Tuyên án 54 bị cáo trong vụ án các “chuyến bay giải cứu” giữa đại dịch Covid-19

Đại án trong đại dịch

Trong bối cảnh dịch Covid-19 bùng phát và diễn biến phức tạp, Chính phủ đã chỉ đạo tổ chức các chuyến bay đưa công dân Việt Nam từ nước ngoài về nước để phòng chống dịch. Chính phủ giao cho Văn phòng Chính phủ, Tổ công tác của một số Bộ, ngành và địa phương thực hiện quy trình cấp phép chuyến bay và cho chủ trương cách ly. Lợi dụng chủ trương trên, một số cá nhân thuộc các Bộ, ngành được giao nhiệm vụ cấp phép chuyến bay, cách ly ở địa phương và một số cá nhân đại diện doanh nghiệp, cùng một số đối tượng khác đã thực hiện hành vi phạm tội.

Qua 2 tuần xét xử, hầu hết các bị cáo đều thừa nhận việc đưa, nhận hối lộ lên đến hàng chục tỷ đồng khi thực hiện cấp phép “chuyến bay giải cứu” thời điểm dịch Covid-19.

Bị cáo bị Viện kiểm sát đề nghị mức án tử hình là Phạm Trung Kiên (cựu Thư ký Thứ trưởng Bộ Y tế) có số lần nhận hối lộ nhiều nhất (253 lần) số tiền nhiều nhất (42,6 tỷ đồng). Gia đình bị cáo Kiên đã nộp 42 tỷ đồng khắc phục.

Bị cáo thu hút sự quan tâm của dư luận là cựu điều tra viên Hoàng Văn Hưng. Từ giai đoạn xét hỏi đến tranh tụng và nói lời sau cùng, Hưng đều phủ nhận việc nhận tiền hàng triệu USD từ bị cáo Nguyễn Anh Tuấn (cựu Phó Giám đốc Công an TP Hà Nội) để chạy án cho bị cáo Nguyễn Thị Thanh Hằng và Lê Hồng Sơn, Phó Tổng và Tổng Giám đốc Công ty Blue Sky. Bị cáo Hưng phủ nhận cáo buộc nhận chiếc cặp số bên trong có chứa 450.000 USD từ bị cáo Nguyễn Anh Tuấn gửi đến. Hưng cho rằng trong cặp chỉ là 4 chai rượu vang, không có tiền.

Còn lại, hầu hết bị cáo nói lời sau cùng trước khi HĐXX nghị án đều thừa nhận hành vi phạm tội, thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, khắc phục số tiền nhận hối lộ ở các mức khác nhau và xin được giảm nhẹ hình phạt.

 

Các bị cáo nghe tuyên án

Phiên tòa được dư luận quan tâm đặc biệt vì xảy ra trong thời điểm dịch bệnh căng thẳng. Diễn biến tại phiên tòa đã phản ánh một sự thật là các doanh nghiệp muốn thực hiện những chuyến bay giải cứu đều phải chi tiền ở mỗi cấp phê duyệt. Họ ra giá theo từng chuyến bay, theo từng khâu, từng bước, thậm chí ngã giá tính trên số lượng đầu người. Những chi phí đó đặt lên vai mỗi công dân muốn được trở về nước để tránh dịch...  

Đại diện Viện kiểm sát nhận định trong khi luận tội rằng hành vi của 21 cựu quan chức nhận hối lộ là "tham nhũng cực kỳ nguy hiểm". Họ đã lợi dụng dịch bệnh để trục lợi "trong sự khó khăn cùng cực của người dân". Sai phạm của các bị cáo bị xác định đã làm mất tính nhân đạo của những chuyến bay giải cứu. Hành vi của các bị cáo đã gây bất bình trong nhân dân, phản bội sự cố gắng của cả đất nước, họ trục lợi trong hoàn cảnh người dân phải trải qua một đại dịch "thảm khốc đau thương".

Mức án được cân nhắc đầy đủ

HĐXX đã cân nhắc đầy đủ các tình tiết tăng nặng và giảm nhẹ trách nhiệm hình sự của từng bị cáo để đưa ra phán quyết phù hợp. 

Trường hợp bị cáo Phạm Trung Kiên bị VKSND đề nghị mức án Tử hình, HĐXX thấy mức phạt Tử hình là tương xứng với hành vi phạm tội nhận hối lộ nhưng bị cáo đã thành khẩn, ăn năn hối cải, đã nộp 42,2 tỷ đồng khắc phục hậu quả nên "không cần loại khỏi xã hội". Trái lại, cựu Thứ trưởng Tô Anh Dũng, cựu Cục trưởng Hương Lan đã nhận số tiền đặc biệt lớn, gây nhức nhối trong xã hội, mất niềm tin trong nhân dân nên cần áp dụng mức hình phạt cao hơn VKS đề nghị mới đủ sức răn đe.

Cụ thể:

a.21 bị cáo bị truy tố về tội Nhận hối lộ

Nguyễn Quang Linh (Cựu Trợ lý Phó Thủ tướng) 7 năm

Tô Anh Dũng (C.Thứ trưởng Ngoại giao) 16 năm

Nguyễn Thanh Hải (C.Vụ trưởng Quan hệ quốc tế, Văn phòng Chính phủ) 6 năm

Nguyễn Thị Hương Lan (C.Cục trưởng Cục Lãnh sự Bộ Ngoại giao) Chung thân

Đỗ Hoàng Tùng (C.Cục phó Cục Lãnh sự Bộ Ngoại giao) 12 năm

Trần Văn Dự (C.Cục phó Cục XNC Bộ Công an) 7 năm

Chử Xuân Dũng (C.Phó Chủ tịch UBND Tp Hà Nội) 3 năm

Trần Văn Tân (C. Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam) 6 năm

Nguyễn Tiến Thân (C. Chuyên viên Vụ Quan hệ quốc tế, Văn phòng Chính phủ) 5 năm

Nguyễn Mai Anh (C.Chuyên viên Vụ Quan hệ quốc tế, Văn phòng Chính phủ) 6 năm

Lê Anh Tuấn (C. Chánh Văn phòng Cục Lãnh sự) 42 tháng

Lưu Tuấn Dũng (C.Phó Phòng Bảo hộ công dân, Cục Lãnh sự) 18 tháng

Vũ Hồng Nam (C.Đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản) 30 tháng

Nguyễn Hồng Hà (C.Tổng lãnh sự Việt Nam tại Osaka Nhật Bản) 4 năm

Lý Tiến Hùng (C. Cán bộ Đại sứ quán Việt Nam tại Nga) 30 tháng

Vũ Ngọc Minh (C.Đại sứ Việt Nam ở Angola) 30 tháng

Phạm Trung Kiên (C.Thư ký Thứ trưởng Bộ Y tế) Chung thân

Ngô Quang Tuấn (C.Chuyên viên Vụ Hợp tác quốc tế, Bộ Giao thông Vận tải) 4 năm

Vũ Hồng Quang (C.Phó Phòng vận tải hàng không, Cục Hàng không) 4 năm

Vũ Anh Tuấn (C.Phó phòng tham mưu, Cục Quản lý Xuất nhập cảnh, Bộ Công an) Chung thân

Vũ Sỹ Cường (C.Cán bộ Cục Quản lý Xuất nhập cảnh, Bộ Công an) 9 năm

b. 23 bị cáo bị truy tố tội Đưa hối lộ

Lê Văn Nghĩa (Giám đốc Công ty Nhật Minh) 3 năm

Nguyễn Thị Thanh Hằng (Phó Tổng giám đốc Công ty Bầu Trời Xanh) 11 năm

Lê Hồng Sơn (Tổng giám đốc Bầu trời xanh) 10 năm

Võ Thị Hồng (Giám đốc Công ty Minh Ngọc) 4 năm

Hoàng Diệu Mơ (Tổng giám đốc Công ty An Bình) 7 năm

Nguyễn Tiến Mạnh (Giám đốc Công ty Lữ Hành Việt) 7 năm

Vũ Thùy Dương (Tổng giám đốc Công ty Lữ Hành Việt) 3 năm (cho hưởng án treo)

Hoàng Anh Kiếm (Lao động tự do) 6 năm

Nguyễn Thị Tường Vy (Giám đốc Công ty ATA) 4 năm

Trần Thị Mai Xa (Giám đốc Công ty Masterlife) 3 năm

Nguyễn Thị Hiền (Lao động tự do) 30 tháng

Lê Thị Ngọc Anh (Chuyên viên Ban đối ngoại Trung ương) 3 năm

Phạm Bích Hằng (Giám đốc Công ty Vinamichi) 20 tháng

Phạm Bá Sơn (Nhân viên Công ty Thái Hòa) 18 tháng (cho hưởng án treo)

Đào Minh Dương (Chủ tịch Công ty Vija Sun) 3 năm (cho hưởng án treo

Nguyễn Thị Dung Hạnh (Giám đốc G19) 30 tháng

Phan Thị Mai (Giám đốc Công ty Sao Hà Nội) 30 tháng (cho hưởng án treo)

Vũ Minh Thắng (Giám đốc Công ty Thuận An) 30 tháng (cho hưởng án treo)

Nguyễn Thế Dũng (Giám đốc Công ty Sang Trọng) 2 năm (cho hưởng án treo)

Trần Hồng Hà (Giám đốc Công ty Sao Việt) 2 năm (cho hưởng án treo)

Trần Tiến (Giám đốc Công ty Phi Trường) 18 tháng (cho hưởng án treo)

Tào Đức Hiệp (Giám đốc Công ty công đoàn Đường sắt Việt Nam) 18 tháng (cho hưởng án treo)

Đào Thị Chung Thuý (Lao động tự do) 15 tháng (cho hưởng án treo)

c.4 bị cáo bị truy tố Môi giới hối lộ

Nguyễn Anh Tuấn (C.Phó giám đốc Công an Hà Nội) 5 năm

Bùi Huy Hoàng (C.Chuyên viên Bộ Y tế) 30 tháng

Phạm Thị Kim Ngân (C.Cán bộ Tạp chí Thanh tra) 15 tháng

Trần Quốc Tuấn (Giám đốc Công ty xúc tiến thương mại Du lịch Việt Nam) 3 năm

d.4 bị cáo bị truy tố tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ

Trần Việt Thái (C.Đại sứ Việt Nam tại Malaysia) 4 năm

Nguyễn Lê Ngọc Anh (C.Cán bộ Đại sứ quán Việt Nam ở Malaysia) 30 tháng

Nguyễn Hoàng Linh (C.Cán bộ Đại sứ quán Việt Nam ở Malaysia) 30 tháng

Đặng Minh Phương (C.Cán bộ Đại sứ quán Việt Nam ở Malaysia) 18 tháng

e. 2 bị cáo bị truy tố về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản

Về bị cáo Hoàng Văn Hưng (Cựu điều tra viên, cựu Trưởng phòng điều tra Cục An ninh điều tra, Bộ Công an) HĐXX nhận định bị cáo được phân công điều tra vụ án "chuyến bay giải cứu" từ ngày 28/1/2022. Đến tháng 9/2022, Hưng bị điều chuyển công tác nhưng vẫn đưa ra thông tin gian dối để lừa tiền của Lê Hồng Sơn và Nguyễn Thị Thanh Hằng thông qua cựu phó giám đốc Công an Hà Nội Nguyễn Anh Tuấn.

HĐXX nhận thấy, bị cáo Hưng đã nhiều lần gặp gỡ bà Hằng tại nhà ông Tuấn để hướng dẫn khai báo, trong khi Bộ Công an cấm điều tra viên gặp gỡ người bị điều tra ngoài trụ sở.

Dựa vào các lời khai, chứng cứ, dữ liệu điện tử thu thập được, bản án xác định  Hưng đã lừa đảo chiếm đoạt 800.000 USD. Có lần đưa tiền cho Hưng xong, Tuấn còn gọi điện cho Hằng và Hưng nói chuyện để thông tin về việc giao tiền này. Với số tiền 1,8 triệu USD còn lại mà ông Tuấn khai, HĐXX nhận thấy chưa đủ cơ sở kết luận Hưng nhận số tiền này nên không xử lý.

HĐXX cho rằng, Hưng không thành khẩn, quanh co, gian dối nên không có đủ cơ sở xác định về tính chính xác của các lời khai của bị cáo này. Bản án khẳng định bị cáo Hưng "không bị oan". Tòa dựa "vào các chứng cứ, lời khai người liên quan, dữ liệu camera an ninh quay lại cảnh Hưng nhận cặp da và các dữ liệu khác" để kết luận hành vi của cựu điều tra viên đã đủ yếu tố cấu thành tội phạm.

HĐXX quyết định: Bị cáo Hoàng Văn Hưng tù Chung thân về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản. 

Trần Minh Tuấn (Giám đốc Công ty Cổ phần xây dựng Thái Hòa), 16 năm tù về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản và 2 năm tù tội Đưa hối lộ, tổng hợp 18 năm tù. 

 

 

Thẩm phán, chủ tọa phiên tòa tuyên án - Ảnh: Mạnh Hùng

NHÓM PV