định hướng xã hội chủ nghĩa.

Nghĩa là vừa để thị trường phát triển lành mạnh nhưng không tạo nên xáo trộn, khó khăn cho người dân, doanh nghiệp khi triển khai hoặc nhường đất để triển khai các dự án.

Do vậy, cần nâng cao năng lực quản lý của cán bộ, trong đó có cán bộ địa chính, đồng thời phải xây dựng cơ sở dữ liệu về đất đai có tính chất bao quát. Khi tra cứu có thể liên thông được giữa các địa phương", Thủ tướng nêu vấn đề.

Thái Nguyễn