Đặng Văn P và Huỳnh Ngọc A có dấu hiệu phạm tội “Giết người” với lỗi cố ý gián tiếp

Nhận định này được củng cố bởi các yếu tố pháp lý và thực tiễn, đặc biệt là nội dung của Án lệ số 59/2023/AL về lỗi cố ý gián tiếp trong vụ án “Giết người” .

1. Căn cứ xác định dấu hiệu của tội “Giết người” với lỗi cố ý gián tiếp

Tội “Giết người” được quy định tại Điều 123 BLHS 2015, trong đó, lỗi của người phạm tội có thể là cố ý trực tiếp hoặc cố ý gián tiếp. Điều 10 BLHS 2015 xác định: “Cố ý phạm tội là trường hợp người phạm tội tuy không mong muốn hậu quả xảy ra nhưng thấy trước hậu quả có thể xảy ra và có ý thức để mặc cho hậu quả xảy ra”.

Đối chiếu với hành vi của các bị cáo, có thể nhận thấy:

 - Việc truy đuổi tốc độ cao trong đêm, mang theo hung khí, hô hoán, đe dọa… là hành vi cực kỳ nguy hiểm, đủ để người bình thường có thể nhận thức được khả năng dẫn đến hậu quả chết người.

 - Các bị cáo không chỉ “thấy trước” hậu quả, mà còn bỏ mặc hậu quả xảy ra, thể hiện qua việc không có động thái dừng lại, giảm tốc hay cảnh báo để ngăn ngừa rủi ro.

Hành vi đó không thể được xem là vô ý đơn thuần, mà là cố ý gián tiếp gây ra cái chết của nạn nhân - một hình thức lỗi được pháp luật hình sự thừa nhận để xử lý đối với tội “Giết người”.

2. Đối chiếu với Án lệ số 59/2023/AL

Án lệ số 59/2023/AL của Hội đồng Thẩm phán TANDTC đã khẳng định:

“Trường hợp bị cáo dùng hung khí truy đuổi bị hại đang điều khiển xe mô tô, làm bị hại hoảng sợ tăng tốc bỏ chạy, dẫn đến tai nạn tử vong, thì bị cáo phải chịu trách nhiệm hình sự về tội “Giết người” với lỗi cố ý gián tiếp”

Các yếu tố trong án lệ có sự tương đồng rõ ràng với vụ án của Đặng Văn P và Huỳnh Ngọc A:

 - Cùng là hành vi truy đuổi bằng xe mô tô, mang theo hung khí;

 - Cùng là hành vi tạo áp lực, đe dọa trực tiếp đến tính mạng người khác;

 - Cùng là hậu quả: Người bị truy đuổi tự gây tai nạn và tử vong do hoảng sợ trước hành vi nguy hiểm.

Điểm quan trọng được Án lệ xác lập là không cần hành vi trực tiếp gây thương tích, chỉ cần tạo ra tình huống nguy hiểm khiến nạn nhân vì sợ hãi mà bị thiệt mạng, thì đã đủ cấu thành tội “Giết người”.

Do đó, việc vận dụng án lệ để xác định tội danh trong vụ án của P và A là hoàn toàn có cơ sở cả về lý luận và thực tiễn xét xử.

Có thể khẳng định và kết luận, hành vi của P và A thỏa mãn đầy đủ dấu hiệu của tội “Giết người” theo khoản 2 Điều 123 BLHS 2015.

Việc xác định đúng tội danh không chỉ đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật, mà còn định hướng chính xác cho việc xử lý hành vi phạm tội có mức độ nguy hiểm cao trong xã hội. Trên cơ sở nội dung vụ án và Án lệ số 59/2023/AL, tôi cho rằng hành vi của Đặng Văn P và Huỳnh Ngọc A có dấu hiệu phạm tội “Giết người” với lỗi cố ý gián tiếp, cần truy tố theo khoản 2 Điều 123 BLHS 2015 để bảo đảm tính răn đe và phòng ngừa chung.

LÊ VĂN CƯỜNG (Tòa án quân sự Khu vực Quân khu 3)

 TAND tỉnh Bạc Liêu xét xử sơ thẩm vụ án “Giết người” và “Che giấu tội phạm” - Ảnh: Trọng Nguyễn.