Cần áp dụng mức cấp dưỡng tối thiểu không dưới  1/2 mức lương tối thiểu vùng

Thứ nhất, thực tế mức sống tại mỗi địa phương là khác nhau nên việc cấp dưỡng theo hướng dẫn tại Mục 2 Phần III Công văn số 24/1999/KHXX ngày 17/3/1999 của TANDTC trên thực tế là không đảm bảo tiêu chí “chi phí tối thiểu cho việc nuôi dưỡng và học hành của con”.

Bởi với mức cấp dưỡng theo hướng dẫn tại Công văn trên không dưới ½ mức lương cơ sở hiện hành là ½ x 1.490.000 đồng = 745.000 đồng; do các bên không thỏa thuận được mức cấp dưỡng, người yêu cầu cấp dưỡng không chứng minh được thu nhập của người có nghĩa vụ cấp dưỡng và có tranh chấp về mức cấp dưỡng thì Tòa án căn cứ quy định trên có thể tuyên buộc cấp dưỡng 745.000 đồng/tháng và với mức cấp dưỡng này thì đối với người dân tại khu vực nông thôn vẫn chưa đảm bảo được nhu cầu thiết yếu hằng ngày của con chứ chưa nói đến học tập, khám chữa bệnh (nếu có)… Còn ở khu vực đô thị có mức sống cao hơn thì rõ ràng áp dụng mức cấp dưỡng trên là rất khó khăn cho người trực tiếp nuôi con.

Thứ hai, mức tiền lương tối thiểu vùng là mức thấp nhất làm cơ sở để người sử dụng lao động và người lao động thỏa thuận và trả lương. Theo đó, mức lương trả cho lao động làm việc trong điều kiện lao động bình thường, bảo đảm đủ thời giờ làm việc bình thường trong tháng và hoàn thành định mức lao động hoặc công việc đã thỏa thuận đảm bảo cuộc sống tối thiểu của người lao động và gia đình họ, phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội.

Theo quy định tại Điều 3 Nghị định số 38/2022/NĐ-CP ngày 12/6/2022 mức lương tối thiểu hiện nay được tính như sau:

- Vùng I: 4.680.000 đồng/tháng.

- Vùng II: 4.160.000 đồng/tháng.

- Vùng III: 3.640.000 đồng/tháng.

- Vùng IV: 3.250.000 đồng/tháng.

Nếu so sánh thì mức lương tối thiểu vùng làm căn cứ áp dụng mức cấp dưỡng trong trường hợp trên là phù hợp với thực tiễn cuộc sống, đảm bảo mức sống cơ bản người được cấp dưỡng và có căn cứ pháp lý.

Chính phủ khi xây dựng mức lương tối thiểu vùng đã xem xét toàn diện các yếu tố của thị trường lao động như cung - cầu lao động, tốc độ tăng trưởng kinh tế, chỉ số giá cả tiêu dùng, năng suất lao động, việc làm, thất nghiệp, khả năng chi trả của doanh nghiệp... nhằm đảm bảo công bằng, chất lượng cuộc sống của người lao động khi tham gia lao động.

Thứ ba, như trên đã nói nếu áp dụng mức cấp dưỡng ½ mức lương cơ sở để buộc cấp dưỡng thì không phù hợp là do mức lương cơ sở dùng làm căn cứ tính mức lương của các cán bộ, công chức, viên chức... trong các bảng lương, mức phụ cấp và thực hiện các chế độ khác và còn có hệ số nhân tùy theo chức vụ, vị trí việc làm.

Hiện nay chưa có văn bản chính thức hướng dẫn nội dung áp dụng mức cấp dưỡng như thế nào trong trường hợp có tranh chấp mức cấp dưỡng, không chứng minh được thu nhập của người cấp dưỡng nên khó khăn trong việc phán quyết của Tòa án, chủ yếu là đánh giá chủ quan của Hội đồng xét xử khi giải quyết vụ án.

Hiện nay để xác định thu nhập đối với người có thu nhập không ổn định thì theo tinh thần hướng dẫn tại điểm b khoản 2 Điều 7 Nghị quyết 02/2022/NQ-HĐTP ngày 06 tháng 9 năm 2022 hướng dẫn: …. “Nếu không xác định được thu nhập trung bình của lao động cùng loại tại địa phương thì thu nhập thực tế bị mất hoặc bị giảm sút được bồi thường là 01 ngày lương tối thiểu vùng tại nơi người bị thiệt hại cư trú cho 01 ngày bị thiệt hại”.

Do vậy, để áp dụng thống nhất pháp luật khi xem xét quyết định mức cấp dưỡng cần dựa vào lương tối thiểu vùng để xem xét giải quyết sẽ đáp ứng các điều kiện trên, phù hợp với thực tế và đảm bảo được quyền và lợi ích hợp pháp của người được cấp dưỡng.

Trên đây là quan điểm của cá nhân về vấn đề trên, kính mong các độc giả có ý kiến đóng góp, thảo luận.

Tòa án TP Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long xét xử  vụ án dân sự - Ảnh: Khôi Nguyên

HUỲNH MINH NHỰT (TAND thị xã Tân Châu – An Giang) -