Nguyễn Văn A phải chịu tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự “tái phạm” theo quy định tại điểm h khoản 1 Điều 52 BLHS

Qua nghiên cứu bài viết “Nguyễn Văn A có phải chịu tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự “tái phạm” hay không? của tác giả Đỗ Ngọc Bình đăng ngày 05/10, tôi đồng ý quan điểm thứ hai.

Tôi cho rằng, Viện kiểm sát không truy tố đề nghị áp dụng tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự đối với Nguyễn Văn A theo điểm h khoản 1 Điều 52 BLHS “tái phạm” là không đúng.

Khoản 1 Điều 53 BLHS quy định : “Tái phạm là trường hợp đã bị kết án, chưa được xóa án tích mà lại thực hiện hành vi phạm tội do cố ý hoặc thực hiện hành vi phạm tội về tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng do vô ý.”

Theo đó, để áp dụng tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự “tái phạm” phải căn cứ vào hai điều kiện để xác định hành vi tái phạm: (1) Chủ thể chưa được xóa án tích về tội đã xét xử; (2) Tội mới phạm phải là tội cố ý hoặc tội vô ý nhưng thuộc loại tội rất nghiêm trọng hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng. Như vậy, đây là những căn cứ và điều kiện bắt buộc để xem xét hành vi phạm tội đó có hay không áp dụng tình tiết “tái phạm”.

Bên cạnh đó, theo điểm a, khoản 2 Điều 70 BLHS quy định “Người bị kết án đương nhiên được xóa án tích nếu từ khi chấp hành xong hình phạt chính hoặc hết thời gian thử thách án treo, người đó đã chấp hành xong hình phạt bổ sung, các quyết định khác của bản án và không thực hiện hành vi phạm tội mới trong thời hạn sau: a) 01 năm trong trường hợp bị phạt cảnh cáo, phạt tiền, cải tạo không giam giữ, phạt tù nhưng được hưởng án treo”.

Trở lại nội dung vụ án, trong khoảng thời gian từ tháng 2 năm 2019 đến tháng 12 năm 2020 Nguyễn Văn A có hành vi đánh bạc trái phép dưới hình thức ghi lô đề và bị TAND tỉnh Đ xử phạt tiền 100 triệu đồng tại bản án số 123/2022/HS-ST ngày 23/6/2022 và ngày 27/7/2022 Nguyễn Văn A đã chấp hành xong hình phạt tiền và án phí.

Ngày 14/5/2022 Nguyễn Văn A có hành vi trộm cắp tài sản và hành vi thõa mãn cấu thành tội phạm và ngày 14/6/2023 bị truy tố theo khoản 1 Điều 173 BLHS ra Tòa án huyện B để xét xử theo thẩm quyền.

Đối với hành vi của Nguyễn Văn A đã bị Tòa án đưa ra xét xử về hành vi đánh bạc trái phép dưới hình thức ghi lô đề hình phạt chính phạt tiền cụ thể 100 triệu đồng, mặc dù A đã chấp hành xong hình phạt tiền và án phí. Tuy nhiên, bản án số 123/2022/HS-ST ngày 23/6/2022 đã xác định hành vi của Nguyễn Văn A đã bị kết án đối với hành vi nêu trên và thời gian này cũng là mốc để xác định A đã có một tiền án về hành vi “Đánh bạc trái phép dưới hình thức ghi lô đề”. Mặt khác, ngày 14/5/2022 A lại thực hiện hành vi trộm cắp tài sản và ngày 16/6/2023 bị truy tố theo khoản 1 Điều 173 BLHS. Trong khi đó bản án số 123/2022/HS-ST ngày 23/6/2022 chưa được xóa án tích và thời hạn đương nhiên được xóa án tích đối với hình phạt tiền mà A đã chấp hành chưa hoàn thành ( 01 năm đối với hình phạt tiền) nhưng đến ngày 16/6/2023 A lại thực hiện hành vi phạm tội mới và bị truy tố với hành vi trộm cắp tài sản cho nên A phạm tội với lỗi cố ý. Vì vậy, hành vi phạm tội trộm cắp tài sản của A được xem là tình tiết “tái phạm”.

Như vậy, phải truy tố xét Nguyễn Văn A về tội “Trộm cắp tài sản” theo khoản 1 Điều 173 với tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự “tái phạm” theo điểm h khoản 1 Điều 52 BLHS mới đúng quy định pháp luật.

Trên đây là quan điểm của tác giả về vụ án, kính mong các độc giả đóng góp ý kiến.

*Tòa án quân sự khu vực Quân khu 7

TAND tỉnh Khánh Hòa xét xử vụ án Trộm cắp tài sản - Ảnh: Ngọc Yến

TRẦN VĂN MINH*