Áp dụng tình tiết định khung hình phạt quy định tại Điều 134 BLHS

 

Trong thực tiễn giải quyết, xét xử các vụ án hình sự về tội “Cố ý gây thương tích” thuộc trường hợp “Gây thương tích cho người khác do được thuê” còn có nhiều quan điểm đánh giá, áp dụng khác nhau đối với các tình tiết định khung quy định tại khoản 1 Điều 134 BLHS năm 2015 nhưng chưa có hướng dẫn cụ thể.

Nội dung vụ án:

Vào tối ngày 14/10/2022, trong khi uống rượu tại nhà ông Nguyễn Đức H thì giữa Nguyễn Văn B và anh Đinh Trọng N xảy mâu thuẫn, cãi vã và xô xát với nhau. Sau đó, Nguyễn Văn B bỏ đi đến nhà Nguyễn Thanh T (T không quen biết hay có mâu thuẫn gì với anh Đinh Trọng N; T là đối sử dụng ma túy, từng bị kết án 03 năm tù về tội “Tàng trữ trái phép chất ma túy” đã được xóa án tích). B kể cho T nghe lại sự việc và thuê T gây thương tích cho anh N với giá 1.000.000 đồng. T đồng ý và nhận tiền từ B. Sau khi bàn bạc kế hoạch thì T xuống bếp lấy 01 con dao thái rau (dài 40 cm; bản rộng 15 cm, đầu bằng) rồi dùng xe mô tô của mình chở B đến nhà anh Nguyễn Đức H theo chỉ dẫn của B.

Khi đến trước cổng nhà ông H, T núp vào bụi cây gần đó, còn B đi vào nhà ông H giả vờ xin lỗi anh N để làm hòa rồi ngồi uống rượu tiếp. Khoảng 30 phút sau, B rủ anh N cùng đi về nhà (do nhà B và anh N ở gần nhà ông H). Khi cả hai đi qua bụi cây mà T nấp trước đó thì T lao ra dùng dao chém 02 nhát trúng vào lưng và vai phải của anh Đinh Trọng N rồi nhảy lên xe mô tô bỏ chạy.

Kết luận giám định xác định 02 vết thương của anh Đinh Trọng N có tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể là 28%.

Với hành vi trên, Nguyễn Thanh T đã bị truy tố về tội “Cố ý gây thương tích” theo điểm đ khoản 2 Điều 134 BLHS năm 2015: “Gây thương tích… mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 11% đến 30% nhưng thuộc một trong các trường hợp quy định tại các điểm từ điểm a đến điểm k khoản 1 Điều này” với các tình tiết định khung quy định tại khoản 1 là: “a. Dùng hung khí nguy hiểm”; “h. Gây thương tích cho người khác do được thuê” và “i. Có tính chất côn đồ”.

Quá trình giải quyết vụ án, còn có quan điểm khác nhau về việc đánh giá, áp dụng tình tiết quy định tại điểm h và điểm i khoản 1 Điều 134 BLHS năm 2015 nêu trên.

Quan điểm thứ nhất cho rằng: Việc T được B thuê gây thương tích cho N thì hiển nhiên người được thuê sẽ thực hiện theo thỏa thuận để nhận được tiền thuê mà không phụ thuộc vào việc T vô cớ hoặc có mâu thuẫn gì với N hay không để đánh giá N phạm tội “Có tính chất côn đồ”. Do đó, trường hợp này chỉ áp dụng tình tiết định khung “Gây thương tích cho người khác do được thuê” đối với T là phù hợp; đồng thời phải đánh giá tình tiết này có tính nguy hiểm cao hơn làm căn cứ để quyết định hình phạt đối với T.

Ngoài ra, nếu làm rõ T chỉ vì muốn có tiền để mua ma túy nhằm thỏa mãn cơn nghiện mà nhận lời B gây thương tích cho anh N hoặc vì mục đích ích kỷ, nhỏ nhen khác thì T còn phải chịu tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự “Phạm tội vì động cơ đê hèn” quy định tại điểm đ khoản 1 Điều 52 BLHS năm 2015.

Quan điểm thứ hai cho rằng: Những kẻ đi gây thương tích cho người khác do được thuê là những kẻ “đâm thuê chém mướn”, mặc nhiên có biểu hiện tính chất côn đồ, coi thường pháp luật, coi thường sức khỏe của người khác, chỉ vì tiền mà bất chấp tất cả. Do đó, ngoài việc áp dụng tình tiết định khung “Gây thương tích cho người khác do được thuê” thì cần phải áp dụng cả tình tiết phạm tội “Có tính chất côn đồ” mới phản ánh đầy đủ tính nguy hiểm của hành vi này. Vì vậy, Nguyễn Thanh T phải chịu cả hai tình tiết định khung quy định tại điểm h và i khoản 1 Điều 134 BLHS năm 2015.

Trên đây là tình huống thường gặp trong thực tiễn nhưng chưa có hướng dẫn cụ thể. Do đó, rất mong các ý kiến đóng góp của đồng nghiệp và quý bạn đọc.

 

TAND huyện Kbang, tỉnh Gia Lai mở phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án hình sự Cố ý gây thương tích- Ảnh: Quang Đạt

NGUYỄN TẤT DUẨN (Tòa án nhân dân tỉnh Kon Tum)